محمدرضا شجریان، خسرو آواز ایران درگذشت

به گزارش ایرنا، استاد محمد رضا شجریان آخرین بار در 14 مهر 99 به علت شرایط نامناسب جسمی بار دیگر در بخش آی سی یو بیمارستان جم بستری شده بود.
خسروی آواز ایران در 14 مهر با شرایط عمومی قلبی و ریوی و تنفسی ناپایدار و افت سطح هوشیاری، افت فشار خون و پلاكت در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شده بود.
استاد شجریان همچنین از 25 مرداد سال جاری به مدت 10 روز به دلیل افت سطح هوشیاری و شوك سپتیك در بخش مراقبت‌های ویژه این بیمارستان بستری بود.
او بهمن سال گذشته نیز به علت بروز مجدد اختلالات ریوی ناشی از بیماری قلبی در بیمارستان جم بستری شد و بامداد روز جمعه دوم اسفند 98 همایون شجریان فرزند وی با انتشار تصویری از نمایشگر علایم حیاتی پدر از دوستداران وی رفع نگرانی كرد.
خسرو آواز ایران، پنجم فروردین سال جاری با حال عمومی مناسب از بیمارستان ترخیص شد و بر اساس اعلام هیات مدیره بیمارستان جم اقدامات درمانی وی زیر نظر پزشكان معالج در خارج از بیمارستان انجام گرفت.
استاد شجریان برجسته‌ترین هنرمند عرصه آواز و موسیقی سنتی كشور بود و از وی با عنوان «خسرو آواز ایران» یاد می‌شود.
استاد مرحوم، نوروز 95 با انتشار ویدئویی ضمن تبریك سال نو، از ابتلای خود به بیماری سرطان خبر داد و پس از آن تاكنون تحت نظر پزشكان به مداوا مشغول است.

محمد رضا شجریان كه پس از سال‌ها مبارزه با سرطان امروز پنجشنبه 17 مهر درگذشت؛ حلقه‌ای از زنجیره گرانسنگ استادان موسیقی و آواز اصیل و سنتی بود كه نامش در كنار اساتیدی؛ نظیر عبدالله دوامی، اسماعیل مهرتاش و حسین طاهرزاده در تاریخ موسیقی ایران قرار گرفت؛ نامی كه تا سال‌ها ظهور جانشینی برای او غیرممكن به نظر می‌رسد.

محمدرضا شجریان (زادهٔ اول مهر 1319 در مشهد) موسیقی‌دان، آهنگ‌ساز، خواننده و خوشنویس ایران زمین و نامزد 2 جایزه گرمی بود كه توسط سایت انجمن آسیا به‌عنوان پرآوازه‌ترین هنرمند موسیقی اصیل ایرانی معرفی شد. همچنین روزنامهٔ ونكوورسان او را یكی از مهم‌ترین هنرمندان موسیقی در سال 2010 و یكی از 50 صدای برتر جهان معرفی كرده‌ بود.

شجریان در طول فعالیت هنری خود موفق به تولید حدود 60 آلبوم موسیقی، خوانندگی در تیتراژ فیلم‌هایی چون دلشدگان، ابجد و زمستان، و اجرای بیش از ده‌ها كنسرت داخلی و بین المللی شده است.

آنچه او را بی‌بدیل كرد

اما آنچه از این هنرمند، چهره‌ای بی‌بدیل در موسیقی ایران و جهان ساخت را خارج از حواشی سال‌های اخیر و چگونگی زیست هنری او جست؛ او هنرمندی بود كه صدای خوش، حنجره توانمند و توان بالای آوزی در خانواده اش موروثی است. برادران او و فرزندانش همگی از این نعمت خدادای برخوردار هستند. او تسلط زیادی بر دستگاه‌ها و ردیف‌های متنوع موسیقی داشت و روایت‌های مختلف ردیف‌های آوازی اساتید بزرگ موسیقی و قدما را به خوبی می‌شناخت و برآنها مسلط بود. محمدرضا شجریان خواننده‌ای بود كه وسعت صدایی معادل 2 اكتاو یا چهاردانگ داشت و برخی آثار او گواهی می‌دهند این وسعت صدا بیشتر از دو اكتاو هم بوده است.

خسرو آواز ایران، از معدود هنرمندان موسیقی ایران در عرصه آواز بود كه شناخت عمیقی از ادبیات كلاسیك و معاصر داشت. وی همچنین از خلاقیت بی‌نظیری در تطبیق آنی دستگاه‌های موسیقی و شعر برخوردار بود؛ به گونه‌ای كه به‌خوبی می‌توانست در لحظه برای دستگاهی خاص شعری مناسب انتخاب كند یا قادر بود در مواجهه با اشعار مختلف بهترین دستگاه و حتی اركستراسیون را برگزیند.

از دیگر توانمندی‌های او می‌توان به خلاقیتش در انتخاب آواز برای محافل گوناگون اشاره كرد. پشتوانه قوی تكنیكی او و شناخت كاملش از شرایط اجتماعی و درك و تسلط مثال‌زدنی او از ادبیات و واژگان زبان فارسی همه و همه باعث شدند او به خوبی این توانمندی‌ها را تلفیق كند. وی با استفاده از این توانایی و با برخورداری از ذهن زیبایی‌پرداز، خلاقیت و بهره‌گیری از قدرت آوازی عملكردی موفق ارائه داد.

شجریان وسواس زیادی در انتخاب اشعار و صدای سازها و انتخاب دستگاه‌ها و ردیف‌ها داشت كه این وسواس در همدوره‌های او نظیر مرحوم محمدرضا لطفی، مرحوم پرویز مشكاتیان و حسین علیزاده نیز مشهود بوده ذهن پویا و خلاق این هنرمند در خلق و تولید حد و مرز نمی‌شناخت. او با توجه معیارها و انتظاراتش از موسیقی اقدام به ابداع سازهای مختلفی كرد كه البته منتقدان و طرفداران بسیاری داشت.