روایتی از زندگی و آثار ملك الشعرای ادبیات ایران، محمد تقی بهار

به مناسبت 18آذر سالروز تولد محمدتقی بهار (ملك الشعرا)، بزرگمرد ادبیات ایران، شنونده پادكست «كتاب شب» كه روایتی از زندگی و آثار اوست را با اجرای بهروز رضوی بشنوید.

(این روایت براساس زندگینامه خود نوشت ملك الشعرا و برخی منابع موثق دیگر به همت محمدباقر رضایی تدوین رادیویی شده است)

محمدتقی بهار 18 آذر 1265 هجری خورشیدی برابر با 12 ربیع‌الاول 1304 هجری قمری و 9 دسامبر 1886 میلادی در شهر مشهد متولد شد. پدرش میرزا محمدكاظم صبوری، ملك‌الشعرای آستان قدس رضوی در زمان ناصرالدین شاه بود، مادرش نیز مانند پدر اهل سواد و شعر و دانش بود. بهار در زندگی نامه خود می‌گوید كه پدرش ترجمه‌های الكساندر دوما را كه تازه منتشر شده بود به خانه می‌آورد و با صدای بلند برای افراد خانواده می‌خواند و چون خسته می‌شد، مادرش خواندن را ادامه می‌داد.
بهار در بیست‌سالگی به صف مشروطه‌طلبان خراسان پیوست و به انجمن سعادت خراسان راه یافت. اولین آثار ادبی-سیاسی او در روزنامه خراسان بدون امضا به چاپ می‌رسید.
او با دیگر شاعران روشنفكر عصر مشروطه به خصوص میرزاده عشقی دوستی و روابط صمیمانه و نزدیكی داشت. بهار به حزب دموكرات پیوست و روزنامه نوبهار را با مسئولیت و سردبیری خود به عنوان مبلغ عقاید این حزب در مشهد منتشر كرد. او بارها چه در دوران قاجار و چه در دوران رضاشاه طعم حبس و تبعید را چشید.
محمد تقی بهار در سال 1293 خورشیدی از حوزه انتخابیه درگز، سرخس و كلات به نمایندگی مجلس سوم شورای ملی انتخاب شد. وی از بجنورد به نمایندگی مجلس چهارم انتخاب شد و در مجلس پنجم نماینده تبریز بود.
ملك‌الشعرا با روی كار آمدن كابینه قوام‌السلطنه در بهمن 1324 به عنوان وزیر فرهنگ برگزیده شد. بیماری بهار موجب شد كه دوران وزارتش محدود به چند ماه شود. بهار پس از استعفا برای معالجه بیماری عازم سوئیس شد. هنوز یك سال از بازگشت بهار از سوئیس نگذشته بود كه دوباره سخت مریض شد و از كلیه فعالیت‌های ادبی و اجتماعی بازماند.
از تصنیف‌ها و ترانه‌های سرودهٔ بهار «بهار دلكش»، «باد صبا بر گل گذر كن»، «ای شكسته‌دل»، «ای كبوتر»، «گر رقیب آید»، «ایران هنگام كار»، «ز من نگارم»، «پرده ز رخ برافكن»، «عروس گل»، «به اصفهان رو» و «مرغ سحر» را می‌توان نام برد.
از شعرهای معروف بهار می‌توان به ای دیو سپید پای در بند و برو كار می كن مگو چیست كار اشاره كرد.
ملك‌الشعرای بهار در سال 1329 به بیماری سل مبتلا شد. بهار سرانجام در یك اردیبهشت 1330 بر اثر بیماری سل درگذشت. پیكر او از مسجد سپهسالار تا آرامگاه ظهیر الدوله در شمیران تشییع و در همانجا به خاك سپرده شد.



این برنامه كاری از فضای مجازی رادیو تهران است.
ماجراهای شنیدنی از زندگیِ مفاخر و مشاهیر دینی، علمی، ادبی و هنری ایران را از پادكست‌های رادیو تهران بشنوید.


می توانید در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.