محسن هاشمی با اشاره به میراث سیاسی پدر گفت: آیت الله هاشمی در سیاست بحث عقلانیت و پرهیز از افراط و تفریط را به شدت تاكید داشت.
محسن هاشمی رفسنجانی، رئیس شورای شهر تهران یكی از مهمانان برنامه «بوستان گفتگو» از رادیو تهران بود. وی در پاسخ به این پرسش كه به اصطلاح امروزی های تهران بچه كدوم محل است و كجا زندگی می كند گفت:
الان در محله پاسداران نزدیك نوبنیاد زندگی می كنیم، اما می دانید كه از قبل از انقلاب اولین مرحله ای كه بعد از هجرت ابوی از قم به تهران حضور پیدا كردیم محله نایب السلطنه تهران بوده یعنی سال 45 در محله نائب السلطنه تهران آیت الله هاشمی رفسنجانی خانه ای را اجاره كردند كه طبقه همكف آن را ما زندگی می كردیم و طبقه بالا را آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری زندگی می كردند بعد از حدود یك سال یك سال و نیم كوچ كردیم به سمت شمال تهران سال 46 در منطقه قلهك زیر اتوبان صدر كه آن موقع نبود زندگی را آنجا گذراندیم و مجموعاً در این منطقه قلهك و شمال تهران بودیم اوایل پیروزی انقلاب در منطقه دزاشیب تهران زندگی می كردیم و بعد هم منتقل شدیم به منطقه پاسداران مجموعا می توان گفت الان چون بیش از 55 سال از عمر را در این منطقه گذراندیم اطلاعات مناسبی را از این منطقه در اختیار دارم.
پدر در سیاست بحث عقلانیت و پرهیز از افراط و تفریط را به شدت تاكید داشت
وی با اشاره به درس سیاسی پدر افزود: این درس ها در مقاطع مختلف فرق می كند اگر قبل از انقلاب را بخواهیم بگوییم درسی كه از آیتالله هاشمی و فعالیتهای ایشان می گیریم ایشان مبارزه با استكبار و استعمار و توسعه ایران را مد نظر قرار دادند و برای همین است كه می بینیم كتاب سرگذشت فلسطین یا كارنامه سیاه استعمار را ترجمه می كنند، چراكه استعمارزدایی را جزو اهداف اولیه می دانند ولی در دوران بعد از انقلاب ضمن پیگیری همه این مسائلی كه خدمتتان عرض كردم در زندگیشان می توانیم این را درك كنیم كه ایشان در سیاست بحث عقلانیت و پرهیز از افراط و تفریط را به شدت تاكید داشتند و از همه سیاستمداران كشور می خواستند برای این كه به آن هدفمان كه توسعه كشور و رفاهی است كه به مردم قول دادیم باید از مسیر عقلانیت، افراط و تفریط دور نشویم این درسی است كه می شود گرفت.
وی درباره این كه آیا فرزندان مرحوم هاشمی مشی سیاسی واحدی دارند یا اینكه ممكن است هر كدامشان نظر متفاوتی داشته باشند و آن را دنبال كنند؟ خاطر نشان كرد:
احساسم این است كه مشی ما تقریبا واحد است به نظر میآید كه ما اختلافی از نظر مشی نداریم، اما در نحوه عمل اختلاف سلیقه بین ماست كه این طبیعی است كه البته منجر به یك اختلاف فاحش نمی شود و همدیگر را می توانیم درك كنیم و به یك مسیر واحدی برسیم كه خیلی از هم دور نیست. فرزند آیت الله هاشمی رفسنجانی بودن برای ما مسئولیت های سنگینی را ایجاد می كند كه باید مواظب باشیم كه به این مسئولیت هایمان درست عمل كنیم.
