این روزها با توجه به فضای سیاسی و تحولات شكل گرفته هر كشوری انتخاب‌های ناگهانی برای همه كشورها نیز بیشتر شده كه دارای وزنی هستند كه متناسب با شرایط موجود است.
مسئله اساسی این است كه یك فرد باید چه شاخص هایی داشته باشد كه وقتی مطمئن است انتخابی درست انجام داده، راهبرد انتخابی او درست است و فرآیند اندیشیدن او درست بوده و تا حدودی توانسته آثار و نتایج را بررسی كند و وزن درستی به آن انتخاب بدهد، تا وقتی با نتایج آن انتخاب مواجه می شود، یك؛ قضاوت درستی درباره لحظه تصمیم گیری داشته باشد و دو؛ بواسطه تصمیم اخذ شده، تصمیم های آتی خود را بگیرد.

برنامه دور یك میز؛ درباره«خردورزی سیاسی از نتایج طبیعی انتخاب‌ها تا انتظارات عالمانه از انتخاب‌ها» گفت وگویی با «دكتر حسین فرجی كارشناس و تحلیل‌گر سیاسی»، «دكتر محمدسجاد واعظ كارشناس و تحلیل گر سیاسی» و همچنین در ارتباط تلفنی با «دكتر اسماعیل كوثری عضو كمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی» انجام داده است كه مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.

شناخت و تعریف درست برای یك اندیشه بی‌نقص
محمدرضا اشراقی – كارشناس مجری: شاخص‌هایی كه یك انتخاب درست باید داشته باشد، چیست؟
فرجی كارشناس و تحلیل گر سیاسی در پاسخ به این سوال گفت: كسی كه می‌خواهد انتخاب درست و عاقلانه ای داشته باشد، ابتدا باید برای رسیدن به انتخاب عاقلانه، روش درست اندیشیدن را آموخته باشد. درست اندیشیدن به معنای حاكمیت منطق بر فكر و تكیه بر فكر و استدلال است. فرد ممكن است در این چارچوب دچار اشتباه شود و او را به یك انتخاب غلط سوق دهد.
وی با بیان اینكه مفاهیم هم مرز می‌تواند فرد را دچار اشتباه كند، خاطرنشان كرد: شاخص تمایز در مفاهیم با تعریف درست و مناسب مشخص می‌شود.

كوته‌بینی یكی از عارضه‌های انتخاب غلط
اشراقی – كارشناس مجری: عارضه‌های سنجش نادرست در عرصه سیاسی چیست؟
فرجی با اشاره به اینكه اصلح‌گزینی یك امر فطری است، بیان كرد: فرد همواره چیزی را می‌خواهد كه بهترین است. اگر عقل حاكم بر تصمیمات فرد باشد، قطعا باید نتیجه انتخاب درست باشد. اما گاهاً عقل تحت تاثیر منافع می‌شود و فرد سعی دارد با گزینش یك انتخاب منافعی را كسب كند. متاسفانه افراد در بسیاری از انتخابات خود حتی وقتی پای منفعت‌ها و ضررها در میان باشد، دچار مسئله ای تحت عنوان "كوته‌بینی" می‌شوند. در نتیجه افق دید كوتاه‌مدت می‌شود و در این صورت تنها منافع كوتاه‌مدت در نظر گرفته می‌شود و از منافع بلند‌مدت خود غافل می‌مانند كه این مسئله از عارضه‌های انتخاب غلط است.
وی افزود: ما نمی توانیم در عرصه فكر و اندیشه از واژه باید استفاده كنیم، بلكه باید به جای آن كلمه التزام را به كار برد. بنابراین؛ انتخاب در عرصه سیاسی مستلزم توجه به زمینه‌های فكری است.

