سیزدهم فروردین ماه هر سال، روز پایان جشن های نوروزی است.
در این روز، مردم بنا بر سنتی فرهنگی، از خانه ها بیرون می آیند و به دشت و صحرا و باغ می روند تا آخرین روز عید را در طبیعت، ودر كنار سبزه و گیاه و آب روان چشمه ها و جویبارها بگذرانند. این روز زیبا را، «روز طبیعت» نام گذاری كرده اند؛ روزی كه باید در كنار بهره مندی از طبیعت زیبا و آب و هوای نیكو، بكوشیم آن را به زباله دانی همگانی تبدیل نسازیم و به همه نشان دهیم كه «روز طبیعت» فقط یك شعار نیست؛ بلكه نشانه شعور بالای مردمی است كه می خواهند سال های سال از این طبیعت زیبا بهره مند گردند. »
بهانه ای برای با هم بودن
در این عصر جدید كه همه جا را آلودگی های مختلف پر كرده، و ماشین و دود و سر و صدا همه جا هست، مردمان به دنبال لحظه ای برای آرامش و بهانه ای برای دیدن همدیگر و با هم بودن هستند. شاید سیزدهم نوروز، تنها یك بهانه است؛ بهانه ای برای آشتی با طبیعت و به یاد زلالی آب، استواری كوه، و چشم نوازی درخت افتادن. از صبح زود، هر چند خانواده را می بینی كه به خارج شهر می روند. در آن جا، خانواده ها با شور و نشاط و دسته دسته، در كنار آب و سبزه یا زیر درختان بساط خود را می گسترانند. بچه ها بازی می كنند، مادران مشغول پخت و پز می شوند و پدرها هم از همه جا صحبت می كنند و در یك كلام، همگی روز خوشی را پشت سر می گذارند.
فرهنگ سازی
فرهنگ احترام به طبیعت را باید از كودكی آموخت و در بزرگسالی به كوچك ترها آموزش داد. «روز طبیعت»، فرصت بسیار مناسبی است تا این درس بزرگ را به فرزندان دلبندمان بیاموزیم. آن ها باید بدانند كه طبیعت زیبای سرزمینمان ایران، خانه بزرگ تر همه ما به شمار می آید و ضرر آسیب رساندن به درختان و سبزه زارها، ابتدا به خودمان برمی گردد. اگر كودكان یاد بگیرند كه درختان، ریه های تنفسی زمین هستند و بدون آن ها، حیات روی زمین رو به نابودی می رود، هیچ گاه به از بین رفتن طبیعت شگفت انگیز كشورمان راضی نخواهند شد. كودكان امروز، پدران و مادران فردای این سرزمین اند و با این فرهنگ سازی درست، می توان عشق به طبیعت را در دل آن ها كاشت.
رستاخیز طبیعت
باید طبیعت را گرامی داشت؛ زیرا بهترین هدیه از طرف خداوندگار عالم، به بندگان است و هیچ كس نمی تواند آن ها را شماره كند و شكرش را به جا آورد؛ چنانكه سعدی می فرماید:
از دست و زبان كه برآید كز عهده شكرش به درآید
بهار، رستاخیز طبیعت، زندگی ساز، دشمن مرگ و وسیله ای برای برانگیختن و بسیج مردم از نواست. در زیبایی های طبیعت، می توان عشق و زندگی را جستجو كرد. دوباره زیستن را با بهارش، دوباره سرودن را با قناری هایش و دوباره به منزل رسیدن را با آبشارهایش آغاز نمود. می توان از بلبل و گل، عشق و دلدادگی آموخت؛ با شبنم سحرگاهان، اشك ناامیدی را فراموش كرد؛ از شكوفه هایش لبخند آموخت؛ با امواج دریا، راز دل گفت؛ و زیبایی واقعی را با عكس مهتاب، در آب دید. ما همه به طبیعت زیبا، دست نخورده، شگفت و بی پایان ایران عزیزمان بدهكاریم.
طبیعت در كلام معصومان
پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله فرمود:«نخل را نسوزانید و آن را در آب غرق نكنید. درخت بارور را قطع ننموده و زراعت و كشاورزی را به آتش نكشید؛ زیرا شما نمی دانید، شاید در آینده به آن نیازمند شوید»
حضرت علی علیه السلام فرمود: «نگاه كردن به سبزه، موجب شادابی است»
حضرت امام صادق علیه السلام فرمود: «زندگی با سه چیز خوش است: هوای پاك، آب فراوان و گوارا، و زمین نرم و آماده كشاورزی».
