حضرت آیتالله خامنهای فرمودند: علاج دردهای مزمن كشور در پرشور بودن انتخابات و اقبال عمومی مردم در انتخاب شخص اصلح است.
اهم محورهای بیانات رهبر معظم انقلاب به مناسبت سالروز قیام تاریخی مردم تبریز در 29 بهمن 1356به این شرح است:
* به مردم عزیز تبریز و آذربایجان سلام و تحیّت عرض میكنم و روز تاریخی و فراموش نشدنی 29 بهمن را كه متأسفانه امسال به خاطر ضرورت، به این صورت برگزار میشود گرامی میدارم. هر سال در این حسینیه با حضور شما مردم عزیز و فضای پرشوری كه احساسات آذربایجانی و تبریزی شما ایجاد میكرد دلخوش بودیم. امسال متأسفانه این امكان فراهم نیست و این جزو حوادث گوناگون زندگی است كه امیدواریم به زودی این موانع برطرف شود.
* حلول ماه رجب را به همه شما عزیزان و عموم مردم ایران تبریك عرض می كنم و امیدوارم از بركات معنوی این ماه همه بهره ببرند. بله، در این ماه اجتماعات وجود ندارد و آنچه كه هر سال برای مردم میسر بود در اجتماعات عبادی و ذكر و توجه امسال نیست لكن در خانهها از دعای ماه رجب غفلت نشود و این تعطیلی موقت اجتماعات نباید باعث شود از بركات این ماه و دعا به درگاه الهی غافل شویم.
* آنچه امروز عرض خواهم كرد چند كلمه در مناقب تبریز و آذربایجان است. با اینكه در این زمینه زیاد صحبت كردیم، امّا تصور بنده این است كه این حرفها باید تكرار شود و ذهن جوانان عزیز ما با این حقایق بیشتر آشنا شود.
* چند كلمه درباره یادمان 29 بهمن 56 و چند جمله درباره درسی كه امروز ما باید از این حادثه بگیریم و ضعفهایی كه امروز داریم كه باید با بهرهبرداری از این درس بزرگ برطرف كنیم. یك كلمه كوتاه هم درباب انتخابات عرض خواهم كرد.
* حادثه 29 بهمن 56 یك حادثه پرافتخار جهادی و عملیاتی بود و مایه افتخار مردم تبریز است،لكن افتخارات آذربایجان به این كار محدود نمیشود. دامنه افتخارات این شهر و منطقه بسیار گستردهتر است. چند نمونه را عرض میكنم. یكی مسئله نخبهپروری است هم در علم هم سیاست. منطقه آذربایجان نخبه پرور است. در این 150 سال اخیر این منطقه از لحاظ فقها و حكمای بزرگ و دانشمندان یك منطقه ممتاز است. نخبه پروری در علم و هنر، شعرا و هنرمندان تبریز، هنرمندان اقسام هنرها در تبریز كه یك نمونه مرحوم شهریار رحمت الله علیه را اسم میبریم كه فقط هم ایشان نبودند.
* در سیاست هم شخصیتهای برجستهای را در گذشته و امروز تقدیم كرده است. این خصوصیت نخبهپروری تبریز را باید حفظ كرد.
* نكته بعد، جریانسازی تبریز در حوادث است.
* از دوره فتوای تحریم تنباكوی مرحوم میرزای شیرازی، میرزای شیرازی در سامرا بودند اگر علمای ایران نبودند این فتوا همه گیر نمیشد. اینجا مرحوم آقای میرزاجواد آقا فعال وارد شدند. در مشروطه همینطور. بنابراین در تحولات تاریخی و سیاسی كشور این منطقه و بخصوص شهر تبریز دارای این روحیه جریانسازی بودند. نقطه بعدی آذربایجان دژ استوار ایران در برابر تهاجم خارجی بود.
* ما با دشمنان خارجی همواره مواجه بودیم. اگر آذربایجان نبود ممكن بود این تعرض به مناطق مركزی كشور كشیده شود.
