به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، دكتر احمدرضا خاتون آبادی رئیس دانشكده توانبخشی دانشگاه علوم پزشكی تهران و عضو كارگروه بیمه سلامت ایران با حضور در استودیو پخش زنده رادیو تهران با برنامه پل مدیریت 5 شهریورماه گفت و گو كرد.

توانبخشی نسبت به دیگر رشته‌های علوم پزشكی، رشته‌ای جوان است
رئیس دانشكده توانبخشی دانشگاه علوم پزشكی تهران با اشاره به اینكه توانبخشی مربوط به عصر حاضر نیست بلكه سابقه ای طولانی دارد گفت: این رشته در علوم پزشكی نسبت به دیگر رشته‌ها جوانتر است. در جامعه پزشكی عمدتا با حوزه پزشكی معمولی مواجه هستیم و آخرین مرحله مربوط به حوزه توانبخشی است. به عنوان مثال برای بچه‌ای كه دیر صحبت كند یا فردی كه سكته مغزی داشته باشد در مرحله اول به پزشك مراجعه می‌شود و در مرحله آخر فرد به توانبخشی نیاز دارد.

فیزیوتراپی نسبت به دیگر رشته‌های توانبخشی سابقه بیشتری دارد
وی افزود: گفتار درمانی، كار درمانی، فیزیوتراپی، شنوایی سنجی، بینایی سنجی و ارتز پروتز رشته‌های توانبخشی هستند. فیزیوتراپی نسبت به دیگر رشته‌ها سابقه بیشتری دارد چون بسیاری از مشكلات حوزه پزشكی به فیزیوتراپی ارجاع داده می‌شوند. ولی سایر رشته‌ها همتراز هستند.

ماهیت رشته‌های توانبخشی، متفاوت از پزشكی است
دكتر خاتون آبادی در پاسخ به این پرسش كه آیا دانشجویان رشته های توانبخشی باید صبور باشند؟ گفت: ماهیت این رشته ها متفاوت از پزشكی است. نوع بیمار و خدماتی كه باید به وی ارائه شود موجب متفاوت شدن رشته توانبخشی از دیگر رشته های علوم پزشكی شده است. خدمات توانبخشی طولانی مدت است و ممكن است تا سال ها طول بكشد. اما قبل از صبر ، عشق خدمت به جامعه در این رشته ها بسیار پر رنگ است.

در كشور 13 دانشكده توانبخشی وجود دارد
وی با اشاره به اینكه در كل كشور 13 دانشكده توانبخشی داریم گفت: در وزارت بهداشت بر اساس آمایش سرزمینی ، شهرهای زاهدان، اهواز، بابل، مشهد، تهران، اصفهان، اراك و همدان دانشكده توانبخشی دارند. ویژگی دانشكده توانبخشی و سلامت اجتماعی نسبت به دیگر دانشكده‌ها این است كه عمدتا رشته‌های مرتبط با توانبخشی مثل روانشناسی‌ها و مددكاری اجتماعی بیشتری دارد. سه دانشكده توانبخشی تهران دانشجویان سه مقطع كارشناسی، كارشناسی ارشد، PHD را پرورش می‌دهند و دانشكده توانبخشی جندی شاپور اهواز هم طی سه سال اخیر در مقطع PHD دانشجو تربیت كرده است.

از خدمات هیات علمی دانشكده های توانبخشی در بیمارستان های دانشگاهی استفاده می‌شود
وی در پاسخ به اینكه دانشكده ها صرفا دانشجو تربیت می‌كنند یا بیماران نیازمند توانبخشی به دانشكده ها ارجاع داده می‌شوند؟ گفت: تقریبا در هر دانشكده یك كلینیك توانبخشی وجود دارد و كلینیك‌های توانبخشی وابسته به دانشگاه‌های علوم پزشكی هم در بیمارستان‌ها وجود دارند. در چندسال اخیر با تمهیدات صورت گرفته جذب هیات علمی زیر نظر دانشكده توانبخشی انجام می‌شود اما نیروها جذب بیمارستان می‌شوند تا خدمات بهتری صورت گیرد.

اساتید پزشكی پذیرفته اند كه پس از پزشكی باید توانبخشی وجود داشته باشد
خاتون آبادی در پاسخ به اینكه چرا در كشور ما جایگاه توانبخشی دولتی آنطور كه باید باشد نیست؟ گفت: در حوزه نظام سلامت سه سطح داریم. سطح اول، مراكز سلامت و خانه بهداشت ، سطح دوم بیمارستان‌های عمومی و سطح سوم بیمارستان های تخصصی هستند. توانبخشی در سطوح 2 و 3 و قرار دارد. اتفاقات خوبی افتاده است. ما در جامعه پزشكی قرار داریم كه عمدتا دیدگاه تجویز دارو خدمات پزشكی معمولی دارند. مشكل ما محدودیت بین جامعه توانبخشی و جامعه پزشكی است. خوشبختانه در سال‌های اخیر، هیات علمی توانبخشی جذب بیمارستان‌ها می‌شوند و اساتید پزشكی پذیرفته اند كه پس از پزشكی باید توانبخشی وجود داشته باشد. در سال‌های گذشته افتراقی بین این دو جامعه وجود داشته است.

