ماجرای دخالت‌های انگلیس در جدایی بحرین از ایران

در این بخش از برنامه «كلاه فرنگی» شنونده صحبتهای خسرو معتضد، تاریخ نگار درباره نقش انگلیس در جدایی بحرین از ایران باشید.

یكی از مسائل تنش‌زا بین ایران و انگلیس در قرن نوزدهم میلادی اختلاف بر سر حاكمیّت بحرین بود. آنچه از لابلای منابع تاریخی استنباط می‌شود، حاكمیّت ایران بر بحرین در اغلب موارد با اعمال زور و امور نظامی همراه بود. به نظر می‌رسد دور بودن بحرین از تسلّط حكومت مركزی ایران علی‌رغم این كه همواره مالیات و خراج خود را به حكام جنوب ایران پرداخت می‌كرد و از همه مهم‌تر، تركیب نژادی این منطقه از مواردی است كه ادعای ایران در این خصوص را با دشواری همراه می‌كرد. ورود استعمار انگلیس به مناطق جنوبی ایران و خلیج‌فارس به دوره صفویه و رقابت این كشور با همتایان استعمارگر اروپایی چون پرتغال، اسپانیا، هلند و فرانسه بر می‌گردد امًا دخالت استعمار انگلیس در بحرین به بهانه از بین بردن دزدان دریایی و مبارزه با تجارت برده شروع شد و با قاچاق اسلحه به عشایر ایران و افغانستان و نیروهای واقع در عمان و همچنین حفاظت از منافع انگلیس در خلیج ‌فارس و هندوستان ادامه یافت. پس از عقد معاهده سیاسی حاكم عرب بحرین با انگلیس، فصل تازه‌ای در روابط انگلیس و بحرین آغاز شد كه تحت‌الحمایگی بحرین را در پی داشت. با كشف ذخائر نفتی در بحرین و كسب منافع حاصل از آن، حضور و نفوذ انگلیس در بحرین شدت بیشتری به خود گرفت و با دخالت‌های گاه و بیگاه خود زمینه‌های جدایی این بخش از كشور را فراهم نمود. ایران نیز به دلیل ضعف نظامی و اقتصادی و فقدان دیپلماسی سیاسی قدرتمند، نتوانست حاكمیّت خود بر بحرین را حفظ كند.

برنامه «كلاه فرنگی» كاری از گروه تاریخ و معارف است كه شنبه تا چهارشنبه ساعت 13:30 الی 13:45 به كارشناسی خسرو معتضد از رادیو تهران پخش می‌شود.


رادیو تهران را روی موج اف.ام ردیف 94 مگاهرتز و ای.ام ردیف 1332 كیلوهرتز بشنوید.

*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است