هفتسین سفرهای است كه ایرانیان، هنگام نوروز میآرایند. این سفره روی زمین یا روی خوان پایه گذاشته میشود. هموندان (اعضای) خانواده در زمان گردش سال در كنار سفره هفتسین مینشینند.
دستهای نیز سفره را تا سیزده روز پس از نوروز نگه میدارند و در پایان این چرخه، در روز سیزده نوروز، سبزه را به آب میسپارند.
نمادهای سفره هفتسین ایرانی
سنجد؛ سین اول، نماد فرزانگی و زایش: سنجد میوهای است كه وقتی باور میشود و عطر آن در فضا میپیچد تحریككننده قوای احساسی انسان است و معتقدند كه موجب عشق انسانها به یكدیگر میشود به همین دلیل سنجد سمبل عشق است. در روایات میخوانیم نخستین خلقت خداوند عقل بوده است. از طرفی در طب قدیم و جدید خاصیت سنجد به عنوان تقویت عقل و حافظه شناخته شده است. پس سنجد به عنوان نماد خرد و فرزانگی و سنجیده عمل كردن قبل از همه سینها توسط دختران نابالغ كه نماد زایش و باروری هستند بر سفره هفتسین مینشیند.
سیب؛ سین دوم، نماد سلامتی و عشق است: همه این جمله را بارها شنیدهایم كه هر كس روزی یك سیب بخورد به پزشك نیاز ندارد. سیب كلید راهیابی به شهر سلامتی است. مفهوم آن بر این استوار شده كه تن و جان و جامعه انسانی را از گزند و آسیب دور میسازد. سیب را مادر یا پدربزرگ خانواده بر سر سفره هفتسین میچیند شاید به آن خاطر كه همه ما بارها شاهد دلواپسی و نگرانی مادر خانواده برای حفظ سلامتی اعضای خانه بودهایم.
سبزه؛ سین سوم، یادآوری سبزی، نشاط و نماد و نوزایی؛ از سین سوم به بعد بازی قاعده خاصی ندارد و هر كدام از اعضای خانواده میتوانند آن را بیاورند و بر سفره بچینند. سبزه نشانه خوش اخلاقی، خرمی و شادی است.
سمنو؛ سین چهارم، سمبل قدرت و نماد خیر و بركت: بشر همواره در آرزوی توانمندی بوده است. سمنو غذایی مقوی است كه از گندم تهیه میشود و به آن غذای مرد آفرین میگویند كه سرشار از ویتامین E و مواد مغذی است. سمنو به عنوان نمایندای از جهان قدرت بر سفره هفتسین مینشیند.
سیر؛ سین پنجم، نماد سیری چشم و دل: سیر نماد تندرستی و میكروبزدایی است.
سركه؛ سین ششم، نماد تسلیم و رضا: از سركه در ادبیات و امثال ایرانی در توصیف اضطراب و اشك و گریه استفاده میشود. مانند سیر و سركه جوشیدن دل. مولانا از گریه و زاری با عنوان سركه فشانی یاد میكند. سركه بر سر سفره نوروزی ما را به پذیرش ناملایمات زندگی دعوت میكند.
سماق؛ سین هفتم: سمبل صبر: آخرین سینی كه به سفره هفت سین میرود سماق سمبل صبر و بردباری است. سماق در ضربالمثل آمده و سماق حكایت از دعوت كسی به بردباری دارد. سماق مظهر طلوع و آغاز دوباره است.
سكه؛ هشتمین سین مدرن سفره هفت سین: سكه جزو هفتسین محسوب نمیشود اما بشر بعد از ضرب سكه آن را روی سفره برد تا نمادی برای افزایش دارایی باشد بجز اینها:
آینه: نماد روشنایی است و حتما باید در بالای سفره جای گیرد.
ماهی: نماد زایش، تازگی، شادابی و تكاپو است.
شمع: مظهر فروغ و روشنایی است.
اسپند: نماد دوركنندگی چشم بد است.
شكر و شیرینی: برای شیرین كامی همیشگی افراد خانواده است.
نارنج: نارنج شناور در میان آب نماد زمین بر روی آب است.
تخممرغ: نماد آفرینش، نطفه و باروری است.
نان: نشان بركت و رونق روزی است.