به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، در روزهای اخیر خبری به نقل از رئیس سازمان برنامه و بودجه مبنی بر اینكه بانك مركزی بزرگترین بدهكار دولت است در رسانه ها منتشر شده كه منجر به اختلاف بین آقای نوبخت و آقای همتی رئیس بانك مركزی شده است در همین راستا برنامه بازار تهران با حسین صمصامی وزیر پیشین اقتصاد گفتگو كرد.

وزیر پیشین اقتصاد در رابطه با این موضوع گفت: آقای نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه در مجلس به نمایندگان گفته اند كه وزارت نفت منابع ارزی دولت را به حساب بانك مركزی واریز كرده و بانك مركزی ریال آن را تحویل دولت نداده است لذا بانك مركزی به دولت بدهكار است. دولت منابع مالی دارد و نیازی به استقراض و چاپ پول ندارد.

صمصامی خاطرنشان كرد: آقای نوبخت اشراف كارشناسی با مفاهیم پولی، ترازنامه بانك مركزی و پایه پولی ندارد و نمی داند مكانیسم تبدیل ریال و اثر این تبدیل ارز از منابع ارزی و نفتی در بانك مركزی چگونه است و چه آثاری دارد و یا اینكه موضوع را می داند و در پاسخی سیاسی می خواسته از ناآگاهی نمایندگان در مباحث تخصصی پولی سوء استفاده كرده و قصد حمایت از دولت را داشته است.

وی افزود: به طور كلی ساختار درآمدهای دولت در شرایط موجود اقتصادی بر پایه رشد نقدینگی است یعنی عمده منابع ریالی دولت بر پایه رشد نقدینگی قرار دارد. با نگاهی به ترازنامه بانك مركزی و پایه پولی و آمار و ارقام می توان متوجه این موضوع شد. یكی از عوامل موثر بر رشد نقدینگی پایه پولی است. بررسی آخرین پایه پولی می‌گوید در آذر 99 سهم دارایی های خارجی بانك مركزی در پایه پولی 94 درصد است. چهار جزء پایه پولی را تشكیل می دهد كه بالاترین سهم آن به دارایی های خارجی تعلق دارد. از رشد 29.7 درصد پایه پولی آذر سال گذشته 24.4 درصد مربوط به خالص دارایی های خارجی بانك مركزی است.

صمصامی دو عامل را مسبب افزایش دارایی های خارجی بانك مركزی، افزایش پایه پولی و رشد نقدینگی دانست و اظهار داشت: عامل اول ارزهای دولت است. در حال حاضر وزارت نفت، نفت را می فروشد و پول حاصل از آن به حساب بانك مركزی می آید اما بانك مركزی به این ارز دسترسی ندارد اگر بانك مركزی به این ارزها دسترسی داشت و می توانست آن را در بازار بفروشد و تبدیل به ریال كند و آن ریال را از جامعه جمع كند و تحویل دولت دهد موجب آثار نقدینگی نمی شد ولی از آنجاییكه بانك مركزی مخالف كاهش قیمت دلار به زیر 20 هزار تومان است و از طرفی دسترسی به ارزها ندارد مجبور به خرید آنها می شود و آثار آن این است كه این ارز در دارایی های خارجی بانك مركزی می نشیند و ریال می دهد كه همان چاپ پول است یعنی دولت برای تامین منابع ریالی خود كه متكی بر نفت است با توجه به شرایط موجود اقتصاد، حجم نقدینگی را افزایش می دهد و به چاپ پول اقدام می كند.

وی با تایید اظهارات دكتر نوبخت مبنی بر اینكه وزارت نفت پول را به حساب بانك مركزی ریخته ولی بانك مركزی ریال نداده است گفت: این كار بانك مركزی باعث جلوگیری از افزایش رشد نقدینگی می شود اگر بانك مركزی ریال بدهد باعث رشد نقدینگی خواهد شد.

صمصامی اظهارات نوبخت مبنی بر اینكه منابع دولت از طریق چاپ پول است را اشتباه خواند و گفت: در شرایط موجود اگر بانك مركزی بخواهد معادل ریالی ارز را به دولت بدهد باز هم به معنی چاپ پول است و عرضه آن را افزایش می ‌دهد. چون بانك مركزی به این ارزها دسترسی ندارد و خودش هم قصد فروش ندارد.

وی دومین عامل مسبب افزایش دارایی های خارجی بانك مركزی و رشد نقدینگی را نرخ ارز عنوان كرد و خاطرنشان ساخت: قبلا نرخ ارز با دلار 4 هزار تومان تبدیل می شد و در حال حاضر با دلار 24 هزار تومانی تبدیل می شود.طبیعی است كه معادل ریالی كه در دارایی های خارجی می نشیند باعث افزایش حجم ریال می ‌شود. ارز نیمایی خود یكی از عوامل مهم پایه پولی شده است. بنابراین عدم دسترسی دولت به منابع نفتی موجب به چاپ پول می شود.

وزیر پیشین اقتصاد با تاكید بر اینكه یكی دیگر از مشكلات ما در رشد نقدینگی اوراق دولتی است گفت: در سال 99 بیش از 100 هزار میلیار تومان اوراق دولت منتشر شده است. در بودجه 1400 هم بیش از 120 هزار میلیارد تومان اوراق لحاظ شده است.این اوراق برای بار اول توسط بانك مركزی در حراج اوراق فروخته می شود و بانك ها این اوراق را می خرند و نتیجه آن بدهكاری دولت به بانك ها است. بر اساس گزارش های بانك مركزی از آذر 97 تا آذر 99 بدهی دولت به بانك ها 60 درصد افزایش پیدا كرده است و پایه پولی افزایش یافته است و مجددا منجر به چاپ پول می شود.

مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبكه های اجتماعی با شناسه Tehraan360@ پیدا و همراهی كنید.
همچنین علاقه مندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.

*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.