هاشمی در پاسخ به پرسش مجری برنامه بوستان گفتگو كه آیا خانواده هاشمی یك خانواده خیلی متمول است؟ یادآور شد: می شود گفت خانواده آقای هاشمی خانواده با زندگی متوسط كمی به سمت بالا است تاكید می كنم كمی به سمت بالا البته ما این وضعیت را از قبل از انقلاب داشتیم همیشه در این وضعیتی كه الان هستیم را سعی كردیم حفظ كنیم همانطور كه مقام معظم رهبری در صحبت هایشان در نماز جمعه فرمودند: آیت الله هاشمی از انقلاب برای خودشان هیچ سهمی برنداشتند و ما فرزندان ایشان هم سعی كردیم همین روش آیت الله هاشمی را داشته باشیم و مراقبت هم كردیم كه همین اموال محدودی كه برای مان هست در بعد تورمی از بین نرود و بتوانیم یك زندگی پایدار و متوسط به بالا را تجربه كنیم كه هم فرزندانمان بتوانند راحت زندگی كنند و هم به تحصیلات شان ادامه دهند و هم در بعد اجتماعی بتوانند در جامعه فعال باشند.
كسی كه میخواهد در اذهان زنده بماند باید پذیرای انتقادات باشد
وی با اشاره به مهمترین میراث سیاسی مرحوم آقای هاشمی افزود: اگر بخواهم خیلی خلاصه برایتان بگویم بحث عقلانیت و پرهیز از افراط و تفریط است این اصل است ولی من می خواهم نگاه دیگری هم به رفتار آیت الله هاشمی داشته باشم كه این بحث فراتر از شكوفایی زندگی ایشان است كه می تواند به عنوان میراث مطرح باشد، منظورم این است كه شخص آیت الله هاشمی رفسنجانی نه به عنوان اینكه پدر من است اما اگر به رفتارها و فعالیت هایش در طول 82 سال عمرش از خداوند گرفتن نگاه كنید می بینید كه ایشان توانسته با پشتكار زیاد تمام اهدافی كه در ذهنش بوده را به منصه ظهور برساند مثالش واضح است. مثلا ایشان خیلی علاقه مند به كار قرآنی بودند و حتی زمانی كه به پست و مقام هم رسیدند باز كار قرآنی را رها نكردند به صورتی كه میبینیم ایشان از دوران جوانی و نوجوانی توانسته كاری را انجام دهد چندین دفترچه تفسیر قرآن را در زندان بنویسد به بیرون منتقل كند كه این محصول نتیجه اش شده 53 جلد تفسیر راهنما و فرهنگ قرآن یا می بینید ایشان در اوج جنگ بحث مترو را مطرح می كند، بحث ساخت مترو در تهران مربوط به سال 63 است یعنی ایشان از سال 63 این موضوع را كاملا دنبال میكند كه مترو را به افتتاح می رساند و یا مثلا در بحث دانشگاه آزاد می بینید كه تا آخرین روز عمرشان پیگیری می كند این به معنی این است كه ایشان در اهدافشان واقعاً جدیت داشتند با رفتارشان یك پدیده را به عمل تبدیل كنند و اصولا این گونه افراد را از نظر شخصیتی به عنوان شكوفا و بعضاً فرا شكوفا از نظر روانشناختی مطرح می كنند كه این خصیصه ایشان باید برای جوانان تبیین شود و بفهمند كه چگونه می شود با پشتكار با عبور از سختی ها به نتیجه رسید حتی در زمانی كه همه ناامید هستند.
هاشمی با بیان اظهار نظرها و قضاوت هایی كه درباره آیت الله هاشمی می شود چه آنها كه مثبت هستند و چه آنها كه بعضا منفی و انتقادی است؟ توضیح داد و گفت: كسی كه میخواهد در اذهان زنده بماند باید پذیرای انتقادات باشد و این انتقادات است كه افراد را مطرح میكند، تعاریف معمولا این حسن را ندارد و این باعث مطرح شدن افراد نمی شود، لذا ما از انتقادات نسبت به ایشان البته انتقادات سازنده استقبال می كنیم، اما تكریم ایشان را در خصایص مثبت شان هم می پسندیم نه به خاطر شخص ایشان بلكه باعث می شود اهداف ایشان اهداف والای باشد در جامعه زنده بماند و جوان ها و جوان ترها بتوانند ایشان را بهتر بشناسند و راجع به آن چیزی كه منتقد هستند تشخیص دهند و به سمتی بروند كه در مورد موارد مثبت ایشان هم تكریم داشته باشیم.
