به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، یكی از موضوعات مهم در حوزه اندیشه ، مكاتب فلسفی هستند كه در كشور ما وجود دارند و ملقب به شهرها و مناطق هستند، مانند مكتب تهران ،اصفهان، شیراز، مشهد .
برنامه گفتاورد 19 دی با موضوع مكتب تهران به سردبیری و اجرای دكتر امیر دبیری مهر با دكتر محمد جعفر جامه بزرگی عضو هیات علمی موسسه حكمت و فلسفه به گفت و گو پرداخت.

جامه بزرگی در توضیحی از برنامه گذشته گفتاورد با موضوع مكتب فلسفی تهران گفت: یك وجه تمایز مهم را عرض كردم و آن این است كه در مكتب تهران با اثرگذاری ملا هادی سبزواری یك اتفاق جالب می‌افتد و آن این است كه ملا هادی سبزواری در كتاب شرح منظومه از اشعار فارسی بسیار استفاده می‌كند و نكته بارز این است كه در حكمت صدرایی به درخواست ناصرالدین شاه، ملا هادی سبزواری فارسی می‌نویسد و كتاب اسرار الحكم به فارسی نوشته می شود. خود علی مدرس هم كتاب‌هایی كه نوشته به فارسی بوده است و نوشتن كتب از زبان عربی به فارسی یك اتفاق مهم بوده است.

او افزود: آقا میرزا مهدی آشتیانی اساس التوحید را به فارسی نوشته و كسانی كه عمق تفكر در اسلام شدند فیلسوفان ایرانی بودند. از جمله ابن سینا كه فلسفه اسلامی را بنیان گذاشته است.

جامه بزرگی با بیان اینكه مكتب تهران مكتبی است كه وجه تمایز اصلی آن فارسی‌نگاری است گفت: این مكتب می خواهد زبان علم را از عربی به فارسی تبدیل كند و اهمیت آن زمانی است كه ریاضیات و شیمی به عربی نوشته می‌شد ولی این بار به فارسی نوشته شدند .

او تاكید كرد: كتاب ملا هادی سبزواری آغاز شروع فارسی‌نویسی بود .

جامعه بزرگی در ادامه گفت: سهم ملا هادی سبزواری در فارسی‌نگاری بیشترین سهم است و بنا به دیداری كه با شاهان آن زمان داشته دیده توانسته بیشترین تاثیرگذاری را داشته باشد .

وی در پاسخ به این پرسش كه بعد از آقا علی مدرس زنوزی چه چهر‌ه‌های برجسته ای در مكتب تهران هستند؟ گفت: ما در تهران؛ 4 حكیم شناخته شده داریم كه تاسیس كامل مكتب تهران به نوعی در گرو وجود این چهار نفر بوده است. سهم آقا علی مدرس كه كاملاً روشن است و مهمترین اثر ایشان «بدایع الحكم» است كه به زبان فارسی نوشته شده است.

او یادآور شد: یكی از دلایلی كه ملاعلی مدرس را تبدیل به حكم موسس كرده ،دیدگاه‌های خاصی است كه در برخی از ابداعات ملاصدرا ایشان خود را وارد می‌كند به خصوص در معاد جسمانی كه بحث عقلی بوده و خود ملاصدرا مسكوت مانده بود .

جامعه بزرگی افزود: یكی دیگر از اعضای آن چهار نفر در مكتب تهران ابوالحسن جلوه است كه ایشان حكیم حوزه مشایی بود و با آقا ملاعلی در چالش و بحث‌های عقلی بودند.

او گفت: یكی از منتسبان قاجار، آقا محمد حسین مروی است كه از بازاریان درخشان و خوشنام تهران بوده است. ایشان در بخارا اسیر شد و بعد از فرار و آمدن به تهران مدرسه‌ای به نام مروی ساخت.مدرسه مروی تهران قدمتی به اندازه مكتب تهران دارد .