برای تغییر رفتار ناچار به تغییر نگرش هستیم
اشراقی – كارشناس مجری: زمانی كه یك فرد نماینده خود را انتخاب می‌كند و انتخاب او در حدودی كه باید، نباید عمل می‌كند و در حدودی كه نباید، باید عمل می‌كند، عارضه جدی حاكم بر فضای سیاسی امروز ما است. در این صورت فرد باید نسبت به انتخاب قبلی خود چه شاخصی جایگزین كند تا دوباره اشتباه صورت نگیرد و اینكه این فرهنگ چگونه می‌تواند به كل جامعه بسط پیدا كند؟
فرجی در این رابطه گفت: برای تغییر رفتار ناچار به تغییر نگرش هستیم. روشنگری و بصیرت افزایی لازمه كار است. انتخاب‌كننده باید بصیرت داشته باشد. نبود بصیرت سبب ایجاد مشكل می‌شود. همچنین نداشتن قدرت تحلیل و اولویت‌سنجی و علاوه بر آن بی توجهی به نص صریح امام حاضر، ناظر، ظاهر و آسایش طلبی و منفعت طلبی،ترس و گاهی اوقات توجیه عارضه‌هایی است كه باید به آن توجه داشت.
وی با تاكید بر اینكه ما در سطوح مختلف دچار اشتباه هستیم، گفت: گاهی در سطوح بالا و در حساس‌ترین لحظات اظهارنظرهایی می‌شود كه سبب ایجاد مشكلاتی در جامعه می‌شود.
فرجی افزود: یكی از مسائل مهم دیگر مدیریت كردن رسانه است. به طور مثال یك توئیت و یك اظهار نظر در زمان برجام می‌تواند بسیار اثرگذار باشد و شرایطی كه نباید را رقم بزند. همان طور كه ما باید مراقب گفتار خود باشیم، همان قدر هم باید مراقب باشیم كه حرف‌ها چگونه و در چه زمانی گفته می‌شود و علاوه بر آن همان قدر كه حرف‌زدن را یاد گرفته ایم، به همان میزان سكوت كردن را هم باید یاد بگیریم و این امر در سطوح مختلف از جمله انتخاب كننده و انتخاب شونده لازم و ضروری است.
وی یكی از عارضه‌های مهم دیگر را مصلحت‌سنجی به جای گفتن حرف درست دانست و گفت: مصلحت‌سنجی كردن در صحن اجتماع، خلاف نص صریح امام حاضر است.

ابتدایی‌ترین ركن مذاكره، داشتن وجه اشتراك در منافع است
فرجی درباره مذاكرات ایران و آمریكا به عنوان یك انتخاب از انتخاب ها توضیح داد: 4 گرایش اصلی مذاكره عبارت است از مذاكره تجاری، دیپلماتیك، سازمانی و حل اختلافات خانوادگی. فضای حاكم بر مذاكرات خانگی عاطفه و احساس؛ بر مذاكرات تجاری منافع؛ بر مذاكرات دیپلماتیك لابی و پروپاگاندا و بر مذاكرات سازمانی تمامی این موارد است. بدین معنا كه مذاكره سازمانی از مابقی مذاكرات دشوارتر است.
وی افزود: در هر نوع مذاكره ای ابتدایی‌ترین ركن مذاكره داشتن وجه اشتراك در منافع است كه در آن هر دو قصد دارند از طریق مذاكره به آن دست یابند. ركن دوم؛ داشتن امید برای به دست آوردن آن منافع است. بنابراین؛ یك مذاكره به طور حتم باید این دو ركن را داشته باشد.

مذاكرات دیپلماتیك میدان مذاكره است، نه میز مذاكره
فرجی با بیان اینكه بحث در مذاكرات دیپلماتیك میز نیست، گفت: مذاكرات دیپلماتیك میدان مذاكره است و میدان آن به وسعت تمام رسانه‌ها و میادین است.

