رسول نجفیان، بازیگر و خواننده پیشكسوت با تاكید بر اینكه ادبیات باستانی ایران ثروتی است كه باید حفظ شود گفت: نوحه نوایی عاشورایی، گنجینهای است كه سینه به سینه نقل شده و مهمتر از همه این كه تعزیه، موسیقی ایرانی را در خود حفظ كرده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، رسول نجفیان، بازیگر و خواننده پیشكسوت كشورمان در گفتگو با مصطفی امامی مجری برنامه صحنه درباره شرایط فعلی كرونایی عنوان كرد: خیلی باعث تأسف است كه هموطنان عزیزمان در ایران و آدمها در هر كجای جهان هستند، از دنیا میروند. فوت 710 نفر خیلی تلخ بود. علت این است كه بسیاری از ما را رعایت نمی كنیم. من دُز دوم واكسن هم زدم اما واقعاً نگرانم و انشاءالله هر چه زودتر همه عزیزان واكسن بزنند و یك مقداری این قضیه سبك شود.
مصطفی امامی به اهمیت واكسیناسیون در مهار بیماری كرونا اشاره كرد و نجفیان گفت: انشاءالله پزشكان و پرستاران برقرار باشند كه زحمت می كشند. همه شان در عرصه هایی كه گاه فراتر از كارشان است، فداكاری میكنند. من دست تك تك شان را میبوسم و انشاءلله خداوند پاسخشان را بدهد.
مصطفی امامی به تلاش نجفیان جهت ثبت نواها و مرثیه ها در دو آلبوم خود به نامهای "ذوالجناح میآید بیسوار" و" با عاشورا میگریم" اشاره و نجفیان بیان كرد: من در 30 سال متناوب از عمرم به خصوص زمانی كه فیلمبرداری داشتیم در روستاها و جاهای دور افتاده اصیل بودم. وقتی فیلمبرداری تعطیل می شد و همه به تهران برمیگشتند، من می ماندم و دنبال گنج های زیرخاكی میگشتم كه عبارت بود از مثنوی خوانیها، شاهنامه خوانیها، لالایی های مادران، رقصها و آیینهایی كه به مناسبتهای مختلف شعرها سرود بودن و سینه به سینه از نسل قبل به نسل بعد رسیده بود. بعد از 25 سال یك گنجینه ارزشمند از فرهنگ شفاهی مردم جمع آوری شده بود كه نوای عاشورایی هم جزو آنها بود.
وی افزود: این گنجینه ها، ثروتهای ما هستند. وقتی ما یك كاسه و كوزه زیر خاك پیدا میكنیم، چقدر برای ما اهمیت دارد. این كشورهایی كه 200 سال هم نیست كه شكل گرفتند، می گردند و برای خودشان یك هویت الكی پیدا میكنند و بعد میروند بادگیرهای ما را به نام خودشان ثبت میكنند. بیشتر از اینها میراث فرهنگی ماست كه سینه به سینه نقل شده است. در اینهایی كه گفتم، 95 درصد مردم سواد خواندن و نوشتن نداشتند یا كم سواد بودند ولی به محافل نقالی میرفتند و شاهنامه و مثنوی را میخواندند. یعنی برای ایشان نقل میكردند و در زندگی شان هم كاربرد داشت، نه اینكه فقط بروند و چیزی را گوش بدهند و برگردند، به خصوص قهوه خانههای اصیل كه پاتوق كسوتهای مختلف بود. اگر سراغ هر كسوت و پیشه ای می خواستید بروید، اول در قهوه خانه جمع می شدند. در نتیجه نوحه نوای عاشورایی نیز جزو همین ها بود.
وی ادامه داد: اغلب پیرمردهایی كه برایم می خواندند یا در تعزیه میخواندند كه تعزیه یكی از با ارزش ترین نمایشهای خاص ایران عزیز است؛ می گفتند كه از 600 - 700 سال پیش قبل از صفویه، دوران دیلمیان و علویان اینها را میخواندند و به ما رسیده است. در نتیجه وقتی شما اینها را میشنوید در نوحهنواها شكل و شیوه شگفتانگیزی دارد كه سنگ را به گریه می اندازد. چون آن عزیز و شاعر گمنام و نواساز گمنام با خلوص دل اینها را گفتهاند و ثروتهای ماست كه باید حفظ شود. مهمتر از همه این است كه تعزیه موسیقی ایرانی را در خود حفظ كرده است.
نجفیان اظهار كرد: وجه مهم این است كه عزیزانی كه سواد نداشتند این شاهنامه و مثنوی و داستان های نظامی و ... را دریافت میكردند. مثل حسین كردشبستری و عاشق غریب كه آنها باسازشان میزدند و سرگذشتها را میخواندند كه جهان سر به سر عبرت و حكمت است، چرا بهره ما همه غفلت است؟ و بعد این معنویت( كه از دین مبین اسلام ما گرفته شده و قبل از آن هم از نیاكان كهن و گذشته ما) در همه پیشه و كسوتی در زندگی شان كاربرد داشته است. شما هرگز كسی را نمی بینید كه خلاف این مرام و معرفت و گذشت و فداكاری به دور از بخل و كینه و ...بتواند رفتار كند. اگر هم رفتار میكردند نفیبلد میشد و طردش میكردند.
رسول نجفیان در بخش دیگری از این گفتگو مطرح كرد: من شش داستان از شاهنامه را با همین سبك ارائه دادم، زال و سیمرغ، زال و رودابه، رستم و سهراب، سیاوش در آتش، مرگ سیاوش، بیژن و منیژه كه اینها را با همان ملودیها به تصویر كشیدم و یك كار غنایی بسیار ارزشمندی شد. انشاءالله قرار است در صدا و سیما این اتفاق بیافتد كه هم داستان های مثنوی، داستانهای ادبیات ما، بوستان و گلستان سعدی و.. بیاید و ببینید كه چقدر كاربرد دارد. متاسفانه برخی از ما فكر میكنیم كه آكادمیك است و فقط یك استاد دانشگاه ادبیات می تواند اینكار را انجام دهد. در حالی كه من یك سال و نیم است كه جمعه ها در رادیو پیام ساعت 10 تا 14 برنامه دارم و همینها را میخوانم. باور كنید كه عزیزی كه چوپان است برای من پیام میدهد كه من نمیدانستم كه این داستان ها اینقدر راحت است و دریافتش انقدر ساده است. بعضی ها حتی فكر كردند كه من خودم شعرها را ساده كردم. از بس كه اینها خوب توضیح داده نشده و درست رویش عمل نشده است. انشاءالله كه به كمك عزیزان دیگر این اتفاق بیفتد و روز به روز ادبیات پربار ما كه كاربرد دارد و انسان ساز است، بیشتر شود و عزیزان با این نوع فرهنگ بیامیزند.
مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبكههای اجتماعی با شناسه tehraan360@ پیدا و همراهی كنید.
همچنین علاقهمندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.