یلدا، پاسداشت فرهنگ و سنت كهن ایرانی
در آستانه شب یلدا شنونده بخش كوتاهی از برنامه «سعدآباد» درباره تاریخچه شب یلدا و آداب و رسوم این جشن باستانی باشید.
مراسم شب چلّه یا شب یلدا یكی از قدیمیترین جشنهای ایرانی است. یلدا به فاصله زمانی میان غروب آفتاب در 30 آذر ماه (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول دی ماه (نخستین روز زمستان) گفته میشود.
ایرانیان باستان با این اعتقاد كه سپیده دم شب یلدا با دمیدن خورشید، روزها طولانیتر میشوند و تابش نور ایزدی جهان را فرا میگیرد، آخرین شب پاییز و اول زمستان را شب زایش مهر یا زایش خورشید نامیدند و از آن زمان تاكنون، برای آن جشن بزرگی بر پا میشود.
از رسمهای كهن و بی مانند شب یلدا، تفأل به دیوان حافظ است شاهنامهخوانی و قصهگویی بزرگترهای خانواده و فامیل بر دور خوان یلدا هم از دیگر آیینهای ایرانیان در این شب است كه خاطرات شیرینی برای كودكان رقم میزند.
هندوانه میوه ای خنك و تابستانی است به همین دلیل یادآور گرمای تابستان و حرارت خورشید است. باور ایرانیان باستان بر این بوده است كه اگر مقداری هندوانه در شب یلدا خورده شود، در سراسر زمستان، سرما و بیماری بر افراد غلبه نخواهد كرد.
انار سرخ در سفره شب یلدا نشانهای برای زایش و تولد و شادی است.
آجیل شب یلدا اغلب طعم شیرینی دارد و شامل پسته، بادام، فندق و گردو است در بعضی مناطق از میوههای خشك نیز به عنوان آجیل شب چله استفاده میكنند.
نكته زیبا و به یادماندنی در خصوص طولانیترین شب سال در این است كه همه اقوام ایرانی اعم از فارس، ترك، كرد، لر، بلوچ و عرب آن را جشن میگیرند و در این شب دور هم مینشینند و آن را به شادی، مهرورزی، دوستی و صداقت میگذرانند.
یلدا، پاسداشت فرهنگ و سنتهای كهن ایرانی است و ارزشهایی مانند در كنار هم بودن، مهمان هم بودن و در كنار هم به فردای روشن چشم داشتن، در كنار هم بودن و انار خوردن و حافظ خواندن و قصه گفتن از دیروزی كه رفته است و میتواند چراغ راه بچههای فردا باشد، در آن تجلی مییابد.
برنامه «سعدآباد» كاری از گروه تاریخ و معارف است كه شنبه تا چهارشنبه از ساعت 14:30 الی 15:55 از رادیو تهران پخش میشود.
رادیو تهران را روی موج اف.ام ردیف 94 مگاهرتز و ای.ام ردیف 1332 كیلوهرتز بشنوید.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است