مهمانان برنامه گفتاورد كه به مناسبت مبعث رسول(ص) درباره ضرورت اشاعه اخلاق نبوی در جامعه امروزی سخن می گفتند حسن خلق پیامبر(ص) را رمز فراگیر و جهانگیر رسالت نبوی دانسته و بر اینكه سیاست باید در خدمت اخلاق باشد تاكید كردند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، علی رجبی استاد دانشگاه تهران درباره ضرورت اشاعه اخلاق نبوی در جامعه كنونی گفت: متاسفانه امروزه در سراسر جهان حتی جوامع مسلمان با نمونه های اسوه حسنه فاصله زیادی دارند. به گفته این كارشناس اخلاق، هر مسلمان باید در قیامت پاسخ دهد كه چقدر شبیه پیامبر(ص) هستیم.
رجبی با بیان اینكه خداوند در قرآن در آیات مختلف مساله اخلاق را برجسته می كنند، گفت: اهمیت این موضوع زمانی مشخص می شود كه همه آگاه هستند كه امروزه جهان از معایب فناوری و اقتصاد رنج نمی برد بلكه اخلاق، مساله اصلی تمامی دنیاست.
او تصریح كرد: اگر مسائل اخلاقی نبود نیاز به پلیس، ارتش ، وزارت اطلاعات و ... هم نبود. برای جلوگیری و درمان بداخلاقی ها در تمامی دنیا بودجه و اعتبار فراوانی در هزینه می شود كه اگر همین اعتبارات برای زیست بهتر هزینه می شد وضعیت بسیار بهتری وجود داشت.
رجبی با تصریح این مطلب كه مكارم اخلاقی جدا از محاسن اخلاقی است، گفت: مكارم بالاتر از محاسن است . به ویژگی مكارم اخلاقی گفته می شود كه شما اصلا و ابدا انتظار چنین رفتار حسنه ای را ندارید ولی ویژگی مثبت بروز می كند. ولی زمانی كه انتظار یك رفتار مثبت را دارید این شامل محاسن اخلاقی می شود.
او در توضیح تفاوت مكارم و محاسن اخلاقی به مثال واكنش امام حسن(ع) در مواجه با فردی كه به او ناسزا گفت پرداخت. رفتار توام با لطف امام با او فراتر از حسنه و جزو مكارم اخلاقی است.
به گفته این كارشناس اخلاقی قرآن رمز موفقیت پیامبر در قوم عرب را نرمخو بودن و متواضع بودن آن حضرت دانست كه اگر او متكبر و تندخود بود هرگز موفق نمی شد.
او درباره شناخت و در جریان قرار گرفتن جامعه در مسیر اخلاق نبوی گفت: این مسیر باید از خواص شروع شود ؛ خواص هم به معنای افرادی است كه كار آنها مورد توجه است و هم شامل گروه های مرجع می شود. به قول مولوی نباید سوراخ دعا گم شود.
او افزود: در شیوه رفتار و سخن گفتن باید گروه های مرجع در جامعه طوری باشند كه الگو قرار بگیرند چون مردم به آنها نگاه می كنند.
این استاد دانشگاه خاطرنشان كرد: حسن خلق پیامبر(ص) پشتوانه بعثت او بوده است شاید حتی حسن خلق او رمز فراگیر و جهانگیر رسالت نبوی است.
او با بیان اینكه در مراحل سلوك و اخلاق تخلیه قبل از تحلیه(جذب و آراستن خود به صفات نیكو) است، افزود: امام صادق(ع) فرمایشی با این مضمون دارد كه ظرف وجودی محمد(ص) برای دریافت پیام وحیانی آماده بود. همانطور كه در فرهنگ عامه داریم جارو كن خانه سپس مهمان طلب!
رجبی زیربنای همه رفتارهای پیامبر را اخلاق دانست و تصریح كرد: تشكیل حكومت برای نجات مردم و ناشی از اخلاق است، تشكیل ارتش برای حفاظت از شهروندان نیز مبنای اخلاق دارد.
سیاست باید در خدمت اخلاق باشد
مهمان دیگر برنامه گفتاورد ابراهیم اصولی استاد فلسفه درباره جایگاه اخلاق در منظومه حضرت محمد (ص)گفت: در وهله نخست اخلاق فردی پیامبر(ص) است كه در كتاب های سیده و سنن به آنها اشاره شده است. بیشترین بهره مردم از آن حضرت بدون ورود به تئوری های اخلاق از این منظر است. سیره ابن هشام و كتاب سنن نبی علامه طباطبایی نیز دیگر كتاب های مطرح در حوزه سیره پیامبر است.
اصولی ساحت دیگر اخلاق نبوی را تبلور این اخلاق در رسالت اجتماعی و هدایتی او دانست و گفت: برخی سعی دارند سیاست را مقدم بر اخلاق بدانند و از این جهت بعثت را موضوعی اخلاقی نمی دانند ولی ما معتقدیم تمامی این ابعاد به سعادت انسان ختم می شود از این جهت سیاست هم باید در خدمت اخلاق باشد.
او بعد دیگر اخلاق نبوی را در سیاست جنگ و صلح آن حضرت بررسی كرد و افزود: در كلیت نگاه پیامبر تمامی فعالیت های باید به جایی برسد كه اخلاق در رأس باشد.
او افزود: نخبگان باید بیشتر به جنبه اجتماعی اخلاق نبوی توجه كنند . جنبه سوم نیز كار فلاسفه و علمای دینی است كه باید در مبانی نظری آنها را تبیین كنند.
او با بیان اینكه توجه به حسن و قبح عقلی كار شیعه است، افزود: داعش و القاعده كه سنگ محمد(ص) را بر سینه می زنند ولی حتی با مبانی ابتدایی انسانی نمی سازند و باعث وهن جهانی نیز می شوند از جمله مواردی است كه باید از همین طریق تبیین شود.
مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبكه های اجتماعی با شناسه Tehraan360@ پیدا و همراهی كنید.
همچنین علاقه مندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.