* یك نكته بسیار مهم این است كه منطقه تبریز و آذربایجان دو ویژگی هویتی ثابت و همیشگی داشتهاند. یكی دلبستگی عمیق به اسلام و دیانت اسلامی و دوم غیرت و حمیت شدید نسبت به ایران. این در دورانهای مختلف وجود داشته. اسلام و ایران را آنچنان اهمیت دادهاند كه برجستگی مهمی است كه مكرر در برابر توطئههای بیگانگان كه میخواستند مناطقی را تجزیه كنند، آذربایجانیها خودشان ایستادهاند و یكپارچگی كشور را حفظ كردهاند.
* یك نكته نقشآفرینی چهرههاست. در قضایای مشروطه در اوایل، ستارخان و باقرخان كه باقرخان با پدر ما هم محله بودند و ایشان دیده بودند باقرخان را و در برههای دیگر كه روسها وارد تبریز شدند مرحوم ثقة الاسلام مبارزه كردند و به شهادت رسیدند. در برههای دیگر حركت خیابانی و نوبری كه وارد میدان شدند و به شهادت محمد خیابانی منتهی شد.
* در مقدمات انقلاب از روز اول یعنی سال 42 كه نهضت شروع شد، جزء علمای دستگیرشده از كل كشور سه نفر از علمای معروف تبریز دستگیر شدند و بعد حركت مرحوم قاضی و دیگران و بعد در مسائل خود انقلاب شهید مدنی و بعد در دفاع مقدس امثال شهید باكری كه اینها چهرههای فراموشنشدنی است. نباید گذاشت این تاریخ پرافتخار به دست فراموشی سپرده شود. بدون یك راویت درست از تاریخ آذربایجان هر روایتی از ایران ناقص است.
* اما 29 بهمن 56؛ امام بعد از آن حادثه پیامی دادند. در آن پیام، امام سه خصوصیت را درباره «مردم عزیز آذربایجان» ذكر كردند. این عبارت «عزیز» در پیام امام هست. یك «شجاعت» دو «غیرت» سه «تدین» كه امام بزرگوار در پیامشان بیان كردند. حقاً هر سه خصوصیت شاخصهای مهمی هستند برای ارزیابی یك مجموعه انسانی. یعنی شجاعت در جای خود، غیرت در مورد خود و تدین.
* این نكته مهمی است كه وقتی در 29 بهمن مردم قیام كردند مردم تبریز 19 دی قم را دیده بودند كه رژیم با چه سبوعیتی وارد میدان خواهد شد. رژیم هم خیال كرده بود بعد از حادثه قم برق چشم را از مردم گرفته و كسی جرأت نمیكند وارد میدان شود. در این شرایط مردم تبریز چندبرابر بیشتر از مردم قم وارد شدند و ابتكار چهلم گرفتن را ایجاد كردند.
* تبریزیها مبتكر ایجاد چهلم گرفتن بودند برای شهدای قبل از خودشان. این شجاعت، ایمان و غیرت آنها بود كه آنها را به صحنه آورد.
* اعتقادم این است كه اگر حركت حماسی تبریزیها در 29 بهمن نبود ممكن بود حركت خونین مردم قم در 19 دی تك بماند و به تدریج به دست فراموشی پرده شود. مثل حركت سال 42 كه در آن مقطع به دست فراموشی سپرده شد.
* همین سه خصوصیت یعنی شجاعت، غیرت و تدین در حوادث انقلاب و بعد از انقلاب هم خودش را نشان داد و هم در قضایای اوایل نهضت كه دستهای بیگانه دنبال تجزیه طلبی بودند مردم تبریز وارد میدان شدند هم در دفاع مقدس كه لشكر عاشورا یكی از لشكرهای خط شكن بود و شهید باكری چهرهای فراموش نشدنی است كه یاد او هرگز فراموش نخواهد بود. كسانی كه با او معاشر بودند چیزهایی از صفای او نقل میكنند كه انسان را دچار غبطه میكند.
