برخلاف كمبود منابعی كه درباره شناخت شخصیت و ابعاد وجودی شمس وجود دارد دیوان كبیر مولانا و تاثیراتی كه او از شمس پذیرفته است حاكی از نبوغ او در معارف اسلامی است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، كریم فیضی استاد دانشگاه و پژوهشگر همزمان با هفتم مهر روز بزرگداشت شمس تبریزی از بزرگان عرفان اسلامی با حضور در برنامه گفتاورد رادیو تهران درباره ابعاد وجودی و شخصیتی شمس گفت: داستان شمس و مولانا یكی از جذابترین داستان های ادبیات فارسی است . شخصیت شمس به گونه ای است كه باعث شده بزرگترین غزل سرای ایرانی باشد.
به گفته او همانطور كه پیشینه آشنایی اغلب ایرانی ها با شمس و مولانا از كودكی و نوجوانی است من نیز از اواسط دبیرستان با این دو شخصیت آشنایی پیدا كردم.
فیضی درباره منابع موجود برای شناخت شمس گفت: تنها آثاری كه از شمس در حال حاضر وجود دارد غزلیات و مقالات شمس است كه آنهم سروده مولانا ولی از زبان شمس است.
او بدیع الزمان فروزانفر را نخستین فردی دانست كه دیوان شمس را به طور كامل گردآوری كرد به گونه ای كه بعد از او پژوهشگران شمس را شناختند. به گفته او این دیوان به نام دیوان كبیر معروف شده است چون بزرگترین مجموعه شعری زبان فارسی است. مولانا بی محابا درباره شمس غزل می سرود ولی بیشتر این اشعار در تطول زمان از بین رفته است.
نویسنده كتاب شعاع شمس با اشاره به ضیق منابع درباره شمس گفت: در ایران به اندازه هیچ فردی به اندازه شمس معلومات كم نداریم. به طور كلی درباره شمس منابع كم و گاه ناهمخوان و متناقض است . شمس تبریزی یكی از رازهای ماست .
او افزود: اگر مولانا نبود شمس شناخته نمیشد و شگفتی دیگر آن است كه شمس اعجاز كرده و كسی رو به دنیا آورده كه او را در دنیا حفظ كرده است.
فیضی مولانا را زبان شمس دانست و افزود: مولانا پس از آشنایی با شمس تمامی داشته های خود را بایگانی كرده و همه شور خود را از شمس گرفته است.
او با بیان اینكه شخصیت شمس تبریزی به گونه ای است كه از عنوان بندی گریزان است افزود: در اینكه شمس عالم است تردید نیست و از فهوای كلام او آشكار است. شمس به ادبیات عرب، ادبیات فارس، دانش تفسیر، فقه، اصول و حتی معارف شیعی تسلط دارد.
این پژوهشگر با بیان اینكه شمس دانش آموخته هیچ مكتب و حوزه مشخصی نیست، گفت: او از این جهت یكی از نوادر است. او در زمانی كه تشیع در غربتی محدود بایكوت شده بود از فاطمه زهرا نام برده و این جای تعجب دارد . این حرف تصادفی نیست و ناشی از آگاهی و معلومات زیاد او است.
فیضی شمس را یك نابغه علوم اسلامی معرفی كرد و افزود: در زمانی كه برای رویت یك كتاب افراد باید فرسنگ ها سفر میكردند و دسترسی به دانش به راحتی امروز نبوده اصلیترین چیز درباره شمس این است كه او یك نابغه است و دانش خود را به نبوغ تبدیل كرده است.
به گفته این پژوهشگر شمس اعتراف میكند كه درس نخوانده و متعلق به مكتبخانه ای نیست.از نوجوانی از تبریز در آمده است و همواره در حال عبور و گذر است. برخلاف مولانا كه از تبار علمی است
این استاد دانشگاه با بیان اینكه شمس در زمین نمی گنجد، گفت: همه ما در خانوادهایی به دنیا می آییم و تعلقات خانواده و دلبستگی داریم ولی شمس هیچگاه اینگونه نبوده است. او یك استثناست و مانند او نیست از همین رو امكان مقایسه او با فرد دیگری را نداریم. شمس یگانه است مانند فرشی كه نقش، رنگ، طرح، اندازه و گره و ...همه مخصوص به خود را دارد.
او تصریح كرد: شمس یكی از سمبلهای بشری برای نو دگر اندیشی است . برای افرادی كه بخواهند چارچوبهای جدیدی را برای تفسیر و عرفان استخراج كنند نمونهای بهتر از شمس ندارند.
مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبكههای اجتماعی با شناسه tehraan360@ پیدا و همراهی كنید.
همچنین علاقهمندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.