به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، سیدمصطفی سمیعی نسب عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) در گفت و گو با برنامه پل مدیریت رادیو تهران درباره اجرای طرح دولت سیزدهم با عنوان "مردمی سازی و توزیع عادلانه یارانه ها" در پی حذف ارز ترجیحی گفت: اقتصاد ایران در بیش از نیم قرن اخیر با مسئله تخصیص یارانه‌ها مواجه بوده است. اقتصاد و تخصیص یارانه ها امری تبعی است و چون هزینه‌های تخصیص یارانه‌ها نظام قیمتی موجود در تعاملات اقتصادی را دچار اختلال می‌كند، بیش از منافع آن است.
وی تصریح كرد: برخی مواقع ، دولت‌ها به دلیل شرایط اقتصادی موجود، برای افزایش رفاه مصرف كننده و بهبود شرایط تولید پرداخت هایی را اختصاص می دهند. تخصیص ارز ترجیحی و یارانه به كالاها به اذعان بدنه كارشناسی پیامدهای منفی دارد اما ابهام كارشناسان و مردم در شیوه اجرایی این روش است.

تخصیص ارز دولتی به واردات كالاهای اساسی، رانت و فساد گسترده را به دنبال داشته است
سمیعی نسب افزود: در سه سال اخیر قیمت ارز آزاد از 13 به 29 هزار تومان افزایش یافته در حالیكه ارز ترجیحی همچنان بر روی 4200 تومان باقی مانده است و این موضوع به دلیل افزایش مابه التفاوت مشكلاتی همچون رانت و فساد گسترده را به دنبال داشته است و به جای اینكه یارانه به افزایش رفاه مصرف كننده بینجامد، عملا بستری برای افزایش رفاه برخی واردكنندگان و دلالان كالاهای اساسی بوده است.

تخصیص ارز ترجیحی موجب كاهش مصرف اقشار كم‌درآمد شده است
عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) با اشاره به اینكه با تخصیص ارز ترجیحی در سه سال اخیر دولت به هدف مد نظر خود نرسیده است گفت: تخصیص ارز ترجیحی به كالاهای اساسی نه تنها منجر به افزایش رفاه مصرف كنندگان به ویژه در دهك‌های پایین نشده بلكه مصرف این قشر از جامعه همچنان كاهش پیدا كرده است.

اختلال در سیاست پولی از پیامدهای تخصیص ارز ترجیحی است
او افزود: اختلال در سیاست پولی یكی دیگر از پیامدهای استفاده از ارز دولتی 4200 تومانی است. چون بانك مركزی باید فاصله بین نرخ ارز دولتی و ارز آزاد را پر می كرده است كه چیزی جز افزایش نقدینگی و ایجاد تورم را به همراه نداشته است. ضمن اینكه پرداخت ما به التفاوت بین ارز دولتی و اررز آزاد، دولت را با كسری بودجه مواجه كرده بود و عملا شاهد تخریب ذخایر ارزی و كسری بودجه فزاینده دولت بوده ایم.

تخصیص ارز ترجیحی موجب رقابت نابرابر تولیدكننده داخلی با تولیدكننده خارجی شده است
سمیعی نسب تاكید كرد: هر عاملی كه در نظام قیمتی اختلال ایجاد كند؛ هزینه‌هایی را برای تعاملات اقتصادی به همراه خواهد داشت و متاسفانه تخصیص یارانه ها با ارز ترجیحی و یارانه های دیگر در بخش های مختلف به تولید اقتصاد صدمه زده و باعث شده تولیدكننده داخلی نتواند با تولیدكننده خارجی كه كالایش با ارز ترجیحی به كشور وارد می شود ؛ رقابت كند. به همین دلیل شاهد بوده ایم كه حتی در طول سه سال اخیر با افزایش واردات گندم،گوشت، مرغ و تخم مرغ مواجه بوده ایم.تخصیص ارز شاید در جهاتی موجب رفاه نسبی مصرف كننده شده اما تولیدكنندگان را به زیان زیادی مواجه كرده است.

