كاروانسراها، ریشه‌های سفر و اقامت در تهران قدیم
شنونده‌ی بخش كوتاهی از گفتگوی برنامه‌ی «چراغ» با محمدابراهیم یوسفی، ایرانگرد و پژوهشگر حوزه ایران‌شناسی درباره عوامل شكل‌گیری كاروانسراها و رباط‌های متعدد در اطراف تهران در دوره قاجار و نقش آنها در توسعه اقتصادی-اجتماعی تهران باشید.
محمدابراهیم یوسفی، پژوهشگر حوزه ایران‌شناسی گفت: موقعیت جغرافیایی پایتخت در دوره قاجار سبب شد تا پیرامون شهر، كاروانسراها و رباط‌های متعددی شكل گیرد كه نقش مهمی در رونق اقتصادی و ارتباطی پایتخت داشتند.
او افزود: مسیرهای زیارتی ری و آستان حضرت عبدالعظیم و جاده‌های تجاری منتهی به بازار تهران موجب شد بسیاری از این بناها در امتداد محورهای شرقی و جنوبی شهر احداث شوند و خدمات اقامتی و تجاری برای زائران و بازرگانان فراهم كنند.
یوسفی با اشاره به تغییر تدریجی الگوهای سفر در اواخر قاجار خاطرنشان كرد: با ورود وسایل نقلیه جدید و كوتاه شدن مسیرهای ارتباطی، نیاز به فضاهای اقامت سنتی كاهش یافت و نخستین هتل‌ها و مهمانخانه‌های مدرن جایگزین كاروانسراهای سنتی شدند.
این پژوهشگر همچنین گفت: دگرگونی معماری شهری و ساخت خیابان‌ها و كاخ‌های جدید در تهران باعث شد محل اقامت مسافران از حاشیه شهر و دروازه‌ها به درون بافت شهری و خیابان‌های تازه‌ساز مانند ناصریه و لاله‌زار منتقل شود.
به گفته دكتر یوسفی، كاروانسرای شاه عبدالعظیم و بناهای مشابه آن از نخستین الگوهای گردشگری مذهبی در تهران بودند كه در كنار خدمات اقامتی، بُعد اجتماعی و آیینی سفرهای زیارتی را تقویت كردند و زمینه‌ساز شكل‌گیری گردشگری مذهبی در پایتخت شدند.
و...
برنامه «چراغ» با موضوع تاریخ را جمعه‌ها، ساعت 21:30 الی با اجرای آرش امجدی 22:55 از رادیو تهران بشنوید.
می توانید در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.