به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، رامین مهمانپرست سخنگوی پیشین و دیپلمات ارشد وزارت امور خارجه كشورمان با اشاره به انتخابات به عنوان نمود دموكراسی كشور و نقش آن در موفقیت دولتی مقتدر در عرصه سیاست خارجی به برنامه سعادت آباد رادیو تهران گفت: اقتدار هر كشوری به عوامل مختلفی از جمله انسجام و وحدت ملی و حمایت مردم از نظام بستگی دارد. حضور پرشور و اكثریتی مردم در صحنه های مهم سیاسی و اجتماعی به معنای حمایت آنان از نظام است و زمینه ی اقتدار داخلی دولت و حكومت در برخورد با مسائل خارجی فراهم می شود اما مشاركت كم، نشان از مشكلات در زندگی و معیشت مردم است كه باید در رفع آن اقدامات فوری انجام داد.

ما به دنبال بهترین رابطه با همه كشورهای غرب و شرق دنیا هستیم
سخنگوی پیشین وزارت امورخارجه در توضیح نقاط ضعف سیاست خارجه كشورمان طی چهل سال گذشته اظهار داشت: اولین اصل سیاست خارجی ما در اول انقلاب، رویكرد نه شرقی و نه غربی در جهان دوقطبی(بلوك شرق و غرب) بود و انقلاب اسلامی با به ارمغان آوردن استقلال، مبنای خود را بر اساس این شعار بنا نهاد. بعدها سه اصل عزت ، حكمت و مصلحت هم به عنوان چارچوب كارهای سیاست خارجه كشورمان مطرح شد. بر همین اساس متناسب با رویدادهای مختلف بین المللی و شخصیت روسای جمهور كشورمان طی این 40 سال، نوع تعاملات ما و سیاست خارجه متفاوت بوده است. بحث های تنش زدایی، جهانی شدن، حمایت از مستضعفان جهان و ... از جمله این موضوعات است.
وی افزود: دیدگاه دولت انتخابی سال 1400 در سیاست خارجه برای ایجاد تحول در كشور و مردم بسیار مهم است. شعار نه شرقی و نه غربی به معنای این نیست كه نمی خواهیم با دیگر كشورها كاركنیم بلكه ما به دنبال بهترین رابطه با همه كشورهای غرب و شرق دنیا هستیم. ولی اصل برای ما امنیت ملی و دفاع از منافع ملی است. باید نوع ورود ما به مذاكرات و روابط از موضع عزت باشد. طراحی استراتژیك و بلندمدت به صورت واضح در دستور كار وزارت امور خارجه دولت دوازدهم نیست و این امر یكی از اشكالات سیاست گذاری این وزارتخانه است. در دنیا بیش از 20 كشور موثر و مهم مثل چین، روسیه، آلمان، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، هند و برزیل و ... وجود دارد و ما باید بدانیم در سال‌های آینده با این كشورها به كجا خواهیم رسید.

روابط با دیگر كشورها بدون منافع اقتصادی معنا ندارد
وی تاكید كرد: باید اصل ما باید بر منافع ملی باشد. هرجا منافع ملی ما با توسعه روابط تأمین شود باید به آن ورود كرد اگر چه در مواردی استثناء وجود دارد. به عنوان مثال تا زمانیكه آمریكا علیه مردم ما خصومت دارد نمی توان روابط خوبی داشت ولی اگر آمریكا هم دست از خصومت بردارد و از موضع برابر با احترام و منافع متقابل با ما رفتار كند می توانیم با هم روابط خوبی در زمینه های سیاسی، اقتصادی و امنیتی داشته باشیم . بنای ما بهترین روابط خارجی با دیگر كشورها است و همسایگان در اولویت قرار دارند چون امنیت ملی ما را تامین می‌كنند. در سیاست خارجی دیپلماسی اقتصادی یك اصل است و روابط با دیگر كشورها بدون منافع اقتصادی معنا ندارد. وقتی منافع اقتصادی به روابط سیاسی گره می خورد باعث ایجاد ثبات پایداری می شود. اگر در دولت آینده بتوانیم نقطه اقتدارمورد نظرمان را در سیاست خارجه برقرار كنیم آثار خوبی در داخل و عرصه های بین المللی خواهد داشت.

