رئیس پیشین سازمان مدیریت و برنامهریزی استان تهران با تاكید بر اینكه حاشیهنشینی در استان تهران به سرعت در حال توسعه است گفت: این انباشتگی جمعیت؛ پدیده "گسترش تهیدستان شهری، حاشیهنشینی و استقرار در فضاهای ناكارآمد" را به دنبال دارد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران؛ بر اساس آخرین امار؛ سالانه به صورت متوسط حدود 250 هزار نفر به استان تهران مهاجرت میكنند. این امر در حالی انجام میشود كه مسئولان شهری زندگی در شهر تهران را طوری طراحی كردند تا مهاجرت به این كلانشهر به دلیل بالابودن هزینه زندگی متوقف شده و حتی برخی از تهران خارج شوند. اما همچنان كفه ترازوی ورود به تهران از خروج سنگینتر است ضمن اینكه به جز ایرانیها، اتباع خارجی هم همچنان به تهران مهاجرت میكنند.در همین راستا برنامه «سعادت آباد» 24 بهمن رادیو تهران با شهرام عدالتی رئیس پیشین سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تهران به عنوان یكی از مدیرانی كه طراح طرح توسعه استان تهران و فردی كه معتقد است با توزیع امكانات به صورت متوازن در دیگر شهرها؛ از شدت مهاجرت به شهر تهران كاسته میشود؛ گفتوگو كرد.
18 درصد جمعیت كشور در استان تهران زندگی میكنند
وی در پاسخ به اینكه چرا تهران اینگونه مهاجرپذیر شده است؟ گفت: مسئله تهران به مسئله كشور تبدیل شده است. به این معنا كه در كمتر از یك درصد مساحت كشور 18 درصد جمعیت ایران زندگی میكنند. بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسكن كه بین سال 90 تا 95 انجام شد شاهد افزایش سالانه 200 تا 250 هزار نفر مهاجر به استان تهران هستیم. در توضیحی سادهتر در سال حدود جمعیت 2 تا 3 شهرستان به جمعیت استان تهران اضافه میشود كه در بازهای 5 ساله مثل این است كه جمعیت یك استان به جمعیت استان تهران اضافه میشود.مبنای عرایض عددی بنده هم قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات كشوری است.
بیش از 40 درصد جمعیت ایران در 10 شهر زندگی میكنند
عدالتی اضافه كرد: كشور ما به شدت دچار ناترازی و به هم ریختگی پراكنش جمعیتی شده است به طوریكه بیش از 40 درصد جمعیت ایران در 10 شهر زندگی میكنند. این مسئله از دهه 50 به عنوان یك چالش در توسعه كشور مطرح بوده است. از سال 83 تا 99 سند آمایش كشور و استان تهران به عنوان مهمترین عرصه جمعیتی و اقتصادی كشور منشا نظر قرار گرفت و 20 سال مطالعه متنوع برای آن انجام شد.این سند آمایش در سال 99 تصویب شد و تا سال 1424 معیار و ملاك همه دستگاههای اجرایی و نهادهای غیر دولتی به ویژه شهرداریها است.
در طول 30 سال؛ جمعیت شهرهای كوچك حاشیه پایتخت به بیش از 100 برابر افزایش پیدا كرده است
رئیس پیشین سازمان مدیریت و برنامهریزی استان تهران گفت: با اینكه این سند تصویب و ابلاغ شد اما اینكه چقدر ضمانت اجرایی در عرصههای موثر توسعه سرزمینی دارد را باید فكری به حال آن كرد.دانشگاه تهران برای تهیه این سند مشاور ما بود و سعی شده همه جوانب در آن رعایت شود. اما باید بپذیریم تهران مجموعه ای متداخل از شهرهایی است كه در كریدورهای منتهی به تهران شكل گرفته است. كه 30 سال قبل كانونی حدود 2 تا 3 هزار نفر بود كه امروزه به 300 تا 400 هزار نفر رسیده است. این كانون ها عمدتا در كریدور جنوب شرق استان در ورامین، قرچك و پاكدشت؛ در كریدور غرب استان اسلامشهر، رباط كریم، بهارستان و شهر جدید پرند با جمعیت 700 هزار نفری واقع شده است. این سیاست؛ سیاست جذب حداكثری جمعیت به سمت تهران است.
انباشتگی جمعیت در تهران؛ پدیده "گسترش تهیدستان شهری" را به دنبال دارد
عدالتی با تاكید بر اینكه روند بارگذاری جمعیت استان تهران همچنان ادامه دارد اظهار داشت: نرخ رشد كشور به طور متوسط 1.2 درصد است اما این نرخ در تهران 1.72 درصد است. در كل كشور به طور متوسط در هر كیلومتر مربع 40 نفر زندگی میكنند اما این تعداد در استان تهران به 960 نفر و در شهرستان بهارستان در غرب استان تهران به 10 هزار نفر میرسد. این انباشتگی جمعیت پدیده "گسترش تهیدستان شهری، حاشیه نشینی و استقرار در فضاهای ناكارآمد" را به دنبال دارد. بسیاری از مناطق اطراف تهران بیش از 500 هزار نفر جمعیت دارند اما از نظر خدمات درمانی و بسیاری از مولفههای زندگی استاندارد، محروم هستند.
هر علتی كه میتواند در تهران بارگذاری جمعیت را تشدید كند باید ممنوع شود
وی افزود: تاكید ما در سند آمایش سرزمینی؛ كاهش شدت مهاجرت به استان تهران بود. این سند اصرار دارد نقاط مبدا مهاجرت بررسی و مشكلات آنها حل شود. ما نباید به دنبال معلول باشیم بلكه باید به سراغ علت برویم. هر علتی كه میتواند در تهران بارگذاری جمعیت را تشدید كند باید ممنوع شود. ولی این نیازمند قانون است و امیدواریم مجلس به آن ورود كند. بخش اعظمی از جمعیت كشور روی گسل ها بارگذاری شده است كه از نظر آمایش سرزمینی یك چالش محسوب می شود.
مدیریت شهر تهران؛ نیازمند قانونی خاص است
رئیس پیشین سازمان مدیریت و برنامهریزی استان تهران در پاسخ به اینكه پس از گذشت 2 سال از تصویب سند آمایش چقدر از مصوبات این سند اجرایی شده است؟ گفت: این سند باید یك پیوست حقوقی داشته و به تصویب مجلس برسد تا تبدیل به قانون شود. دیگر نمیتوان تهران را مثل قبل و به صورت ارشادی مدیریت كرد.تهران نیاز به قانون خاص دارد. در كشورهای مختلف جهان برای اداره بهینه پایتخت قوانین خاصی وجود دارد.
تا 5 سال آینده؛ 50 درصد جمعیت استان تهران در خارج از پایتخت زندگی خواهند كرد
عدالتی با توضیح اینكه در سال55 ؛ 90 درصد جمعیت استان تهران (شهر تهران و حاشیه آن) در شهر تهران و 10 درصد در حاشیه ها زندگی میكردند گفت: در حال حاضر این نسبت به 60 درصد در تهران و 40 درصد در حاشیه رسیده كه در 5 سال آینده به 50 درصد در شهر تهران و 50 درصد در حاشیه شهر خواهد رسید. حاشیهنشینی در استان تهران به سرعت در حال توسعه است.
او تاكید كرد: تهران گرانترین شهر ایران است؛ اما این باعث نشده كه مهاجرت به تهران كاهش یابد.
مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
كانال رادیو تهران را در پیام رسان بله به نشانی @tehran360 جستجو كنید.
علاقهمندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.