كوروش نریمانی كارگردان تئاتر كشورمان با انتقاد از اینكه كمدی در تئاتر و تلویزیون جدی گرفته نشده است گفت: اغلب منتقدین ما در زمینه نمایش كمدی بیسواد هستند واطلاعات كافی ندارند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، كوروش نریمانی، نمایشنامهنویس و كارگردان تئاتر در گفتگوی تلفنی با پشت صحنه رادیو تهران در گفتگو با آوید بزرگی درباره سابقه نمایشنامهنویسی كمدی در ایران بیان كرد: نمایش مدرن امروزی در اساس با ترجمه نمایشنامههای كمدی مخصوصا با ترجمه آثار مولیر و حتی آداپته این آثار توسط نویسندگان ایرانی در ایران شروع شد.
وی افزود: نمایشنامهها و نمایشهای كمدی تلاش كردند طی یك سده و نیم جایگاه ویژهای در ذهن مخاطب برای خودشان بسازند، مخاطبان بسیاری را به سمت تئاتر و البته بعدها به سمت سینما و رسانه های تصویری دیگر كشاندند . متاسفانه از همان ابتدا و حداقل از آن سال هایی كه خودم تئاتر را شروع كردهام نگاه عمومی و حتی صاحبنظران این حرفه به تئاتر كمدی، نگاه غیركارشناسانه، كارنابلدانه ،ریاكارانه و اخلاق مدارانه به نمایش كمدی بوده است و همین به شدت به این ژانر خیلی اساسی تئاتر ضربه زده است. در تئاتر ما و بعدها حتی در سینما و تلویزیون ما، هیچ وقت كمدی جدی گرفته نشده است.
نریمانی درباره اینكه مشخصا به چه تئاتری كمدی گفته میشود، گفت: وضعیت تئاتر ما، در طول تاریخ تئاتر ما، وضعیت روشن و درست و حسابی نبوده است. یعنی ما نه كمپانی های تئاتری داشتیم، نه گروههای تئاتری كه مستمر كار كنند و شناسنامه داشته باشند و مخاطب خاص خودشان را داشته باشند و نه سالنهایی كه مختص گروه هایی باشد كه مشخصاً ژانر كمدی در آنها اجرا شود كه تماشاگر و مخاطب بداند كه میرود یك نمایش كمدی با این مشخصات ببیند. اصولاً تئاتر ما در وضعیتی نیست كه بتوان آن را خیلی با تئاتر در كشورهای توسعه یافته و كشورهایی كه صاحب تئاتر هستند، مقایسه كرد و نمی شود خیلی برای كارهای مختلف و گروههای مختلف شناسنامه تعریف كرد.
وی ادامه داد: كمدی ژانری است كه خودش به بیش از 20 نوع تقسیم می شود. از كمدیهای خیلی سطحی كه صرفاً برای خنده و تفریح و تحت عنوان كمدی سبك اجرا میشوند گرفته تا كمدیهای اجتماعی و شاید در انتها به نوعی از كمدی برسیم كه به كمدی تلخ مشهور است كه شكل خیلی جدیتری از تراژدیهای معروفی دارد كه این روزها بر روی صحنه می رود. از اواسط قرن بیستم، بهترین كارگردانان، نمایشنامه نویسان و گروه ها به این نتیجه رسیدند كه دیگر تراژدی آن كاربردی كه سابقا داشت را برای ذهن توجه تماشاگر و مخاطب ندارد. بلكه این كمدی است كه می تواند پا را از تراژدی فراتر بگذارد و تماشاگر را منتقد بار بیاورد.
این نمایشنامه نویس عنوان كرد: این كمدی است كه به تماشاگر، اجازه نقد كردن شرایط را میدهد. این كمدی است كه با شوخی كردن با مضامین بسیار جدی، این مضامین را در كپسول طنز قرار میدهد و با مخاطب موضوعات بسیار جدی و حتی خیلی تلخ را در میان میگذارد و مخاطب و ذهن وی را به مشاركت فرا میخواند در حالیكه تراژدی فقط با احساسات و عواطف تماشاگر سروكار دارد. یعنی عاطفه تماشاگر را به خدمت میگیرد. در نتیجه تراژدی با آن انتظاری كه ما ازآن داریم فرسنگها فاصله دارد.
وی تصریح كرد: متاسفانه در جامعه ما به دلایل گوناگون از دلایل سیاسی گرفته تا عرف، اجتماع، شرع، اخلاق و آداب و رسوم، هنوز به دیدن كمدی، كمدی كار كردن و نگاه طنز به جهان پیرامونمان عادت نكردهایم. شاید بیشتر ترجیح میدهیم كه نگاهمان به دنیای پیرامون تلخ باشد كه این مشكلی را حل نمیكند. این بحث بسیار پیچیده و عمیق است كه صاحبنظران باید سالها پیش به آن میپرداختند كه چرا ما موضوعات را برای خودمان پیچیده می كنیم و تلخ ارائه میكنیم.
كوروش نریمانی اظهار كرد: متاسفانه آنچه كه مانع اساسی نمایشنامهنویسان و فیلمنامهنویسان مخصوصا كمدی است، علاوه بر بافت جامعه و عرف و شرایط زندگی و آداب و رسوم، كارشناسان امر هستند از جمله منتقدین ما كه در زمینه نمایش كمدی اغلبشان بیسواد هستند واطلاعات كافی ندارند. آنها وقتی نمایش كمدی را نقد و كارشناسی میكنند، خود را در جایگاه افراد اخلاق مدار قرار میدهند و خود را فراتر از هنرمندان این عرصه میدانند. در نتیجه در كمترین جشنواره تئاتر و سینما است كه یك فیلم و نمایش كمدی مورد توجه داوران آن جشنواره قرار بگیرد، انگار كه داوران می ترسند و كسر شانشان می شود كه به این ژانر توجه نشان بدهند كه در حال حاضر ژانر برتر نمایشی دنیا است.
مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبكههای اجتماعی با شناسه tehraan360@ پیدا و همراهی كنید.
همچنین علاقهمندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.