دیپلماسی اقتصادی؛ موضوعی كه باید دولت بعدی بر آن تاكید داشته باشد
سفیر سابق ایران در كشورهای تایلند، قزاقستان و لهستان در پاسخ به اینكه آیا در زمان حضور در این كشور به دیپلماسی اقتصادی معنا بخشیده است یا خیر؟ اظهار داشت: دیپلماسی اقتصادی موضوعی است كه باید دولت بعدی بر آن تاكید داشته باشد.این واژه به معنای این است كه اقتصاد در سیاست خارجی نقشی پررنگ دارد و به اقتصاد داخلی و ظرفیت سازی كشور كمك می كند. به عنوان مثال برای افزایش تولید در داخل به ماشین آلات جدید، مواد اولیه و دانش روز دنیا نیاز داریم. دستگاه سیاست خارجی با كمك سایر دستگاه های اقتصادی و تجاری می تواند دیپلماسی اقتصادی را شكل دهد و این امر منوط به این است كه دستگاه سیاست خارجی كشور لیاقت و شایستگی خود را نشان دهد.

از شركت های ایرانی برای صادرات حمایت نمی شود
وی تصریح كرد: مدیران وزارت خارجه باید دید اقتصاد خوبی داشته و مسلط به مسائل روز باشند. پس از افزایش تولید باید در رقابت با رقیبان قوی بازار صادراتی پیدا كرد تا تولید افزایش بیشتری پیدا كند. ضمن اینكه شركت های ایرانی از حمایت های مشابه كشورهایی كه شركت هایشان در صحنه رقابت هستند برخوردار نیستند. به عنوان مثال به شركت ها یارانه می دهند و باعث كاهش قیمت تمام شده می شود و یا تعرفه های ترجیحی برای شركت ها در قرار دادهای دوجانبه در نظر گرفته می شود و تجارت آزاد و همكاری های منطقه ای مد نظر قرار دارد.به هر جهت قیمت تمام شده باید در بازارهای هدف كاهش پیدا كند تا شركت های ایرانی بتوانند با شركت های خارجی قوی رقابت داشته باشند.

چابك سازی در وزارت خارجه بیشتر تاثیر منفی داشته است
مهمانپرست درباره چابك سازی چارت وزارت خارجه تاكید كرد: این تغییرات در وزارت خارجه تمامی كشورها به دلیل تغییرات فضای سیاسی بین الملل صورت می گیرد و در وزارت خارجه دولت های ما هم اینگونه بوده است. چابك سازی آخری كه در وزارت خارجه دولت دوازدهم و در زمان دكتر ظریف انجام شده تغییرات مثبتی نبوده و اثرات منفی آن بیشتر بوده است.برخی تصور می كنند اگر در وزارت امورخارجه معاونت اقتصادی وجود داشته باشد به معنای پیگیری خوب دیپلماسی اقتصادی است. اما من اعتقاد دارم دستور كار كل معاونت های وزارت خارجه باید اقتصادی باشد.

وزارت خارجه دولت بعدی باید تغییرات زیادی در چارت داشته باشد
وی افزود: در چارت وزارت خارجه معاونت اقتصادی و سیاسی داریم كه معاونت سیاسی 8 اداره كل دارد و برای ارتباط با دیگر كشورها در سطح مدیركل هستند كه موجب مشكل شده است. برای بالا بردن سطح مراودات خارجی باید معاون سیاسی وارد شود كه آقای عراقچی با مشغله زیاد نمی‌تواند. در مراودات خارجی به شأن مقام مذاكره كننده توجه می شود. در برابر مدیركل در نهایت معاون وزیر می نشیند ولی اگر ادارات سیاسی در سطح معاون وزیر بود هر كدام از اینها می توانستند برای مذاكرات خارجی در برابر وزیرخارجه و مقام های بالاتر ارتباط بگیرند.ضمن اینكه یك معاون سیاسی نمی تواند به تمامی كارها رسیدگی كند.از طرف دیگر وقتی معاونت اقتصادی در وزارت خارجه ایجاد می شود یعنی اینكه معاونت سیاسی نباید كار اقتصادی انجام دهد كه این امر موجب مشكلات زیادی شده است.وزارت خارجه دولت بعدی باید تغییرات زیادی در چارت داشته باشد.

سفیر سابق ایران در كشورهای تایلند، قزاقستان و لهستان با تاكید بر اینكه در بدو ورود به تایلند به مولفه های اقتصادی توجه شد گفت: جمعیت تایلند برابر با ایران بود ولی مساحت آن یك سوم ایران بود ضمن اینكه كشوری چهارفصل نیست و از منابع نفتی و معادن ایران هم برخوردار نیست. با اینحال صادرات غیرنفتی ما در سال 76 معادل 3 میلیارد دلار بود و تایلند 6 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشت. 50 درصد میگوی صادراتی دنیا با 60 هزار هكتار زمین توسط تایلند تامین می شد در حالیكه ما فقط در استان بوشهر بیش از 120 هزار هكتار زمین برای پرورش میگو داشتیم. از استخرهایی كه در هر هكتار زده می شد تولیدكنندگان تایلندی بیش از 30 برابر ما میگو تولید می كردند و ما با استفاده از روش و مشاوره آنها توانستیم سطح تولید شیلات در ایران را به 5 برابر برسانیم. در آن دوره حجم رابطه ایران و تایلند از حجم رابطه ایران و چین بیشتر شد. به همین ترتیب در زمان حضور من در قزاقستان، حجم رابطه ایران و قزاقستان از حجم رابطه ایران و روسیه بیشتر شد و وقتی به لهستان رفتم اولین ملاقاتم با معاون نخست وزیر و وزیر اقتصاد لهستان بود. من به آنها اعلام كردم 70 درصد كار اقتصادی و 30 درصد كار فرهنگی انجام می دهم كه اگر روابط ما در این دو حوزه به سرانجام برسد به بهترین روابط سیاسی خواهیم رسید.

