به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، دكتر محمدحسین فلاح مدیر تحقیقات و فناوری موسسه تحقیقاتی رازی در گفتگو با برنامه علم بهتر است درخصوص سابقه این موسسه گفت: موسسه رازی از سال 1303 همزمان با همه گیری طاعون گاوی در كشور تاسیس شد و در حدود یك قرن انواع فرآورده‌های بیولوژیك اعم از انواع سرم‌های درمانی و واكسن را تولید كرده است. در حال حاضر واكسن‌های باكتریایی دیفتری و كزاز و واكسن‌های ویروسی فلج اطفال، سرخك، سرخچه و اوریون و آنتی‌سرم‌های ضد مار گزیدگی و ضد عقرب‌زدگی در این موسسه تولید می‌شوند كه بخش عمده‌ای از فرآورده‌های پزشكی مورد نیاز كشور را تشكیل می‌دهند. ضمن اینكه یك یا دو فرآورده هم توسط انستیتو پاستور تولید می‌شود. همچنین بخش كمی از فرآورده‌های مورد نیاز مثل واكسن‌های چندگانه و آنفلوآنزا وارد كشور می‌‍شود.

تا پایان سال جاری 20 میلیون دُز واكسن كووپارس تولید می‌شود
وی افزود: موسسه رازی طی سال‌های گذشته با تولید فرآورده های پزشكی نقش مهمی را در ریشه كنی بیماری‌هایی همچون فلج اطفال به ویژه تیپ دو كه از خطرناك ترین بیماری‌ها است؛ در كشور ایفا كرده است. از انتهای سال 98 و با شیوع بیماری كرونا مطالعات بر روی ویروس كووید 19 آغاز شد و خوشبختانه به تولید واكسن رسیدیم و مطالعات پیش بالینی و بالینی واكسن رازی طی و این واكسن توسط سازمان غذا و دارو تایید شد و تا به امروز حدود 10 میلیون دُز تولید شده است.( 5 میلیون دُز واكسن كووپارس روز پنجشنبه 4 آذرماه تحویل سازمان غذا و دارو شد). 5 میلیون دُز دیگر در مراحل پایان بسته بندی است و پس از آن و كنترل كیفی این واكسن‌ها انجام خواهد شد . تا پایان سال جاری 20 میلیون دُز واكسن كووپارس تولید می‌شود.

بخش زیادی از واكسن‌های اجباری توسط موسسه‌های رازی و پاستور تولید می‌شوند
فلاح در پاسخ به اینكه استقبال از واكسن‌های تولید داخل در چه حدی است؟ گفت: بخش عمده ای از برخی واكسن‌ها كه در زنجیره بهداشت كشوراجباری است و توسط وزارت بهداشت و به صورت رایگان برای هموطنان مصرف می‌شود؛ داخلی هستند. بیشتر واكسن‌های فلج اطفال كشور توسط واكسن رازی تولید می‌شود مقدار كمی فلج اطفال تزریقی وارداتی داریم . بخش عمده‌ای از واكسن سه گانه MMR ( سرخك، سرخچه و اوریون) هم توسط موسسه رازی تولید می‌شود و مابقی آن از هندوستان وارد می‌شود. واكسن‌های دیفتری و كزار توسط موسسه رازی و واكسن‌های سل و هپاتیت توسط موسسه انستیتوپاستور تولید می‌شود و واكسن پنجگانه یا پنتاوالان( دیفتری، كزاز، سیاه سرفه، هپاتیت ب و هموفیلوس آنفلوانزا) وارداتی است و بخش عمده ی آن از كشور هندوستان وارد می‌شود. بیشتر واكسن‌های اجباری سازمان بهداشت جهانی كه به صورت رایگان در كشور ارائه می‌شوند توسط دو موسسه رازی و انستیتو پاستور تولید می‌شوند و خوشبختانه اثربخشی بسیار خوبی در كنترل بیماری‌ها داشته‌اند. همچنین سرم‌های ضد گزیدگی كه توسط واكسن رازی تولید می‌شوند هم اثر بخشی بسیار خوبی در پیشگیری از مرگ افرادی كه دچار مارگزیدگی و عقرب گزیدگی شده‌اند، دارد.

