به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران؛ برنامه گفتاورد روز 25 آذر با موضوع پژوهش و با حضور حسن زمانیان معاون وزیر علوم و رئیس سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران و محمد زائری پژوهشگر اقتصادی و مدیر حقوقی و اجتماعی مركز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران و محسن شاكری نژاد رئیس مركز پژوهش‌های سازمان صدا و سیما بر روی آنتن رادیو تهران رفت.

رئیس سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی: وقتی پای عمل به میان می‌آید، پای بسیاری از ما می‌لنگد
رئیس سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران در ابتدا با تاكید بر اینكه برخی از ما فقط انتقاد می‌كنیم .وقتی پای عمل به میان می‌آید پای بسیاری از ما می‌لنگد گفت: (رسانه) باید به امر پژوهش ورود بیشتری داشته باشد تا با احصاء اطلاعات و بررسی بیشتر مسائل كشور به نتیجه گیری درستی برسد.

زمانیان: سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران؛ تا حدودی راهبری پژوهش‌های كشور را بر عهده دارد
رئیس سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران درباره سازمان متبوع خود گفت: این سازمان در سال 59 با مصوبه شورای انقلاب راه اندازی شد. این سازمان نقشی حاكمیتی داشته و تا حدودی راهبری پژوهش‌های كشور را بر عهده دارد.

زمانیان: پژوهش را برای جامعه به درستی تشریح نكرده ایم
وی با تاكید بر اینكه ما پژوهش را برای جامعه به درستی تشریح نكرده ایم گفت: برای توسعه صنعتی باید 4 مرحله توسعه آموزش (كه با تاسیس دانشگاه‌های زیاد در اوایل انقلاب به خوبی انجام شد)، توسعه پژوهش(كه بر تولید مقاله و بیشتر بر روی كمیت تاكید دارد)،كیفی‌سازی پژوهش( كه بر كیفیت مقالات تاكید دارد به طوریكه در سال 2021، دانشمندان ایرانی 2 درصد دانشمندان جهان را تشكیل دادند و 3.7 درصد مقالات ایرانی منبعی برای استفاده و ارجاع شدند) و مرحله چهارم ورود به مرحله فناوری كه بر فناوری تاكید دارد را پشت سر بگذاریم.

در كشور حدود 50 پارك فناوری و 10 هزار شركت دانش‌بنیان داریم
وی افزود: مقام معظم رهبری سال 1401 را به نام دانش بنیان نام‌گذاری كردند و وزیر علوم هم معاونت جدید فناوری و نوآوری را راه اندازی كرد كه در راستای آن پارك های علمی و فناوری را گسترش داد به طوریكه امروز حدود 50 پارك فناوری و 10 هزار شركت دانش بنیان داریم.
او تاكید كرد: كشورهای صنعتی دنیا این مراحل را طی 150 سال و ایران این مراحل را طی چهل و اندی سال طی كرده است.

زمانیان: سال گذشته میلادی؛ 78 هزار مقاله چاپ شده در ژورنال‌های بین المللی داشتیم
زمانیان افزود: سال گذشته میلادی؛ 78 هزار مقاله چاپ شده در ژورنال‌های بین المللی داشتیم كه 37 درصد آنها با همكاری دانشمندان سایر كشورها چاپ شده و نشان دهنده مقبول بودن پژوهش‌های دانشمندان كشور ما است كه به درستی در راستای مرجعیت علمی و دیپلماسی كشور قرار گرفته است.

زمانیان: با این نظریه كه 90 درصد پایان‌نامه‌ها كپی است مخالفم!
وی گفت: به شدت با كپی پیست بودن 90 درصد پایان نامه‌ها به اذعان رئیس مركز پژوهش‌های سازمان صدا و سیما مخالف است چون اگر اینگونه بود انقدر مقاله بین‌المللی نداشتیم.

امسال؛ بیش از 500 طرح برجسته از دانشمندان 47 كشور دنیا به جشنواره خوارزمی ارسال شده است
رئیس سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران با بیان اینكه سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران متولی برگزاری جشنواره خوارزمی است در توضیح مرجعیت و دیپلماسی علمی كشورمان توضیح داد: سه شاخه بین‌المللی، جوانان و فناوری و نوآوری در جشنواره خوارزمی داریم. امسال بیش از 500 طرح درجه یك و برجسته از دانشمندان 47 كشور دنیا به جشنواره خوارزمی ارسال شده كه نشان از رشد و بالندگی پژوهش كشور دارد.