اصلح‌گزینی در فرمایشات مقام معظم رهبری و حضرت امام(ره)
وی به اصلح‌گزینی در فرمایشات مقام معظم رهبری و حضرت امام(ره) اشاره كرد و گفت: متاسفانه اخیراً بدون عبرت‌آموزی از تاریخ، گفتمانی تحت عنوان "صالح مقبول" رایج شده است این در صورتی است كه حضرت امام (ره) در صحیفه خود جلد 18 می‌فرمایند: احدی شرعاً نمی‌تواند به كسی كوركورانه و بدون تحقیق رأی دهد و اگر تمام افراد و گروه‌ها در صلاحیت شخص یا اشخاصی نظر موافق داشتند ولو تشخیص رأی‌دهنده برخلاف همه آنها بود، تبعیت از آنها صلاح نیست و نزد خداوند مسئولیت دارد و همچنین در جلد 18 صحیفه نور حضرت امام(ره) می‌فرمایند: اگر اصلح را انتخاب كردید، كاری اسلامی می‌كنید. در بند 8، سیاست‌های كلی انتخابات نیز بر حضور آگاهانه و با نشاط مردم و كمك به انتخاب اصلح تاكید شده است. همچنین مقام معظم رهبری در فرمایشات خود در 31اردیبهشت 1376 می فرمایند: «بروید تلاش و تفحص خود را بكنید و اصلح را بیابید و آن‌كسی را كه فكر كردید اصلح است و بین خودتان و خدا حجت تمام شد، به او رأی بدهید و خاطرجمع باشید كه تكلیف خود را انجام داده اید.»

مردم باید در انتخاب خود حواس‌جمع باشند
فرجی خاطرنشان كرد: مردم باید در انتخاب خود حواس‌جمع باشند. كسانی كه مسئولیت را یك طعمه می‌بینند را نباید انتخاب كرد، بلكه باید كسی را انتخاب كرد كه مسئولیت را امانتی به گردن خود می‌داند.

انتخاب؛ یك فرصت است
واعظ كارشناس و تحلیل گر سیاسی در ادامه این گفت و گو در برنامه "دور یك میز" عنوان كرد: انسان‌ها طی قرار اجتماعی كه پذیرفته اند در آن با هم زندگی كنند، تن به برخی محدودیت‌ها داده‌اند و می‌پذیرند كه دیگر قرار نیست هر آنچه كه به فكرشان خطور می‌كند، عمل كنند، بنابراین؛ سنجیده عمل می‌كنند.
وی افزود: انتخاب یكی از مواردی است كه در ازای محدودیت اخذ شده به افرادی كه پذیرفته اند به عنوان یك شهروند در جامعه زندگی كنند، داده می‌شود. بدین معنا كه به افراد این فضا داده می‌شود كه در دوره‌های مختلف زمانی از انتخاب خود در قالب رأی دادن در زمان انتخابات استفاده كنند.
واعظ همچنین گفت: انتخاب افراد هم می‌‌تواند ثمربخش باشد و هم می‌تواند ثمره ای به همراه نداشته باشد. لیكن این بی‌ثمری به معنای بی‌تفاوتی نیست. بلكه به معنای تلاش برای رسیدن به یك نقطه مطلوب است.

"تقویت احزاب" یكی از مهمترین موضوعات در فضای سیاسی كشور
اشراقی – كارشناس مجری: باید شاخص ها را نسبت به آینده بلند مدت كشور خود برای انتخاب افراد سیاسی چطور ببینیم؟
وی بیان كرد: وقتی برای انتخاب فرد مورد نظر خود رأی می‌دهیم، خیلی راحت از كنار بسیاری از مسائل رد می‌شویم. یكی از مهمترین موضوعاتی كه باید از این پس در فضای سیاسی داخلی كشور توجه ویژه شود، بحث "تقویت احزاب" است. كمترین فایده احزاب این است كه فرد را با بسیاری از ادبیات سیاسی حاكم در ساختار سیاسی كشور بیش از گذشته آشنا می‌كند.

لزوم رشد و بلوغ كافی احزاب در كشور
واعظ با اشاره به اینكه یكی از مهمترین نقاط ضعف ما در مسئله آموزش خود را نشان می‌دهد، گفت: فرد ساختار سیاسی را پذیرفته و قرار است در این چارچوب حركت كند اما آیا از آن طرف، احزاب نیز به آن رشد و بلوغ كافی در كشور رسیده اند؟ این مسئله ای است كه باید به آن توجه داشت.

فضای سیاسی كشور باید جراحی شود
وی با تاكید بر اینكه احزاب باید آگاه باشند و علاوه بر آن باید دانش به میزان لازم به احزاب انتقال داده شود، گفت: قطعا كسی حركتی برخلاف منافع ملی كشور خود انجام نمی‌دهد و با آینده كشور خود به صورت شخصی برخورد نمی‌كند. اما متاسفانه در طول تاریخ پس از پیروزی انقلاب اسلامی، شاهد بسیاری از این موارد بودیم. بنابراین؛ بسیار لازم است كه فضای سیاسی كشور جراحی شود.

