میرزاده عشقی شاعر جوان معترض در روزگار استبداد رضاخانی به روایت خسرو معتضد

در این ویدئو بیننده بخش كوتاهی از ضبط برنامه كلاه فرنگی به روایت خسرو معتضد و تهیه‌كنندگی فاطمه ربانی باشید.

هنوز 30 ساله نشده بود كه به قتل رسید، اما در همین عمر كوتاه با سر پرشور و جان بی‌قراری كه داشت، كارهای متفاوتی را تجربه و آثار زیادی خلق كرد.
در اردیبهشت 1300 هجری شمسی عشقی اولین شماره از روزنامه «قرن بیستم» را منتشر كرد، این روزنامه محلی بود برای بیان مخالفت و اعتراض و انتقاد از اوضاع سیاسی اجتماعیِ جامعه كه به خاطر مقالات و اشعار تند انقلابی و انتقادیِ عشقی، بارها و بارها توقیف شد.
شماره 23 درست پنج روز قبل از ترورش یعنی 7 تیر 1303 منتشر شده بود. او به همراه سید حسن مدرس و باقی جمهوری‌خواهان، با ماجرای جمهوری رضاخانی مخالفت كرد و مقاله‌ی «جمهوری قلابی» را نوشت؛ علیرغم اینكه با نظام سلطنتی مخالف و به فواید جمهورت واقف بود. او با راهنمایی مدرس مطمئن شده بود كه این بازی جمهوری‌خواهی رضاخان فقط یك نمایش سیاسی است و به صراحت نوشت: «بازی‌های اخیر تهران و اوضاع جمهوری به دست اجنبی است و اجنبی می‌خواهد استقلال ما را از بین ببرد.» سه منظومه مظهر جمهوری، نوحه‌ی جمهوری و جمهوری سوار در مخالفت با جمهوری رضاخانی در قرن بیستم چاپ شد كه زمینه ساز قتل او بود؛ روزنامه هم چند روز پیش از عملیات ترور شاعر توقیف و نسخه‌های منتشر شده توسط شهربانی جمع‌آوری شد.
میرزاده عشقی شاعر آزادی‌خواه و مشهور دوره رضاخان كه به سرودن شعر علیه دستگاه حكومتی معروف بود، به دست عوامل رضاخان به قتل رسید.

برنامه «كلاه فرنگی» با ساختار كارشناسی و گفتار محور، ابعاد مختلف رویدادهای تاریخی دوره پهلوی اول و دوم طی سال‌های 1300 تا 1357 شمسی را روایت می‌كند.

كلاه فرنگی، كاری از گروه تاریخ و معارف است كه شنبه تا چهارشنبه ساعت 13:30 از رادیو تهران پخش می‌شود.

______
رادیو تهران را روی موج اف.ام ردیف 94 مگاهرتز و ای.ام ردیف 1332 كیلوهرتز بشنوید.

*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است