جامه بزرگی بیان كرد: محمدحسین مروی زمین بزرگی داشت كه وقف كرد و خودش مدرسه مروی را ساخت كه هنوز در بافت قدیمی تهران در خیابان مروی هست و تنفس می‌شود.تنها مدرسه ای كه در ایران ودر آن دوران فلسفه و عرفان گفته شد مدرسه ی مروی تهران بود.

جامه بزرگی گفت:ما از فتحعلی شاه مباحث منفی زیادی شنیدیم ولی او بسیار پیگیر این بودند كه حكمای اصفهان به تهران بیایند .

او در ادامه معرفی چهرهای برجسته مكتب تهران گفت: سومین نفر از این اعضا آقا محمدرضا قمشه ای است كه ایشان هم استاد مكتب ملاصدرا است و البته بیشتر در مواضع عرفان در تهران مشهور شد .

او افزود:اختلافی بین نفر چهارم هست كه آقا سید رضی لاریجانی است یا شخصی به نام میرزا حسن سبزواری و البته ظاهراً میرزاحسن سبزواری را جزو بنیانگذاران مكتب تهران می‌دانند .

جامه بزرگی در پاسخ به این پرسش كه وقتی از چهار حكیم بگذریم آیا مكتب تهران به قاجار متوقف نمی‌شود؟ و آیا در دوره‌های بعدی هم ادامه پیدا كرده و چهره‌های اصلی آن چه كسانی هستند ؟گفت : اگر ما بخواهیم نام تمام عالمان و فیلسوفان را بگوییم 70 تا80 فیلسوف درجه یك را معرفی می‌كنیم .

جامعه بزرگی افزود: این پیوستگی از زمانی كه این حكما فوت شدند از مرحوم آقا سید كاظم عصار، فاضل تونی ،محمدعلی فروغی ذكاءالملك و غیره تا به علمایی كه امروزه در قید حیات هستند ادامه دارد .

او اظهار كرد: در ادامه این پیوستگی می‌بینیم حتی آقای دكتر حائری یزدی كه پسر موسس حوزه علمیه قم آقای شیخ عبدالكریم حائری یزدی است جزو مكتب تهران محسوب می‌شود كه بعداً برای تدریس به آمریكا رفتند .

جامه بزرگی متذكر شد:علامه طباطبایی هم در واقع جزو مكتب تهران محسوب می‌شود. استاد جوادی آملی و استاد حسن زاده آملی همه در خدمت آقا میرزا ابوالحسن شعرانی درس خواندند و جزو مكتب تهران محسوب می‌شوند. آقا میرزا ابوالحسن شعرانی شاگرد میرزا مهدی آشتیانی است. بسیاری از علما و استادان در آن زمان از قم به تهران آمدند تا در جلسات درس آقا ابوالحسن شعرانی و ابوالحسن رفیع قزوینی باشند كه اكثر این علما در مدرسه مروی بودند .

جامه بزرگی تصریح كرد: به حرم عبدالعظیم حسنی كه وارد می‌شویم قبور بسیاری از این فیلسوفان بزرگ است كه تعدادی ازاین‌ها در زیر فرش‌ها است و ما آنها را نمی‌بینیم .كمتر كسی شاید بداند در زیر این فرشها فیلسوفان بزرگی دفن شده اند .

در پایان این گفتگوی رادیویی دكتر جامه بزرگی گفت:استاد نصر، استاد سید جلال آشتیانی، استاد شهید مطهری، همه جزو مكتب تهران محسوب می‌شوند و استادانی چون استاد اعوانی، استاد دینانی، استاد صدوقی سها جزو فیلسوفانی هستند كه همچنان پاینده و زنده هستند و ان شاءالله كماكان از محضر آنان استفاده خواهیم كرد .

مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
كانال رادیو تهران را در پیام رسان بله به نشانی @tehran360 جستجو كنید.
همچنین علاقه‌مندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.