پراكنده كاری نكنید
وی با اشاره به این كه آیت الله هاشمی چه توصیههایی به فرزندان شان برای فعالیت های سیاسی داشتند؟ اظهار داشت:به یاد دارم كه در دوران نوجوانی ایشان می گفتند كه عجله نكنید، شما فرصت دارید فرصت زیاد دارید ابتدا درستان را بخوانید و سعی كنید در آن مسیری كه می خواهید به حد اعلای علم برسید و بعد یك مسیری را برای كار انتخاب كنید و باز در آن مسیر كوشا باشید كه بتوانید به آن نتیجه ای كه در ذهنتان است، برسید یعنی همان بحث شكوفایی و فرا شكوفایی كه مطرح كردم. ایشان تاكید داشتند و می گفتند پراكنده كاری نكنید اینكه شما از یك شاخه به شاخه دیگر به پرید حالا در ابتدا این موضوع میتواند اتفاق بیفتد تا شما مسیر زندگیتان را انتخاب كنید، اما وقتی به هدف اصلی تان رسیدید باید از پراكنده كاری دوری كنید و با علم و عقلانیت وارد كار شوید تا بتوانید نتیجه بگیرید.
هاشمی ادامه داد:با توجه به اینكه آیت الله هاشمی از سال 54 در زندان به سر می بردند تا زمان پیروزی انقلاب آزاد شدند با نیروهای انقلابی ما در ارتباط بودیم و گاهی اوقات پیغامهای آیت الله هاشمی رفسنجانی را می برد این چه از طریق مادر و چه از طریق ما و در روزهای پیروزی انقلاب یادم می آید كه امام از پاریس برگشتند و در مدرسه رفاه و بعد هم علوی سكنا گزیدند،اولین مسئولیتی كه به صورت غیررسمی داده شد این بود كه مراسم حكم نخست وزیری مهندس بازرگان و در آن زمان تكنولوژی به این سبك نبود، گروهی آمدند یك سیستم تلویزیون مدار بسته را در مدرسه علوی ایجاد كردند كه مردم بتوانند این مراسم را در اطراف مدرسه علوی از تلویزیون ها ببینند اینها تلویزیون كوچك پرتابل آورده بودند و روی ماشین ها گذاشته بودند تا میدان شهدای امروز كه همان میدان ژاله آن زمان بود این پخش می شد.
آیت الله هاشمی اهل تنبیه و اهل تشویق نبودند
هاشمی در پاسخ به پرسش سیدحسین حسینی درباره تنبیه ها و پاداش های پدر گفت: می دانید كه ایشان اهل تنبیه و اهل تشویق نبودند، خیلی كم پیش می آمد كه در هر دو مورد عمل كنند، اما نگاه نافذی داشتند؛ هم خیلی ما را تشویق نمی كردند و هم خیلی تنبیه نمی كردند، تشویق و تنبیه ما به عهده مادربود.
وی از رابطه شان با زادگاه پدری گفت: هنوز بخش عمده ای از اقوام مان در رفسنجان به ویژه بهرمان زندگی می كنند، خواهر آیت الله هاشمی رفسنجانی عمه گرامی بنده كه ایشان مادر شهید بودند و در آن روستای بهرمان كه الان شهر شده زندگی می كردند، دو عمه دیگر من هم الان آنجا زندگی می كنند.هم مادر و هم پدر از گذشته ملك پسته ای داشتند كه در حدود 40 هكتار است در روستای بهرمان و در روستای صادق آباد كه ملك پدری مادر بوده را دادیم اخیراً یك مركز اسناد كتابخانه و موزه ای در رفسنجان تاسیس كردیم كه همه هدایا و اسنادی كه به ایشان تعلق داشته را به این موزه آنجا منتقل كردیم، بنابراین برای مدیریت این موزه و مركز هم به آنجا رفت و آمد می كنیم و همیشه برای مراسم ها حضور پیدا می كنیم و ارتباطمان با رفسنجان كاملاً حفظ شده است.