در دنیا هیچ واكسن كرونای زنده تخفیف یافته‌ای وجود ندارد
وی درخصوص پلتفرم واكسن كووپارس در توضیح انواع پلتفرم‌های واكسن‌ها گفت: واكسن‌ها چند دسته هستند. واكسن‌های نسل اول جرم زنده(میكروب یا ویروس) را به صورت غیرفعال یا تخفیف یافته استفاده می‌كنند. این واكسنها به ویژه واكسن‌هایی كه جرم زنده دارند ایمنی خوبی ایجاد می‌كنند اما واكسن‌های كشته باید به همراه حامل یا یاور باشند تا ایمنی خوبی ایجاد كنند . در حال حاضر واكسنهای سینوفارم، بركت، فخرا، بهارات از نوع ویروس زنده غیرفعال یا كشته‌شده هستند و یروس در بدن قابلیت تكثیر ندارد. در حال حاضر در دنیا هیچ واكسن كرونای زنده تخفیف یافته‌ای وجود ندارد.

واكسن رازی ضمن عوارض كم، اثربخشی خوبی دارد
فلاح درباره نسل دوم واكسن‌ها اظهار داشت: واكسن كووپارس، پاستوكووك و نواوكس آمریكا از نسل دوم هستند. در این واكسن‌ها بخشی از ژنوم ویروس كه خاصیت بیماری‌زایی دارد؛ انتخاب می‌شود. این واكسن‌ها ایمنی‌زایی خوب و عوارض كمتری دارند. برای ایمنی‌زایی بیشتر از ادجوانت‌ها(تركیبات شیمیایی یا بیولوژیك هستند كه باعث تحریك غیر اختصاصی سیستم ایمنی، علیه آنتی ژنی یا آنتی ژنهایی می‏شوند كه به همراه آن تزریق شده است) استفاده می‌شود. در واكسن رازی از ادجوانت روغنی تولید موسسه استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد واكسن رازی ضمن عوارض كم، اثربخشی خوبی دارد.

واكسن‌های MRNA نسبت به دیگر پلتفرم‌های واكسن، اثربخشی بالاتری دارند
مدیر تحقیقات و فناوری موسسه تحقیقاتی رازی در خصوص نسل سوم واكسن‌ها توضیح داد: نسل سوم واكسن‌ها از نوع MRNA هستند و واكسن‌های فایزر و مدرنا ، اولین واكسن‌های این گروه هستند. چون آنتی ژن در بدن تكثیر پیدا می‌كند اثربخشی بالاتری دارد اما عوارض ناشی از آن هم بیشتر است كه نگرانی‌هایی را هم در پی داشته است. در مجموع واكسن‌های كرونا به بشر خدمت زیادی ارائه داده‌اند. بشر با تمام قوا به سمت ساخت این واكسن حركت كرد و واكسن‌هایی ساخته شد كه مرگ و عوارض جدی ناشی از آن بسیار كم و نادر بوده است و این نشان از پاسخ خوب این واكسن‌ها دارد. در حالیكه برخی واكسن‌ها مثل مِرس، سارس و اِچ آی وی هنوز به ثمر نرسیده‌اند.

واكسن رازی در مقایسه با واكسن سینوفارم، اثربخشی بهتری دارد
وی اثربخشی واكسن كرونای نسل دوم به نوع اول را بالاتر خواند و اظهار داشت: واكسن رازی در مقایسه با واكسن سینوفارم كه از نسل اول واكسن‌ها است از لحاظ ایمنی‌زایی و اثربخشی بهتر است. واكسن‌های پروتئین نوتركیب مثل هپاتیت ب اگر خوب طراحی شوند كم عارضه هستند و بیماری را به خوبی كنترل می‌كنند. اما این امر درباره تمامی واكسن‌ها صدق نمی‌كند در مورد كرونا واكسن‌های پروتئین نوتركیب بهتر از غیرفعال شده‌ها جواب داده است.

دُز استنشاقی واكسن رازی با هدف جلوگیری از تكثیر ویروس كرونا در حفره تنفسی استفاده می‌شود
فلاح در خصوص طراحی دُزهای واكسن كووپارس اظهار داشت: این واكسن در سه دُز طراحی شده كه دو دُز آن تزریقی عضلانی و یك دُز آن استنشاقی و از طریق حفره بینی است چون تكثیر ویروس كرونا در حفره تنفسی انجام می‌شود. بعد از تزریق دو دُز تا روز بیست و یكم، در روز سی و پنجم حداكثر ایمنی زایی ایجاد می‌شود و ایمنی مخاطی با هدف كاهش تكثیر ویروس در حفره تنفسی و به تبع آن كاهش دفع ویروس توسط افراد واكسینه شده و كنترل پاندمی است.