زمانیان: پایان‌نامه‌ها باید یكی از مسائل كلان كشور را پیگیری كرده یا منتج به تولید محصولی صنعتی شوند
زمانیان تاكید كرد: در سازمان پژوهش‌ها به هیچ مقاله ای امتیاز نمی‌دهیم.هیچ پایان‌نامه‌ای تعریف نخواهد شد مگر اینكه یكی از مسائل كلان كشور را پیگیری كرده یا منتج به تولید محصولی صنعتی شود.

رئیس سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران: آینده پژوهش دنیا را تا 2050 بررسی كرده ایم
وی خبر داد: آینده پژوهش دنیا را تا 2050 بررسی كرده ایم تا از دنیا عقب نمانیم. در این رابطه می‌توانیم به حوزه‌های هوش مصنوعی، امنیت غذایی، میكرو الكترونیك اشاره كنیم اما بحث گرافین و سوخت پاك هیدورژنی مغفول مانده بود(كه در حال انجام است).

زمانیان: فناوری بدون پژوهش امكان ندارد
رئیس سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران با تاكید بر اینكه پژوهش، زیربنای فناوری است گفت: فناوری بدون پژوهش امكان ندارد و پژوهشی كه منجر به فناوری نشود هم ارزش ندارد. مقام معظم رهبری هم در فرمایشاتشان تاكید دارند كه فقط به دنبال چاپ مقاله و «مقاله ISI» نباشید.

زمانیان: آیین‌نامه ارتقاء پژوهش، بازنگری و اصلاح می‌شود
وی در همین رابطه افزود: آیین‌نامه ارتقاء به عنوان هدایتگر بخش پژوهش وزارت علوم متناظر با فرمایشات رهبری با رویكرد جدید در حال بازنگری و اصلاح است. مقاله برای ما(سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران )خیلی ارزش ندارد بلكه باید یك محصول ایجاد شود یا اینكه یك مشكل اساسی كشور حل شود.

زمانیان : پژوهش به اهل پژوهش سپرده نشده است
زمانیان بی‌تعارف گفت: پژوهش به اهل پژوهش سپرده نشده است. هر نهادی یك محل پژوهش ایجاد كده كه معمولا برای صرف بودجه در نظر گرفته شده است.

زمانیان: تسهیلات شركت‌های زیر نظر وزارت صمت بر اساس رتبه گواهینامه تحقیق و توسعه داده می‌شود
وی با اشاره به تفاهم نامه وزارت صمت با سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران گفت: برای تمامی شركت‌های زیر نظر وزارت صمت؛ پس از ارزیابی، گواهینامه تحقیق و توسعه از رتبه 1 تا 4 داده می‌شود.پرداخت تسهیلات و شركت در مناقصه‌ها به این رتبه باز می‌گردد.

زمانیان: رفتار سلیقه ای مدیران بنگاه‌های اقتصادی؛ مانع از رقابت جهانی می‌شود
او تاكید كرد: واحد تحقیق و توسعه در بنگاه‌های اقتصادی به مدیر می‌گوید كه چه كاری باید انجام دهد. اگر مدیر بخواهد سلیقه ای عمل كند نمی‌تواند در توسعه جهانی رقابت كند.

زمانیان: تمامی نیازهای صنعت در سامانه «نان» بازگزاری می‌شود
زمانیان با اشاره به اینكه ما مدت ها درگیر رابطه نداشتن صنعت و دانشگاه بودیم گفت: در وزارت علوم 2 سال است كه سامانه نیازها و ایده ها «نان» راه اندازی شده است و تمامی نیازهای صنعت در این سامانه بازگزاری می‌شود و تمامی ایده‌ها هم در این سامانه ارائه می‌شود.

زمانیان: تا دو هفته آینده سامانه جریان اقتصادی نوین «جان» به طور كامل راه‌اندازی می‌شود
او تاكید كرد: مشكل ما فعلا دانشگاه و صنعت نیست بلكه زنجیره ای از دانشگاه-صنعت و بازار است. زمانی محصولی با استفاده از پژوهش تولید می‌شود اما در مرحله بازاریابی شكست می‌خورد. تا دو هفته آینده سامانه جریان اقتصادی نوین «جان» به طور كامل راه‌اندازی می‌شود.