دانشجویان رشته‌های توانبخشی در بدو ورود، اطلاعات زیادی از این رشته‌ها ندارند
وی افزود: علیرغم اینكه 13 دانشكده توانبخشی داریم اما ورودی و خروجی آن به دلیل نبود درآمدزایی مناسب محدود است. تفاوت بین تعرفه‌های دولتی و خصوصی بسیار زیاد است اما این وضعیت از طرف وزارت بهداشت در حال ترمیم است. از طرفی افردی كه وارد جامعه توانبخشی می شوند اطلاعات زیادی از آن ندارند و به محض مشاهده اینكه ویژگی های لازم برای حضور در این رشته ها مثل گفتار درمانی را ندارند از جامعه توانبخشی خارج نمی شوند بلكه ادامه می‌دهند و در آخر به دلیل عدم رغبت به جامعه كاری، خدمات در این حوزه با محدودیت مواجه می‌شود.

تا زمانیكه دانشجوی توانبخشی، وارد كلینیك نشود فضای واقعی را لمس نمی‌كند
رئیس دانشكده توانبخشی دانشگاه علوم پزشكی تهران در ادامه اظهار داشت: برای آگاهی بیشتر دانشجویان جدیدالورود، دانشجویان ترم‌های گذشته توانبخشی، آنها را راهنمایی می‌كنند ضمن اینكه اساتید هم شرایط را برای آنها بازگو می‌كنند. اما تا زمانیكه دانشجو وارد كلینیك نشود فضای واقعی را لمس نمی‌كند. شاید یكی از كارهایی كه ما باید برای كارآمدی بیشتر جامعه توانبخشی انجام دهیم تهیه فیلم های كوتاه است و اینكه آنها را در اختیار دانشجویان قرار دهیم و اطلاعات بیشتری در دوره دبیرستان به دانش آموزان بدهیم. یكی از گره هایی كه موجب ناكارآمدی حوزه توانبخشی شده است اطلاعات كم دانشجویان ورودی نسبت به این رشته ها است.

به دنبال اجباری كردن طرح دانشجویان توانبخشی در مناطق محروم هستیم
وی در پاسخ به اینكه چرا دانشجویان توانبخشی دوره طرح را نمی گذرانند؟ گفت: در یك بازه زملانی طرح اجباری برای این دانشجویان در پایان تحصیلات داشتیم. علت واقعی آن را نمی‌دانم چرا این طرح اختیاری شد. یكی از مواردی كه موجب رشد پزشك می شود حضور پزشك در مناطق محروم است تا با سطوح مختلف جامعه مواجهه داشته باشد تا همدلی بهتر صورت گیرد. ما به دنبال این هستیم كه طرح توانبخشی دوباره اجباری شود. توانبخشی در حال ورود به سطح یك جامعه پزشكی یعنی خانه های سلامت است. اگر بیمار در سطوح پایین تحت پوشش قرار گیرد نتیجه بهتری خواهد گرفت. جامعه آینده ما جامعه توانبخشی است چون پزشكی به نقطه بالایی رسیده و توانبخشی می‌تواند آن را تكمیل كند.

به زودی؛ 20 اختلال توانبخشی تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند
خاتون آبادی در پاسخ به اینكه چرا از 80 خدمت توانبخشی فقط 16 خدمت تحت پوشش بیمه است؟ با اعلام یك خبر خوش گفت: تمامی این خدمات به ترتیب تحت پوشش بیمه سلامت قرار خواهند گرفت كه تقریبا 20 اختلال صعب العلاج و مزمن مثل اوتیسم و سكته مغزی در حال انجام است. بودجه این بیمه تامین شده و به زودی اجرایی خواهد شد و بیماران می‌توانند با استفاده از بیمه این خدمات را دریافت كنند.

غربالگری بیماران می‌تواند بسیاری از خدمات مورد نیاز آینده را حذف كند
وی افزود: اختلالات دیگر همچون بیماری های نورولوژیك، بیماری ALS كه آلزایمر زیرمجموعه آن است و SMA به ترتیب و در آینده نزدیك تحت پوشش بیمه قرار خواهند گرفت. یكی از اقدامات بسیار خوب دانشگاه علوم پزشكی تهران، خدمت سطح اول و غربالگری است كه می‌تواند بسیاری از خدمات مورد نیاز آینده را حذف كند. اگر در مرحله اول و مرحله طلایی بیمار تحت توانبخشی قرار گیرد از پیشرفت آن جلوگیری خواهد شد. متاسفانه زمانی بیماران برای توانبخشی مراجعه می‌كنند كه زمان طلایی از بین رفته است.

خانواده‌های ایرانی باید حداقل سواد توانبخشی را دارا باشند
وی در پاسخ به اینكه جامعه ما از نظر سالمندی در چه مرحله ای است؟ گفت: در 10 سال آینده جامعه سالمندی ما دو برابر می‌شود اگر چه این اتفاق مختص كشور ما نیست اما رشد فرآیند سالمندی در كشور ما سرعت بیشتری دارد. اقداماتی برای جلوگیری از این فرآیند در حال انجام است اما این اقدامات فقط روی كاغذ است و وارد فاز اجرایی نشده است. ما نباید منتظر مقامات بالادستی باشیم و باید از سطوح پایین خدمات را آغاز كنیم. سالمندان سرمایه‌های كشور ما هستند. ما با محدودیت نیروی توانبخشی متخصص روبرو هستیم و باید خانواده‌ها را توانمند كنیم تا خدمات توانبخشی را ارائه دهند. تمام خانواده‌ها باید حداقل سواد توانبخشی را دارا باشند. در دانشكده توانبخشی دانشگاه تهران منتظر ایده‌های هموطنان هستیم.

مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبكه‌های اجتماعی با شناسه tehraan360@ پیدا و همراهی كنید.
همچنین علاقه‌مندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.

*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.