مناسبات رانتی و شبكه دلالی مانع استفاده از توان داخلی برای ساخت خودرو شده است
وی با تایید این موضوع كه مواد اولیه بسیاری از كالاهای تولید داخل از خارج وارد می‌شود گفت: 85 درصد مواد اولیه وارداتی ، 50 درصد به روغن و 35 درصد به دانه های روغنی اختصاص دارد. ولی وقتی یارانه به قیمت یك ششم داده می شود تولیدكننده داخلی چه كاری باید انجام دهد تا بتواند با تولیدكننده خارجی رقابت كند؟ كدام كشور می‌تواند با سیاست واردات و تخصیص ارز اینچنینی، اقتصاد و تولید را بهبود ببخشد؟
اقتصاددان كشورمان به تولید خودرو در كشور اشاره و تصریح كرد: زمانی امكان تولید مواد اولیه وارداتی، در كشر وجود دارد مثل حوزه خودرو. تصور می‌شود مشكلات حوزه خودرو عدم توانایی تولید قطعات در داخل كشور است اما باید به این نكته توجه كرد كه مناسبات رانتی و شبكه دلالی نمی‌گذارند از توان موجود در داخل استفاده شود. وقتی عدم شفافیت وجود دارد مصرف‌كننده واقعی، تولیدكننده واقعی و شبكه رانتی و دلالی سر سفره نشسته اند. در این شرایط نمی‌توان با شبكه رانتی و دلالان مبارزه كرد.

باید نظام یكپارچه اطلاعاتی در كشور شكل بگیرد
وی با تاكید بر اینكه باید نظام یكپارچه اطلاعاتی شكل بگیرد گفت: سامانه رفاه ایرانیان باید تكمیل شود و تمامی اطلاعات و گردش مالی و اقتصادی 85 میلیون نفر ایرانی مشخص شود. نه برای تخصیص یارانه بلكه برای مواردی دیگر مثل فرار مالیاتی.
سمیعی نسب تصریح كرد: دولت می‌توانست این طرح را اجرا نكند. اما دیكته نانوشته غلط ندارد. امكان دارد در این مسیر اشكالاتی وجود داشته باشد اما اصل جریان باید اتفاق می‌افتاد كه لزوم رفع اشكالات و بهبود روند توسط دولت وجود دارد. توفیق اجباری كه از اجرای این طرح حاصل شده این است كه سامانه های شفافیت و آمارهای اطلاعاتی در كشور تكمیل می‎شود.

حضور میدانی رئیس جمهور و مسئولان دولتی در اجرای طرح حذف ارز ترجیحی به مردم دلگرمی می‌دهد
وی در پاسخ به اینكه مردم معتقدند بهتر بود طرح تا اعمال افزایش حقوق ها به تعویق می افتاد، اظهار داشت: دیكته نانوشته غلط ندارد. سیاستگذار باید هزینه های اجتماعی را در حداقل و منافع اجتماعی را در حداكثر نگه دارد. دولت می توانست با انجام اقداماتی به همراهی بهتر مردم كمك كند كه خلاهایی وجود داشت اما با اتفاقاتی كه رخ داد مثل بازدیدهای میدانی رئیس جمهور و مسئولان دولتی مجری طرح، این خلاها حل شد. در حال حاضر بسیاری از مردم با اینكه در خصوص اثرات قیمتی طرح نگرانی دارند اما حضور میدانی مسئولان به آنها دلگرمی می دهد. اگرچه باید این اقدامات پیش از اجرای طرح انجام می‌شد و اگر سامانه رفاه ایرانیان از قبل تكمیل بود روند اجرای طرح بهتر پیش می رفت.


مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب‌سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبكه‌های اجتماعی با شناسه tehraan360@ پیدا و همراهی كنید.
همچنین علاقه‌مندان می‌توانند برنامه‌های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.

*هرگونه بهره‌برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع‌رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.