حضرت امام كاظم علیه السلام فرمود: «سه چیز به دیده روشنی می بخشد: نگاه به سبزه، نگاه به آب روان، و نگاه به صورت زیبا».
طبیعت در كلام مقام معظم رهبری
اهمیت درخت و گیاه
مقام معظم رهبری، حضرت آیت اللّه خامنه ای، با اشاره به این كه هر سال درختكاری می كنند و به كاشت درخت می پردازند، درباره اهمیت درخت، این سبزینه حیات می فرمایند: «درخت، مظهر حیات در طبیعتی است كه ما آن را با نگاه عامیانه، بی جان می پنداریم». ایشان سپس ادامه می دهند: «درخت و گیاه، تا كنون تنها راهروهایی هستند كه انسان از طریق آن ها، توانسته به منابع عظیم و متنوع غذایی در زیر خاك دسترسی پیدا كند. ... اگر گیاه نباشد، انسان نیست. اگر گیاه نباشد، حیوان نیست. با توجه به چرخه پیچیده طبیعت و تأثیر متقابل آب و هوا و خاك و درخت بر روی یكدیگر، اگر گیاه نباشد، هوا هم نیست. گیاه، یك پایه اساسی وجود است.»
امانت الاهی
همه نعمت های خداوندگاری، در دست ما انسان ها امانت است و باید آن را برای نسل های بعد حفظ كنیم و سالم به آن ها بسپاریم. یكی از این نعمت ها، طبیعت شگفت این سرزمین و منابع طبیعی فراوان آن است كه باید امانتداران خوبی برای آن باشیم. مقام معظم رهبری، با اشاره به این امانتداری خطیر می فرماید: «باید همه چیز را كه خدای متعال در این كشور به ودیعه گذاشته است، احیا كنیم و در اختیار نسل كنونی و نسل آینده قرار بدهیم. طبیعت نیكویی كه در اختیار ماست، میراث عظیمی كه گذشتگانمان در اختیار ما گذاشته اند و خیلی چیزهای دیگری كه در اختیارماست، باید آن ها را احیا كنیم و در واقع، نِعَم الاهی را استخراج نماییم.»
حفظ منابع طبیعی
همه ما می دانیم كه منابع طبیعی، محدود است و امكان تمام شدن آن وجود دارد. پس بر ماست كه با برنامه ریزی حساب شده، جلو هدر رفتن و نابودی این منابع كمیاب الاهی را بگیریم و نگذاریم آن ها، به این راحتی از كف بروند. مقام معظم رهبری، درباره همین مسأله می فرماید: «ما باید بتوانیم با برنامه ریزی های دقیق، با مدیریت قوی و با اصرار و جدیت در كار، خودمان را از تضییع خسارت بار منابع حیاتی و طبیعی، مانند درخت و آب و خاك نجات بدهیم». ایشان سپس در ادامه می فرمایند: «امیدوارم كه ان شاء اللّه همه ـ هم دولت، هم آحاد مردم و هم مسئولان بخش های متفاوت، به مسأله مهم حفظ منابع طبیعی، گیاه، درخت، كشاورزی، استفاده بهینه از آب، خاك و امكانات گوناگون دیگر، به طور جدی بپردازند».
خرافه؛ ممنوع
دین مبین اسلام، با خرافه و اعتقاد به نحسی روز سیزده نوروز مخالف است؛ وگرنه، رفتن به دل طبیعت، جلابخش روح است و جان را مصفا می كند. مقام معظم رهبری، حضرت آیت اللّه خامنه ای، در كلامی ارزشمند، با اشاره به این مسأله می فرمایند: «ما ایرانی ها، عید نوروز را دوست می داریم و آن را جشن می گیریم، اما جشن ما، یك جشن سالم است...؛ البته بعضی از مراسم هست كه قابل اصلاح نیست. مثلاً اسلام درباره مراسم خرافی از روی آتش پریدن، حرفی ندارد و (آن را) تأیید نمی كند؛ اما هیچ اشكالی نمی بیند كه مردم، فرض بفرمایید در مناسبتی از مناسبت های عید، به فضای باز بروند، با سبزه و طبیعت و صحرا دیداری تازه كنند، و طبیعت را با یكدیگر نزدیك كنند و لذت صحیح و سالم ببرند؛ (این ها) مانعی ندارد»