* در فتنه «خلق مسلمان» هم خود تبریزیها وارد شدند. آنها تصور میكردند میخواهند برای تبریز و آذربایجان كاری بكنند و خود مردم این خطه وارد شدند. امام هم همان موقع گفتند كسی دخالت نكند، خود مردم تبریز جواب آنها را میدهند. در فتنه 88 هم تبریزیها یك روز زودتر از مردم كشور وارد میدان شدند و فتنه را خنثی كردند.
* حالا چه درسی از قیام 29 بهمن تبریز باید گرفت؟ انقلاب از آغاز با دشمنی ابرقدرتها مواجه شد. یك جبهه درست شد. شوروی هم در كنار آمریكا بود. در صد مسئله مخالفت داشتند با هم اما در مقابل ایران با هم متحد بودند.
* علت این دشمنی چه بود؟ این نكتهای است كه هرگز نباید فراموش شود. علت دشمنی صرفاً این بود كه نظام اسلامی هنجارهای نظام سلطه را رد كرده بود. آنچه بر دنیا حاكم بود نظام سلطه بود. یعنی دنیا تقسیم میشوود بر دو بخش سلطه گر و سلطه پذیر. سلطه گر باید مسلط باشد هم در سیاست هم فرهنگ و هم اقتصاد. سلطهپذیرها هم باید تسلیم شوند. این یك هنجار جاافتاده بود. بخشی از دنیا دست آمریكا و بخشی هم دست شوروی و بخشی هم دست قدرتهای درجه 2 بود.
* جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی این را رد كرد. این رگ حیات استكبار بود. هنجارهای نظام سلطه رگ حیات آنها بود و آنها در مقابل انقلاب ایستادند. البته همیشه بهانهای را جور میكردند؛ یك روز بحث حقوق بشر را یك روز دین را به شكل زشت جلوه دادن، یك روز هستهای یك روز موشكی و ... اینها بهانه است. اصل این است كه این نظام حاضر نیست شریك این نظام سلطه بشود. نظام اسلامی ایستاده و با ظلم و سلطه مخالف است.
* در مقابل این دشمنی و این جبهه، ملت عزیز و پایدار ما نیاز دارند به اینكه هویت خود را مستحكم كنند. قدرت درونی خود را باید ازدیاد ببخشند. این نیاز قطعی است. آنچه به یك نهضت هویت و قدرت میدهد چیست؟ اولا دارا بودن یك زیربنای فكری مستحكم است. خیلی از كشورهایی كه قیام كردند علیه ظلم و استبداد بعد از مدت كوتاهی به كلی از آن راه برگشتند و در راه اسلاف خودشان رفتند، چون زیربنای محكم فكری نداشتند.
* اینكه گاهی در كلمه خارجیها و گاهی هم متأسفانه داخلیها تكرار میكنند ایدئولوژی زدایی، برای همین زیربنای فكری است. این زیربنای فكری در فرمایشات حضرت امام متجلی است. بعد هم درسهای ارزشمندی از متفكران انقلاب در اختیار ماست از شهید بهشتی تا شهید مطهری و دیگران تا امروز.
* بنده اعتقاد راسخ دارم كه نیروهای فكری نظام اسلامی باید این راه را طی كنند و روز به روز و نو به نو این فكر را رونق دهند. مسائل جدیدی پیش میآید و باید پاسخها را در اختیار جویندگان بگذارند.
* در مقام عمل هم چیزهایی لازم است. صرف وجود این زیربنا كافی نیست. در مقام عمل هم نترسیدن، خسته نشدن، ناامید نشدن، تنبلی نكردن، ندانسته در نقشه دشمن قرار نگرفتن در عمل لازم است و در جای خود هم آماده فداكاری بودن. مواردی هم باید فداكاری كرد. مثل شهید سلیمانی و دیگر شهدا كه جان خود را در كف دست گرفته بودند.