وی عملكرد دُز سوم واكسن كووپارس كه به صورت استنشاقی استفاده می‌شود را اینگونه توضیح داد: بخشی از این عملكرد آنتی بادی موضعی و مخاطی است كه حدود 2.5 تا 3 ماه دوام دارد و بخش دیگر هم به صورت ایمنی سیستمیك بدن با ایمنی موضعی در بدو ورود یا خروج، بخش زیادی از ویروس غیرفعال شده و ورود با مقدار كمتری اتفاق می‌افتد و از تكثیر آن جلوگیری می‌شود. در این حالت به قطع زنجیره انتقال كمك می‌شود.
وی افزود: آمریكا و روسیه واكسنی را برای آنفلوآنزا به همین شكل طراحی كرده بودند. در حال حاضر شركت‌های مختلف بر روی دُز استنشاقی كار می‌كنند و كشور چین هم واكسن استنشاقی خود را به مرحله تست و تولید برده است. واكسن رازی چون مجوز مصرف گرفته دُز استنشاقی آن در كشور قابل مصرف است.

استفاده از دُز استنشاقی واكسن رازی به عنوان دُز سوم در دست بررسی است
مدیر تحقیقات و فناوری موسسه تحقیقاتی رازی در پاسخ به اینكه آیا افرادی كه واكسن سینوفارم زده‌اند می‌توانند به عنوان دُز سوم یا باقیمانده از این واكسن استفاده كنند؟ گفت: باید این موضوع از دو منظر بررسی و اثبات شود. اول اینكه زمانی واكسنی به همراه واكسنی دیگر استفاده می شود آیا ایمنی‌زایی لازم را خواهد داشت؟ و دو م اینكه عوارض آن چگونه خواهد بود؟. معمولا چون مكانیسم عمل آن كمی متفاوت از روش تزریق دیگر واكسن‌ها است مشكل خاصی ایجاد نمی‌كند و قابلیت مصرف با سایر واكسن‌ها را خواهد داشت كه در حال حاضر بررسی این موضوع با یك تا دو واكسن در حال انجام است.

دُز سوم با دُز یادآور متفاوت است
وی در خصوص تفاوت دُز باقیمانده با دُز یادآور واكسن‌ها اظهار داشت: دُز سوم یا دُز باقیمانده پس از بررسی‌ها و مطالعات سازمان بهداشت جهانی در خصوص واكسنهایی مثل سینوفارم كه ایمنی‌زایی یا طول دوره ایمنی‌زایی پایینی دارند مطرح شد چرا كه با مصرف دو دُز از این واكسن‌ها ایمنی لازم بدن تامین نمی‌شود پس نیاز است با مصرف دُز سوم ایمنی لازم بدن تامین شود اما دُز یادآور به این معنی است كه واكسن با ایمنی‌زایی خوبی همراه بوده اما پس از 6 ماه نیاز است تا دُز یادآور استفاده شود كه ترجیحا باید با پلتفرم مشابه یا پلتفرمی باشد كه بتواند ایمنی بدن فرد را برای مدتی بیشتر تامین كند.

تعداد مخالفان واكسیناسیون در كشور ما كمتر از دیگر جوامع است
فلاح وجود مخالفان واكسیناسیون در جوامع را امری طبیعی عنوان كرد ولی گفت: تعداد مخالفان واكسیناسیون در كشور ما كمتر از دیگر جوامع است ولی همین افراد كمی كه واكسینه نمی‌شوند می‌توانند به عنوان حاملان و ناقلان بالقوه عمل كرده و سد ایمنی در افراد واكسینه شده را هم بشكنند. باید با فرهنگ سازی و ارائه مستندات به این افراد نشان داد واكسیناسیون نتیجه خوبی داشته است. وضعیت كشور ما خوب است و وضعیت طی یك سال و نیم اخیر نشان می‌دهد، واكسن‌هاعوارض كوتاه‌مدت جدی نداشته‌اند. ممكن است عوارض بلندمدت نادری داشته باشند كه جدی نیست و درصد زیادی از جامعه را شامل نمی‌شود. اقشار ذی‌نفوذ فرهنگی جامعه باید مردم را برای واكسیناسیون تشویق و ترغیب كنند.

مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبكه‌های اجتماعی با شناسه tehraan360@ پیدا و همراهی كنید.
همچنین علاقه‌مندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.

*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.