به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، فتح‌الله اُمی، استاد تمام حوزه هوافضای دانشگاه تربیت مدرس، با حضور در برنامه «صبح نو، تهران نو» از رادیو تهران، با اشاره به اهمیت پرتاب همزمان سه ماهواره ایرانی اظهار كرد: این رویداد نشان‌دهنده ورود جدی صنعت فضایی كشور به مرحله بلوغ و تولید صنعتی است. ماهواره‌های پرتاب‌شده از نوع ماهواره‌های زنجیره‌ای هستند كه به‌صورت همزمان مأموریت‌های سنجشی، تصویربرداری و مخابراتی را انجام می‌دهند و می‌توانند خدمات متنوعی در حوزه ارتباطات و مكان‌یابی ارائه دهند.

وی با بیان اینكه وزن هر یك از این ماهواره‌ها بیش از 100 كیلوگرم است، افزود: به دلیل وزن بالا و الزامات فنی، از ظرفیت پرتاب كشور روسیه استفاده شده است. این پرتابگر از جمله مطمئن‌ترین پرتابگرهای جهان به شمار می‌رود و سابقه‌ای طولانی و موفق در قرار دادن ماهواره‌ها در مدارهای مختلف دارد. همكاری فضایی ایران و روسیه نیز در چارچوب همكاری‌های راهبردی دو كشور تعریف شده و پیش از این نیز ماهواره‌های متعددی از سوی روسیه برای ایران به فضا پرتاب شده است.

این استاد دانشگاه با اشاره به سابقه تاریخی روسیه در صنعت فضایی تصریح كرد: روسیه از كشورهای پیشگام در حوزه فضا محسوب می‌شود و با پرتاب نخستین انسان به مدار زمین، نقش مهمی در تاریخ فضانوردی ایفا كرده است. بهره‌گیری از ظرفیت‌های چنین كشوری می‌تواند ضریب اطمینان پرتاب‌های فضایی را افزایش دهد.

اُمی با مرور روند توسعه فناوری فضایی ایران گفت: ایران از زمان پرتاب ماهواره «امید» در چهاردهم بهمن‌ماه 1387، به‌طور رسمی در جمع كشورهای سازنده و پرتاب‌كننده ماهواره قرار گرفت. پس از آن، ماهواره‌هایی مانند نوید، فجر، نور یك، نور دو، نور سه، ثریا، پارس یك، چمران یك، كوثر، ناهید دو و دیگر پروژه‌های ماهواره‌ای یا به‌صورت بومی ساخته و پرتاب شدند یا مراحل طراحی و ساخت آن‌ها با موفقیت طی شده است.

وی در گفت‌وگو با رادیو تهران افزود: با پرتاب ماهواره‌های جدید زنجیره‌ای، تعداد ماهواره‌های ایرانی فعال در مدار به بیش از 20 مورد می‌رسد. این ماهواره‌ها علاوه بر مأموریت‌های سنجشی، دارای قابلیت‌های مخابراتی و مكانیابی هستند و می‌توانند داده‌ها و تصاویر مهمی در حوزه‌هایی مانند مدیریت بحران، نقشه‌برداری و توسعه زیرساخت‌های كشور ارائه دهند.

این كارشناس حوزه هوافضا با اشاره به ارتقای چشمگیر دقت تصویربرداری ماهواره‌های ایرانی گفت: در گذشته، دقت تصاویر ماهواره‌ای كشور در حدود یك كیلومتر بود، اما امروز این دقت به حدود 5 تا 10 متر رسیده است كه یك جهش بزرگ و ارزشمند محسوب می‌شود. این پیشرفت نشان می‌دهد فناوری ماهواره‌ای ایران از مرحله آزمایشگاهی عبور كرده و به سطح عملیاتی و صنعتی رسیده است.

اُمی با اشاره به مشاركت بخش‌های مختلف در ساخت این ماهواره‌ها خاطرنشان كرد: یكی از ویژگی‌های مهم این پروژه، نقش‌آفرینی هم‌زمان بخش دولتی، دانشگاهی و خصوصی در طراحی و ساخت ماهواره‌هاست. این موضوع بیانگر شكل‌گیری اكوسیستم نسبتاً بالغ فضایی در كشور است كه در آن دانشگاه‌ها، مراكز تحقیقاتی و بخش خصوصی توان ورود جدی به این عرصه را دارند.

وی در پاسخ به پرسشی درباره چالش‌های پرتاب همزمان چند ماهواره گفت: مهم‌ترین چالش در این نوع پرتاب‌ها، انتخاب مدار مناسب و مدیریت پوشش خدمات است. اگر هدف پوشش مداوم یك نقطه خاص مانند ایران باشد، معمولاً از مدارهای زمین‌ثابت در ارتفاع حدود 36 هزار كیلومتر استفاده می‌شود كه نیازمند انرژی بسیار بالا و پرتابگرهای چندمرحله‌ای قدرتمند است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: در مقابل، ماهواره‌های زنجیره‌ای در مدارهای پایین زمین قرار می‌گیرند و هر ماهواره در حدود یك ساعت و 45 دقیقه یك بار زمین را دور می‌زند و در شبانه‌روز نزدیك به 15 بار گردش دارد. به همین دلیل، یك ماهواره به‌تنهایی پوشش دائمی ایجاد نمی‌كند، اما با استفاده از مجموعه‌ای از ماهواره‌های زنجیره‌ای و همپوشانی آن‌ها می‌توان همان خدمات را با هزینه و انرژی كمتر ارائه داد.

اُمی در پایان با تأكید بر اهمیت این رویكرد گفت: ماهواره‌های زنجیره‌ای از نظر فنی و اقتصادی بسیار مقرون‌به‌صرفه هستند و امروزه بسیاری از كشورها برای ارائه خدمات سنجشی، مخابراتی و مكانیابی از این مدل استفاده می‌كنند. ورود ایران به این حوزه، گامی مهم در مسیر توسعه پایدار صنعت فضایی كشور به شمار می‌رود.


برنامه «صبح نو؛ تهران نو»؛ شنبه تا چهارشنبه ساعت 6 تا 8 از رادیو تهران پخش می‌شود.

مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
كانال رادیو تهران را در پیام رسان بله به نشانی radiotehranplus@ جستجو كنید.
علاقه‌مندان می‌توانند برنامه‌های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.