* البته ملت ایران خوشبختانه از این خصوصیات برخودار هستند. انصافاً ملت خسته نشدهاند. نمونههایش را هم دیدید در این تشییع جنازه عجیب شیهد سلیمانی، امسال هم در این شرایط كرونا چطور با ابتكار و با شور و شوق وارد شدند و نگذاشتند تعطیل شود. در قیام 29 بهمن مردم تبریز هم این خصوصیات دیده شد. در 22 بهمن و روزهای منتهی به آن هم اینطور بود. اولا امام بود كه خودش در جلوی جمعیت حركت كرد.
* اگر امام شجاع نبود و میترسید و ناامید و خسته میشد و تنبلی میكرد این حادثه به این عظمت اتفاق نمیافتاد. امام لحظه به لحظه در روزهای منتهی به پیروزی، لحظه به لحظه در جریان بود تا جایی كه حكومت نظامی را نفی كرد و مردم را به خابان كشاند تا قضیه تمام شد.
* مردم هم با همین ویژگیها وارد شدند. هرگاه این مجاهدت باشد هدایت الهی هم هست. علاوه بر هدایت الهی، موفقیت و پیشرفت هم خواهد بود. اگر در این راه پافشاری و استقامت كنید، استقامت یعنی منحرف نشدن. اگر در این طریق مستقیم حركت كنید مشكلات هم حل خواهد و ضعفها برطرف خواهد شد. باید توجه به این نكته داشته باشیم.
* اهمیت راهی كه ملت ایران تا امروز طی كرده بسیار بالاست. دستاوردهای انقلاب عظیم و شگفتآور است. البته متأسفانه ما كمكار كردهایم در تبیین این دستاوردها.
* دو سه مورد را عرض میكنم؛ یكی اینكه انقلاب توانست چهره ایران را از یك كشور عقب مانده علمی كه به كلی از لحاظ عملی در آخرین صفهای كشورهای دنیا قرار داشت و از لحاظ سیاسی طفیلی قدرتهای بزرگ بود و از لحاظ اقتصاد هم اینطور بود. چهره این كشور را به كشوری آزاد و مستقل و عزیز تبدیل كرد. برخوردار از موفقیتهای بزرگ علمی در رشتههای حیاتی. امروز در رشتههای مهمی كه ایران در بین 5 یا 6 كشور یا حداكثر 10 كشور حضور دارد رشتههای بااهمیتی است.
* مورد دوم؛ ملت ایران را از حال خمودگی و بیهدفی و دنباله روی بیرون آورده و ملتی هدفمند سربلند و آبرومند در دنیا تبدیل كرده است. قبل از انقلاب اینطور نبود و مردم هدف والا و نگاه گستردهای به مسائل جهان وجود نداشت. عده كمی در كشور ممكن بود چنین حالتی داشته باشد. ملت امروز ملت شادابی است. این همه جوان پرتحرك؛ هزاران هسته علمی جوان در كشور وجود دارد. جوانان مشغول كارهای اجتماعی است كه یك نمونه هم حضور جوانان در قضیه كرونا است مثلاً یا كمكهای مومنانه و مواسات با نیازمندان. جوانان وارد میدان میشوند و این چیزها اصلا در گذشته وجود نداشت.
* نكته سوم كه بسیار مهم است؛ انقلاب، مدیریت كشور را از حكومت پادشاهی و استبدادی و فردی تبدیل كرد به حكومت مردمی و جمهوریت و مردمسالاری. امروز حاكم بر سرنوشت مردم ایران خود مردم هستند. مردم هستند كه انتخاب میكنند. ممكن است خوب انتخاب كنند یا بد، امّا این مردم هستند كه انتخاب میكنند. آن روز همه چیز دست خودشان بود. مذاكراتی كه یكی از شخصیتهای آمریكایی كه با محمدرضا رفیق بود میگوید به ایران رفتم و به محمدرضا گفتم فلان آدم بیعرضه است، او گفت همه كارها را خودم انجام میدهم. مردم كه هیچ، دولتیها هم هیچ كاره بودند.