زمانیان: تمام تولیدات صنعتی در سامانه «جان» بازگزاری می‌شوند
او توضیح داد: تمام تولیدات صنعتی در این سامانه بازگزاری می‌شود و همه افرادی كه به این تولید نیاز دارند به سامانه مراجعه می كنندو در واقع خرید و فروش در این سامانه انجام می‌شود. حتی می‌توان كالایی كه در این سامانه وجود ندارد را سفارش داد و ضمانت اجرایی و نظارت بر عملكرد این سامانه هم بر عهده سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران است.

زائری: پژوهش‌ باید كاربردی بوده و موجب افزایش بهره‌وری شود
زائری مدیر حقوقی و اجتماعی مركز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران در ادامه این گفتگوی رادیویی كه با محوریت پژوهش انجام شد با تاكید بر اینكه پژوهش و تحقیقات جزء لاینفك توسعه یافتگی است گفت: پژوهش‌ها باید كاربردی بوده و موجب افزایش بهره‌وری، كارآیی و بهبود شرایط تولید بنگاه و ارزش افزوده در تجارت و تولید شود.

زائری: در اقتصاد ایران؛ بیشتر به تحقیقات از بعد اجرایی و كمّی توجه می‌شود
وی افزود: در اقتصاد ایران به تحقیقات از بعد اجرایی و كمّی توجه می‌شود و شركت ها ملزم هستند برای افزایش بهره‌وری بخشی از سود خود را به پژوهش اختصاص دهند اگر به نتایج آن توجه شود.برای مثال، اخیرا فرودگاه هایی در شهرها ساخته می‌شود كه اغلب به امكان‌سنجی آنها توجه نشده در صورتیكه هر یك از این طرح‌ها هزینه‌بَر هستند.

زائری: پژوهشگر باید استقلال داشته باشد
زائری گفت: پژوهشگر باید استقلال داشته باشد . از طرفی ما باید آمارها و اطلاعات بروز بین‌المللی داشته باشیم تا برای پژوهش‌هایمان قابل استناد باشد. اما پژوهش‌های ما از كاربردی بودن خارج شده چون حمایت‌های تسهیلاتی و بودجه ای مثل معافیت از مالیات در پشت سر آن قراردارد.

زائری: از پژوهش‌های حوزه علوم انسانی استفاده كاربردی نمی‌شود
او در ادامه با اشاره به قوانینی كه به مسئله پژوهش محوری توجه كرده اند گفت: پژوهش‌های حوزه علوم انسانی كامل نیستند و حتی پژوهش‌های كاربردی هم مورد توجه و استفاده قرار نمی‌گیرند و زیرساخت آن هم فراهم نیست.

زائری: پژوهش، یك كار سفارشی و حاكمیتی نیست
او به صورت شفاف گفت: پژوهش، یك كار سفارشی و حاكمیتی نیست.پژوهش مبتنی بر عرضه و تقاضا است. از طرفی هم ارتباط بین صنعت و دانشگاه در كشور ما ساختاری و سازماندهی شده نیست.

زائری: تعامل دانشگاه و صنعت نیازمند فرهنگ‌سازی است
زائری با بیان اینكه باید مراقب باشیم كه فرآیند پژوهش بر نتیجه مستولی نشود اظهار داشت: اقتصاد پژوهش نباید تبدیل به اقتصادی شود كه به هیچ نتیجه ای منجر نشود. تعامل دانشگاه و صنعت نیازمند فرهنگ سازی و نرم افزار است باید اینها را مراقبت كنیم.

رئیس مركز تحقیقات سازمان صدا و سیما: توجه جدی به پژوهش موجب شده؛ در حوزه پزشكی از كشورهای برجسته دنیا باشیم
رئیس مركز تحقیقات سازمان صدا و سیما گفت: در برخی حوزه‌ها مثل علوم تجربی و فنی- مهندسی امكان توسعه بدون پژوهش وجود ندارد. ما امروز در حوزه پزشكی از كشورهای برجسته دنیا هستیم كه دلیل آن توجه جدی به پژوهش بوده است. اما در برخی حوزه‌ها مثل علوم انسانی خلأ جدی وجود دارد.ارائه مقاله ISI ( مقاله تخصصی به زبان انگلیسی) یكی از شرایط اساتید برای ارتقاء در آموزش عالی است در صورتیكه رهبر انقلاب بر این امر تاكید دارند كه ما باید كاری كنیم اگر كسی بخواهد به علم روز دنیا دست پیدا كند ناچار شود زبان فارسی را یاد بگیرد.

