دحو الارض ( 25 ذی القعده ) یكی از روزهای بسیار مهم در تقویم مسلمانان و مصادف با حیات بشریت در كره آبی زمین است كه امسال با 15 تیرماه مصادف شده است.
روز بیست و پنجم ذی قعده هم زمان با «دَحْوُ الاَرْض » (گسترش یافتن زمین) است. در شب این روز نیز طبق روایتی از امام هشتم علیه السلام ولادت حضرت ابراهیم علیه السلام و حضرت عیسی علیه السلام واقع شده است.
همچنین این روز به عنوان روز قیام امام زمان مهدی موعود علیه السلام معرّفی شده است.
این روز، جزء چهار روز معروفی است كه روزه آن پاداش و ثواب هفتاد سال روزه را دارد.
معنای دحوالارض
«دَحْو» بر وزن «مَحْو» به معنای گسترش است، بعضی نیز آن را به معنای تكان دادن چیزی از محل اصلیش تفسیر كرده اند، و چون این دو معنی لازم و ملزوم هم میباشند، به یك ریشه باز میگردند. منظور از «دحوالارض» این است كه در آغاز، تمام سطح زمین را آبهای حاصل از بارانهای سیلابیِ نخستین فرا گرفته بود، این آبها تدریجا در گودالهای زمین جای گرفتند و خشكیها از زیر آب سر بر آوردند و روز به روز گسترده تر شدند. از طرف دیگر زمین در آغاز به صورت پستیها و بلندیها یا شیبهای تند و غیر قابل سكونت بود، بارانهای سیلابی مداوم باریدند، ارتفاعات زمین را شستند و درهها گستردند، و تدریجا زمینهای مسطّح و قابل استفاده برای زندگی انسان و كشت و زرع به وجود آمد. مجموع این گسترده شدنها به «دَحو الارض» تعبیر میشود.
دحو الارض در آیات و روایات
به مسأله فوق هم در قرآن كریم و هم در روایات اشاره شده است. در قرآن كریم میخوانیم:
«وَالاَرْضَ بَعْدَ ذلِكَ دَحیها»؛ «و زمین را بعد از آن (آفرینش زمین و آسمان) گسترش داد.» مراد از «دَحیها» كه از مادّه «دَحْو» است، همان «دحو الارض» است.
در آیه دیگری میخوانیم:«وَالاَرْضِ وَماطَحیها»؛«و قسم به زمین و كسی كه آن را گسترانید.» كلمه «طَحیها» از مادّه «طَحْوْ» بر وزن «سَهْوْ» هم به معنای انبساط و گستردگی و هم به معنای راندن و دور كردن و از میان بردن است و در اینجا به معنای گستردن است.
در روایات فراوانی بر فضیلت روز «دحو الارض» تأكید شده است كه به یك نمونه از آنها اشاره میشود:
امام رضا علیه السلام فرمود: «صُومُوا فَاِنَّنی اَصْبَحْتُ صائِما؛ روزه بگیرید، من امروز روزهدار هستم.» عرض كردند: «جُعِلْنا فِداكَ اَیُّ یَوْمٍ هُوَ؟»؛ فدایت شویم، امروز چه روزی است؟» فرمودند: «یَوْمٌ نُشِرَتْ فیه الرَّحْمَةُ وَدُحِیَتْ فیهِ الاَرْضُ وَنُصِبَتْ فیهِ الْكَعْبَةُ وَهَبَطَ فیهِ آدَمُ؛ روزی است كه در آن رحمت خداوند فراگیر شده است، زمین گسترش یافته است، كعبه نصب شده است و حضرت آدم علیه السلام به زمین فرود آمده است.»
در ادامه برنامه میلاد آیهها با موضوع دحوالارض را به تهیه كنندگی سمیرا قنبری میشنوید.