برای انتخابات ریاست جمهوری 1400 ثبت نام می كنم
وی افزود: مشكل ما دولتی بزرگ با اقتصاد دولتی و هزینه های بالا است و این هزینه های بالا دولت را مجبور به فروش نفت می كند تا بتواند بودجه را تامین كند. اگر كشور نتواند تحت فشار نفت بفروشد باید روی مالیات حساب كند. از طرفی این هزینه ها نمی تواند با مالیات بخش خصوصی محقق شود. به این ترتیب دولت مجبور به چاپ اسكناس می شود و در پی آن نقدینگی و تورم افزایش می یابد كه نتیجه اقتصاد مریض است. ما باید از تجربه دیگر كشورها استفاده كنیم و با همین رویكرد من فكر می كنم افرادی كه حرف های جدید دارند و برای رفع مشكلات اقتصادی كشور راهكار دارند باید به میدان انتخابات ریاست جمهوری 1400 بیایند. من هم قصد جدی برای ثبت نام دارم تا از تجربه 35 ساله دیپلماتیك و اهمیت سیاست خارجی در كشور به لحاظ ارتباط با دیگر كشورها و بحث دیپلماسی سیاسی و تجربیات دیگر كشورها استفاده كنیم.

عزت پاسپورت ایرانی با اقتدار به دست می آید
سفیر سابق ایران در كشورهای تایلند، قزاقستان و لهستان درباره عدم حمایت سفارتخانه ها از اتباع ایرانی خارج از كشور و پایین بودن عزت پاسپورت ایرانی خاطرنشان كرد: عزت پاسپورت ایرانی زمانی بالا می رود كشوری ضعف اقتصادی نداشته باشد و مردم معیشت خوبی داشته باشند و از نظر رفاه و امنیت اقدامات خوبی صورت گرفته باشد و در واقع كشور به نقطه اقتدار رسیده باشد و یكی از مولفه های این اقتداربحث های دفاعی است. اگر بتوانیم آسیب پذیری كشور را كم كنیم و به نقطه ای برسیم كه كشورهای دیگر بدانند به محض تعرض به تمامیت ارضی باید هزینه های بالایی بپردازند می توانیم از عامل بازدارندگی بهره خوبی ببریم. در این حوزه پیشرفت خوبی داشته ایم ولی این كافی نیست بلكه باید در بخش های اقتصادی هم به نقطه اقتدار برسیم و ضعف های خود را بر طرف كنیم و ساختارهای غلطی كه باعث شده به این وضعیت برسیم را باید درست كنیم.
مهمانپرست تاكید كرد: مردم در فشار هستند و معیشت سخت دارند و بی انگیزه شده اند و اگر مردم احساس كنند برنامه ریزی درستی برای معیشت آنها صورت می گیرد آبه عنوان بزرگترین پشتوانه حامی دولت خواهند بود و در این حالت است كه در هر رابطه دیپلماتیك و مذاكره از موضع برتر وارد می شویم.
وی با اشاره به فعالیت های قابل تقدیر همكاران وزارت امور خارجه در بخش كنسولی افزود: بخش كنسولی ساختاری ثابت و چند بخش كاری دارد. بخش اول حل مشكلات ایرانیان است. بخش دوم اقدامات سجلی، ویزا و ... است و بخشی كه باید بیشتر به آن توجه شود خدمات دهی به تاجران است. ما وظیفه داریم در خدمت ایرانیان باشیم و به آنها خدماتی در بخش های تجاری و كنسولی بدهیم.

انتشار فایل صوتی گفتگوی دكتر ظریف، مشكلی امنیتی است
دیپلمات ارشد وزارت امور خارجه در ادامه این گفتگو در واكنش به صوت منتشر شده از وزیر امور خارجه و دوگانگی دیپلماسی و میدان از دید ایشان گفت: انتشار این فایل مشكلی امنیتی است كه باید به آن رسیدگی كرد. اگر این فایل سهواً منتشر شده یعنی در حفاظت اطلاعات دقت كافی نداریم و باید نهادهای امنیتی آن را بررسی كنند. اگر این فایل صوتی عمداً منتشر شده كه جرم بزرگی است و به منافع ملی ما لطمه زده كه سناریوی خطرناكی پشت آن قرار دارد.