تبلیغات در عرصه سیاست
واعظ به موضوع مهم تبلیغات در عرصه سیاست اشاره كرد و گفت: بدون شك تبلیغات در عرصه سیاست بسیار تاثیرگذار است. اما تبلیغی كه یك درصد به آن اعتقاد عملی و قلبی وجود ندارد، از همه خطرناك‌تر است.

مذاكرات غیرمستقیم ایران و آمریكا انتخابی از انتخاب‌ها است
اشراقی – كارشناس مجری: آیا مذاكرات غیرمستقیم ایران و آمریكا انتخابی از انتخاب‌ها است یا تنها انتخاب برای انتخاب هاست؟
وی بیان كرد: قطعا انتخابی از انتخاب هاست. در سیاست تنها راه حل وجود ندارد. راه حل‌ها بسیار هستند و تمامی ندارد.

بی‌تفاوتی در فضای سیاسی كشور هیچ‌گاه راه مناسبی نخواهد بود
اشراقی – كارشناس مجری: از نظر شما بهترین شاخص‌ها برای رسیدن به بهترین نتایج برای انتخاب افراد سیاسی و تاثیرگذار چیست؟
واعظ عنوان كرد: در فضای سیاست، وجود افراد صاحب تجربه در كنار افراد كم‌تجربه یا بی‌تجربه مهم‌ترین حركت در انتخاب در عرصه سیاسی است. بنابراین؛ می‌توان گفت كه تركیبی از تجربه و افراد جدید گزینه‌ای برای انتخاب بهتر خواهد بود. اما مولفه‌ای كه به هیچ عنوان قابل پذیریش نیست، مولفه بی‌تفاوتی است. در این كم و زیادی كه قانون در اختیار ما قرار داده است و می‌توانیم در آن اثرگذار باشیم، باید حركت كرد و این آرزوی من است در جامعه ای كه زندگی می‌كنم تمامی مردم، به این موضوع باور پیدا كنند كه بی‌تفاوتی در فضای سیاسی كشور راه مناسبی نخواهد بود.

یك نماینده باید قوانین را به صورت دقیق و روشن به مردم منتقل كند
كوثری عضو كمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی در ارتباط تلفنی با برنامه "دور یك میز" خاطرنشان كرد: یك نماینده در اصل دو حیطه اصلی دارد كه آن را قانون مشخص كرده است. یك؛ قانونگذار خوبی باشد و علاوه بر آن به مسائل قانونی مسلط و توانایی اظهار نظر در رابطه با لوایح و طرح‌ها را داشته باشد تا در جهت منافع ملی قانون به تصویب برسد. دو؛ هنگام ابلاغ قانون نظارت‌كننده خوبی باشد.
وی افزود: یك نماینده باید قوانین مربوطه را به صورت دقیق و روشن به مردم منتقل كند و توانایی پاسخگویی به انتقادات مردم را نیز داشته باشد و علاوه بر آن باید به قوانین كشور به معنای واقعی پایبند باشد.

برنامه«دور یك میز» یك میز به بزرگی ایران است كه دور این میز گفت و گوهای تخصصی پیرامون مسائل روز شكل می گیرد.
قابل ذكر است؛ برنامه«دور یك میز» روزهای شنبه تا چهارشنبه ساعت 12:30 به مدت 85دقیقه از آنتن این شبكه به نشانی موجFM ردیف 94 مگاهرتز پخش می‌شود.
علاقه‌مندان می‌توانند نظرات خود را از طریق سامانه پیامكی 3000094 و شماره در پیام‌رسان‌های مجازی به اشتراك بگذارند. این برنامه به تهیه‌كنندگی سیده فاطمه شعار، سردبیری نوشین رهگذر اجرا و كارشناسی محمدرضا اشراقی به روی آنتن می‌رود.

مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
كانال رادیو تهران را در پیام رسان بله به نشانی tehraan360@ جستجو كنید.
علاقه‌مندان می‌توانند برنامه‌های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.