* دستاورد دیگر كشور خدمات انقلاب در سازندگی است؛ تعجب میكنم برخی چطور اینها را نمیبینند. این حادثه عظیم در پدید آوردن زیرساختهای اساسی از راه، سد، برقرسانی، گسترش اعجاب آور دانشگاهها ایجاد شده است. این كاری است كارستان كه انقلاب انجام داد و حكومتی معمولی كه انقلابی نبود نمیتوانست انجام دهد.
* تقویت نیروی دفاعی كشور؛ این كشوری است كه در برابر حمله نیروهای معدود انگلیسی چندساعت بیشتر نتوانست ایستادگی كند. هشت سال همه نیروهای قدرتهای جهانی زیر اسم صدام با ایران جنگیدند و بعد از هشت سال هیچ غلطی نتوانستند بكنند و به وسیله نیروهای مردمی ما از مرزها اخراج شدند. چنین حركت عظیمی انجام گرفت. امروز كه بحمدلله وضع نیروهای نظامی ما دهها برابر از آن روز بهتر است و كشور ما از لحاظ دفاعی قدرت برتر منطقهای است.
* اینكه روز بهروز توطئههایی علیه كشور انجام میشود به خاطر این است كه انقلاب توقف ندارد و میبینند كه كشور پیش میرود. البته انشاءالله قدرت ملت ایران و مسئولین و مأمورین كشور آنها را خنثی خواهد كرد. اینها دستاوردهای انقلاب است كه باید بشناسیم.
* البته هرگز پنهان نمیكنیم كه در بخشهایی هم عقبماندگی داریم كه به هیچ وجه قابل قبول نیست و خود ما مسئولین مقصر هستند. مردم هم ممكن است در بخشهایی دخالت داشته باشند. این به خاطر انقلابی عمل نكردن ماست. هرجا انقلابی عمل كردیم عقبماندگی نداشتیم هرگاه از انقلاب كوتاه آمدیم و حركت غیرانقلابی و ناشی از كسالت ایجاد كردیم عقبماندگی ایجاد شد كه در درجه اول معیشت طبقات فقیر است كه در این زمینه عقب ماندگی داریم. البته در همین زمینه هم در مقایسه با قبل از انقلاب به مراتب جلو هستیم. اینكه كسی تصور كند قبل از انقلاب هم اینطور بود اصلاً اینطور نیست.
* ما باید خیلی بیش از این حركت میكردیم و شكاف طبقاتی باید از بین برود و عدالت باید به معنای واقعی كلمه مستقر بشود و این وظیفه ماست.
* قبل از انقلاب جمعیت كشور 35 میلیون بود امروز 85 میلیون است. آن روز چند برابر امروز از درآمد نفت استفاده میكردیم. امروز حالا تحریم كه اضافه شده علاوه بر آن این مقدار فروش نفت هرگز نداشتیم كه آن زمان 6 میلیون بشكه نفت میفروختند آنطور كه معروف بود.
* دشمن روی ناكامیهای ما تبلیغات و جنگ روانی میكند. ناكامیها را چندبرابر بزرگتر نشان میدهد. البته پیشرفتها را نشان نمیدهد و عمداً كتمان میكند. این برای این است كه مردم را نسبت به آینده بدبین كنند. از دروغ هم باكی ندارند و دروغ هم میگویند. برخی از عناصر داخلی هم از روی غفلت، حالا ممكن است برخی هم معرض باشند امّا غالبا از روی غفلت همان حرفها را بازتاب میدهند.