وزیر امور خارجه در تعریف دیپلماسی دقت كافی نداشته است
وی افزود: آقای دكتر ظریف نباید در این شرایط حساس به این مصاحبه تن می‌دادند و باید درصدی احتمال می دانند كه ممكن است این فایل صوتی منتشر شود.زمانی دیدگاه و تحلیل شخصی در محیطی امن مطرح می شود كه ما نباید مانعی برای آن باشیم ولی زمانی هست كه بحث اجرا مطرح است. در سیاست خارجی دو كار باید انجام شود زمانی تصمیم سازی صورت می گیرد كه همه ما باید نظرات كارشناسی خود را بگوییم حتی اگر با نظر خیلی ها مخالف باشد اما اگر سیاستی به جمعبندی نهایی می‌رسد و سیاستی قطعی و ابلاغ می شود باید حتما آن را اجرا كرد. در وزارت خارجه هم همینگونه عمل شده ولی تعریف دكتر ظریف از میدان و دیپلماسی نشان دهنده این است كه ایشان از دیپلماسی دقت كافی نداشته اند.

در هماهنگی رفتارهایمان ضعف داریم
سخنگوی پیشین وزارت امورخارجه گفت: در دنیای امروز دیپلماسی نمی تواند از مولفه های مختلفی چون دیپلماسی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، دفاعی، فرهنگی و عمومی جدا باشد تمامی این مولفه ها یك دیپلماسی را شكل می دهد و در خدمت یكدیگرند. ما نمی توانیم بگوییم به مقاومت و جنبه های دفاعی كاری نداریم و یا اینكه آن را درمقابل دیپلماسی قرار دهیم. آنچه مهم است هماهنگی ما در رفتارهایمان در بخش های دفاعی اقتصادی، فرهنگی و افكار عمومی مردم در نقاط مختلف دنیا است. ما در این نقاط ضعف داریم و هماهنگی صورت نمی‌گیرد و در برخی مواقع روبروی یكدیگر قرار می گیرند.

انتشار فایل صوتی گفتگوی وزیر امور خارجه، ضربه به منافع ملی است
مهمانپرست احتمال عمدی بودن انتشار این فایل صوتی را قوی دانست و گفت: به نظر من این انتشار سهوی نبوده است. من به این قضیه مشكوك هستم و حدسم این است كه این فایل عمداً منتشر شده است. تصور برخی بر این است كه دولت و تیم مذاكره كننده عقیده دارند مذاكرات تا قبل از انتخابات 1400 به نتیجه می‌رسد اما تصور ما بر این است كه این مذاكرات بیشتر طول می كشد حداقل تست تعهدات آمریكا در لغو برجام توسط ایران و مطمئن شدن از لغو تحریم ها زمانبر است و قاعدتاً تا انتخابات 1400 به سرانجام نمی رسد. تحلیلی می گوید چون گروهی نتوانسته اند از مذاكرات برجام برای اهداف سیاسی در انتخابات استفاده كنند فضا را به سمت دو قطبی شدن دیپلماسی- میدان و یا بحث روسیه- آمریكا می كشانند و می خواهند مردم را به دو قسمت طرفداران امریكا و روسیه تقسیم كنند و بحث انتخابات را به انحراف بكشانند. در هر صورت اینكار ضربه زدن به منافع ملی است . بازی كردن با مسائل اصلی سیاست خارجی برای اهداف داخلی و جناحی حتما كاری خلاف منافع ملی است.

این بحث ها نباید در غیاب سردار سلیمانی مطرح می شد
وی افزود: در بحث سردار سلیمانی هم باید گفت؛ زمانی هست كه دو نفر با هم دو دیدگاه مختلف دارند و یكدیگر را در بحث قانع می كنند .اگر این انتقادات در زمان زنده بودن شهید سلیمانی انجام می شد و به اقناع نهایی می رسید خیلی هم عالی بود. ولی وقتی سردار سلیمانی به شهادت رسیده اند و این همه خدمات و امنیت كشور را مدیون ایشان هستیم. اگر كشورهای همسایه ما با حضور تروریست ها ناامن باشند این ناامنی به مرزهای ما باز می گردد. عنوان كردن این بحث ها در زمان غیاب ایشان جالب نیست.

مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبكه های اجتماعی با شناسه Tehraan360@ پیدا و همراهی كنید.
همچنین علاقه مندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.

*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.