چرا «شب یلدا» را «شب چله» هم مینامیم؟
پیشینه «شب یلدا» به ایران باستان بر میگردد، این جشن كه به جشن چله نیز معروف است هرساله با استقبال چشمگیری در میان ایرانیان برگزار میشود.
در این برنامه با آداب و رسوم شب یلدا و علت نامگذاری آن به جشن چله آشنا میشوید.
بخش اصلی آداب و رسوم شب یلدا در شهرها و استانهای مختلف كشور مشترك است؛ رسومی مانند جمع شدن خانواده با حضور بزرگترهای فامیل، تفأل به دیوان حافظ، خواندن اشعار سعدی و شاهنامه فردوسی، تعریف حكایتهای پندآموز، خاطرات، قصهگویی و خوردن میوههایی مانند هندوانه، انار، میوههای خشك و ...
(شب یلدا بلندترین شب سال كه به زمان مابین غروب آفتاب از تاریخ 30 آذر یعنی آخرین روز پاییز تا طلوع آفتاب 1 دی ماه یعنی نخستین روز زمستان مربوط میشود مصادف با انقلاب زمستانی در نیمكره شمالی است به همین علت از آن تاریخ به بعد طول شب كوتاهتر و طول روز بیشتر میشود.
یلدا برگرفته از یك واژه سُریانی میباشد كه به تولد و زایش معنی شده است. دانشمند بزرگ و تقویم شناس ابوریحان بیرونی با نام میلاد اكبر از شب یلدا یاد میكند و آن را میلاد خورشید دانسته است.با تمام این تفاسیر چیزی كه به عنوان شب یلدا به رسمیت شناخته شده است به 500 سال پیش از میلاد برمیگردد و تاریخ وارد شدن آن به تقویم رسمی ایرانیان باستان به زمان داریوش یكم مربوط میشود تقویمی كه شامل گاهشماری مصریها و بابلیها است
در خصوص نامگذاری شب یلدا به نام شب چله نیز آمده است كه، عدد 40 از دیرباز جایگاه خاصی در فرهنگ ایران داشته است. ایرانیان باستان زمستان را به «چله بزرگ» و «چله كوچك» تقسیم كرده بودند كه شامل دو بخش چهل روزه میشد. آخرین شب آذر را چله نامیدهاند؛ زیرا از آغاز چله بزرگ و آمدن سرمای زمستان حكایت دارد. درست 40 روز بعد جشن سده بر پا میشود كه بهمناسبت پایان چله بزرگ و آغاز چله كوچك است)
این برنامه كاری از فضای مجازی رادیو تهران به تهیه كنندگی مسعود بدری است.
رادیو تهران را روی موج اف.ام ردیف 94 مگاهرتز و ای.ام ردیف 1332 كیلوهرتز بشنوید.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.