* نابسامانیها و ناكامیهایی هست كه باید جبران شود. مردم ما امروز از اوایل انقلاب نسبت به این نابسامانیها حساس تر هستند. مردم نسبت به فساد و فاصله طبقاتی حساستر از اول انقلاب هستند كه این چیز بدی نیست و چیز بسیار خوبی است؛ این نشان دهنده این است كه مردم به دنبال آرمانهای انقلاب هستند لذا اعتراض میكنند. هرجایی كه مبارزه با فساد باشد مردم در آنجا علاقه نشان میدهند و دلگرمی و طرفداری نشان میدهند. آنجایی كه حركت به سمت كمك به مردم ضعیف و ایجاد عدالت باشد مردم طرفداری نشان میدهند. این خیلی مهم است و همین را باید تقویت كرد.
* وظیفه داریم با دستاوردها، ناكامیها و ضعفها را جبران كنیم. از جمله دستاوردها همین جوانان مبتكر و نیروی انسانی آماده به كار است. ما به كمك دستاوردها باید ناكامیها را جبران كنیم. دشمن عكس این را میگوید؛ میگوید نگاهتان به ناكامی باشد، دستاوردها را فراموش كنید و مسیر انقلاب را رها كنید. ما میگوییم به كم دستاوردها باید ناكامی و ضعفها را برطرف كنیم و انبوه دستاوردها را ببینیم و از آن برای كمك به برداشتن ضعفها بهرهبرداری كنیم.
* خوشبختانه شور انقلابی در مردم زنده است؛ همانطور كه عرض كردم آن تشییع بینظیر، در تاریخ كشورها ما اینطور تشییعی را ندیده بودیم و بینظیر بود. بعد هم امروز كه 22 بهمن بحمدلله نشان دهنده شور انقلابی مردم بود. بنابراین باید از گذشته استفاده كنیم برای آینده.
* انتخابات در كشور ما یك فرصت بسیار بزرگ است كه نباید از دست داد. مخالفین جمهوری اسلامی البته نمیخواهند جمهوری اسلامی از این فرصت استفاده كند. این یك امكان برای ملت است. یك ظرفیت بزرگ برای پیشرفت كشور است. شور انقلابی مردم را نشان میدهد. وقتی مردم در انتخابات شركت كنند و شور انقلابی خود را نشان دهند موجب امنیت و پس زدن دشمن میشود و طمع به كشور را كم میكند. انتخابات هرچه پرشورتر و با اقبال عمومی بیشتر روبرو شود اثرات آن برای كشور و مردم بیشتر خواهد بود. امّا دشمن این را نمیخواهد و همیشه نزدیك انتخابات شروع میكنند به گفتن حرفهایی نظیر اینكه انتخابات آزادی نیست، دخالت فلان هست، مهندسی است و چنین است. برای این كه مردم را دلسرد كنند. لكن حقیقت این است كه انتخابات برای كشور یك فرصت، افتخار و یك ذخیره است كه اگر شركت پرشور مردم باشد این یقیناً كمك به آینده كشور خواهد كرد. البته اگر همراه بشود با یك انتخاب درست كه حقیقتاً یك نیروی كارآمد و با ایمان و با انگیزه و علاقمند به كار انتخاب شود نور علی نور است و آینده كشور را تضمین خواهد كرد.
* در باب انتخابات در ماههای آینده حرفهای زیاد دیگری دارم كه عرض خواهم كرد. فعلا همین یك جمله را میگویم؛ علاج دردهای مزمن كشور در پرشور بودن انتخابات و حضور عمومی مردم و بعد انتخاب اصلح و شخصیت مناسب در انتخابات ریاست جمهوری است.
* آخرین مطلب درباب برجام است. درباره برجام زیاد گفتهایم و سیاستهای نظام جمهوری اسلامی را گفتهایم. حرفهایی زده میشود و وعدههایی داده میشود. امروز همین یك كلمه را میخواهم بگویم كه ما حرف و وعده خوب زیاد شنیدهایم كه بعد نقض شده است. حرف و وعده فایده ندارد. این دفعه فقط عمل؛ عمل از طرف مقابل ببینیم ما هم عمل خواهیم كرد. با حرف و وعده، جمهوری اسلامی این دفعه مثل گذشته قانع نخواهد بود.