شاكری نژاد: بسیاری از مواقع پژوهش برای پژوهش انجام می‌شود تا پژوهش برای كاربرد!
وی افزود: بسیاری از مواقع پژوهش برای پژوهش انجام می‌شود تا پژوهش برای كاربرد؛ اظهار داشت: دوم ارائه مقالاتی است كه به ویژه در حوزه علوم انسانی كاربردی نیست و اینكه چقدر از پایان نامه‌های مقاطع كارشناسی ارشد و رساله دكتری برای كشور ما كاربردی است؟

رئیس مركز تحقیقات صدا و سیما: 90 درصد پایان نامه‌های علوم انسانی كپی‌هستند
رئیس مركز تحقیقات صدا و سیما با بیان اینكه 90 درصد پایان نامه‌های علوم انسانی كپی‌كاری می‌شوند اظهار داشت: پژوهش‌های مركز مركز تحقیقات سازمان صدا و سیما عمدتا ناظر بر تولید محتوا است. این كار با جمع‌آوری اطلاعات، قبل از تولید و ارزیابی پس از پخش صورت می‌گیرد.

شاكری نژاد: برخی اساتید در یك سال راهنمای 10 رساله دكتری هستند
او افزود: برخی اساتید در یك سال راهنمای 10 رساله دكتری هستند كه این امر عملا امكانپذیر نیست. جلسات دفاع از پایان‌نامه و رساله به آیین تبدیل شده اند. به همین جهت ما فارغ التحصیلانی در مقطع دكتری داریم كه از نظر سواد مشكل دارند. ما در حوزه علوم انسانی برای كار جای زیادی داریم.

شاكری نژاد: رابطه صنعت و دانشگاه در كشور نیاز به بازنگری دارد
او تاكید كرد: رابطه صنعت و دانشگاه در كشور نیاز به بازنگری دارد. علیرغم تمامی فشارها و تحریم ها ما در تمامی حوزه‌های علمی، منهای علوم انسانی رشد جدی داشته ایم اما ضعف‌هایی هم وجود دارد كه نشان می‌دهد جایی از كار می لنگد.

شاكری نژاد: مركز تحقیقات صدا و سیما از تحقیات سایر معاونت‌های سازمان خبر ندارد
شاكری نژاد گفت: ما متولی پژوهش سازمان صدا و سیما هستیم اما معاونت‌های سازمان هم خودشان واحد پژوهش دارند و بعلاوه اینها دانشگاه صدا و سیما هم در این حوزه فعالیت دارد. در این بین ما به عنوان متولی اصلی پژوهش سازمان صدا و سیما خبر نداریم در معاونت سیما چه پژوهشی در حال انجام است كه این روند، موازی‌كاری و پژوهش برای پژوهش را در پی دارد.

شاكری نژاد: نتایج تحقیقات برخی حوزه‌ها محرمانه است و در اختیار دیگر نهادها قرار نمی‌گیرد
او تاكید كرد: ما در رصد پژوهش‌های كشور انسجام نداریم. سامانه «ایران داك» نهایتاً به صورت ماشینی ما می‌گوید چند درصد محتوای پایان نامه یا پروپوزال با پایان نامه‌های دیگر مشابه است . مشكل این است كه همزمان كارهای مشابهی در حال انجام است كه موجب هدرفت منابع انسانی و مالی است. ما هنوز یك سامانه خاص كه متولی امر پژوهش كشور بداند چه كارهایی در حال انجام است را نداریم. متاسفانه داده و نتایج در برخی حوزه‌ها محرمانه است و در اختیار دیگر نهادها قرار نمی‌گیرد.

شاكری نژاد: امیدواریم پایان‌نامه‌ها و رساله ها همگی مبتنی بر نیازهای داخلی انجام شوند
رئیس مركز تحقیقات سازمان صدا و سیما در پایان گفت: امیدواریم پایان‌نامه‌ها و رساله ها همگی مبتنی بر نیازهای داخلی انجام شوند. با حمایت از این دانشجویان شاید به سمت كاربردی شدن این پایان‌نامه‌ها برویم.

مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
كانال رادیو تهران را در پیام رسان بله به نشانی tehraan360@ جستجو كنید.
علاقه‌مندان می‌توانند برنامه‌های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.