تهمورس پورناظری، موسیقیدان درباره انتشار آلبوم "تنبلوز" گفت: این موسیقی در بخش سازی، تنبور است و در بخش آوازی هم موسیقی بلوز اجرا میشود. نكته درخشان این است كه اشعاری كه در این آلبوم اجرا شده، همه بر گرفته از رباعیات خیام است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، تهمورس پورناظری، موسیقیدان، مهمان تلفنی برنامه پشت صحنه درباره انتشار آلبوم "تنبلوز" گفت: انتشار این آلبوم در واقع حاصل همكاری من با ژوزت بوشل مینگو، اهل انگلستان و خواننده موسیقی بلوز است. من 14-15 سالم بود كه با موسیقی بلوز آشنا شدم. پیوند خیلی جالبی بین این موسیقی و موسیقی تنبور دیدم و همیشه در ذهن من بود كه شاید بین این دو موسیقی كه به لحاظ جغرافیایی هیچ ربطی به هم ندارند، بتوانیم پیوندی برقرار كنیم. این كار در دیدارهایی شكل گرفت. در واقع اساس این موسیقی در بخش سازی، تنبور است و در بخش آوازی هم موسیقی بلوز اجرا میشود. نكته خیلی درخشانی كه ما در این كار به آن تكیه كردیم این است كه اشعاری كه در این آلبوم اجرا شده، همه بر گرفته از رباعیات خیام است. همانطور كه می دانید خیام در غرب خیلی شناخته شده است و این خیلی پیوند جالبی بود؛ موسیقی امروز، شعر سدههای گذشته ایرانی و موسیقیای كه حالا در بخشی از اروپا و مخصوصاً آمریكا شنونده دارد و سبك كاملا شناخته شده و هنری از موسیقی است.
پورناظری ادامه داد: هر كسی وقتی مدتی با هر موسیقی دمخور باشد، حالا اگر اهل موسیقی هم نباشد، حال و احوال و درونمایه آن موسیقی را درك میكند. مانند خیلی از مردم ما كه موسیقی آوازی ایران را میدانند. مثلاً وقتی كه آقای شجریان بزرگ میخواند، چرا بهتر از دیگران است؟ آن تشخیصی است كه در دمخور بودن به وجود میآید. موسیقی تنبور فقط یك ساز نیست. تار، سه تار، سنتور، كمانچه، نی و... در واقع موسیقی شهری ایران را اجرا میكنند. تنبور موسیقی مختص خودش را دارد كه شاید خیلی هم به موسیقی شهری ما و موسیقی ردیفی و دستگاه نزدیك نباشد. هم به لحاظ معنایی درونمایهاش فرق میكند و هم به لحاظ ساختار ملودیك و روند نتها.
این موسیقیدان ایرانی بیان كرد: 2-3 مقامهای تنبور كه قدیمی هستند و به مقامهای باستانی شهرت دارند، خیلی جالب، جذاب و پر محتوا هستند. من اولین باری كه بلوز را شنیدم، دیدم چقدر یك جاهایی شبیه به آن است، یعنی اگر كلامش را عوض كنیم، در واقع انگار از یك فرهنگ میخوانند. من اصلاً هیچ ردپایی پیدا نكردم كه چطور این دو موسیقی با هم چنین ردپایی دارند و بعد فكر كردم كه شاید دست روزگار این دو را به یك نسخه قرار داده كه با هم همخوانی پیدا كردند. مثلا اگر ما موسیقی ردیف دستگاهی را با آواز با تنبور بخواهیم بخوانیم، اصلا امكان پذیر نیست. دستگاه شور را بخواهیم با تنبور بخوانیم و اصلاً تنبور امكاناتش را ندارد. ولی اگر سابقه موسیقی بلوز را ببینیم، شعرهایی كه خوانندگان موسیقی خواندند، خیلی شعرهای عمیق نیست و عمدتاً وصف حالی در دنیای روزمره است.
وی ادامه داد: ژوزت بوشل مینگو، كارگردان تئاتر و تحصیل كرده آن است و ادبیات انگلیسی را خوب بلد است. وقتی كه من این شعرها را به او نشان دادم و معانی را دید، شگفت زده شد. حالا وقتی كه این شعرها از فارسی به هر زبان دیگری ترجمه میشود، خیلی از معنیاش كاسته میشود. ولی با این وجود خیلی تحت تاثیر قرار گرفته بود. شاید بتوان گفت كه این جزو كارهایی است كه به لحاظ كلام خیلی استخواندار و پر محتوا است و معانی عمیق تری از شعر بلوز در آن وجود دارد.
پورناظری درباره بازخوردها از تركیب این دو موسیقی اظهار كرد: طبیعی است كه ما بالاخره در این سالهایی كه كار كردیم با نقدهای خیلی تند و تیز هم مواجه بودیم. بعضی از طرف كسانی بوده است كه خیلی به سنت و چارچوب پایبند هستند و بعضی هم در واقع سلیقهشان نیست كه خیلی قابل اعتنا و احترام است. در این كار هم از این قاعده مستثنا نبودیم. طبیعی است كه بعضی ها به آن اصالت موسیقی تنبور احترام قائلند. تنبور پیشینهای چند هزار ساله دارد و در یك منطقه از كرمانشاه به عنوان یك ساز مقدس دیده می شود. ممكن است آنها از این اتفاق مقداری خوشحال نباشند. اما معمولاً در تمام كارهایی كه این سالها كردهام، اگر تنبورنوازی كردم یا آهنگسازی كردم، تقریبا سعی كردم آن داشتههایم از پدر و آن دریافتهایی كه خودم از موسیقی داشتهام را بیان كنم. در این كار اتفاقی كه هم به عمد و در حین اجرای كار دست داد، این بود كه من از خیلی از مقامها استفاده كردم و تقریباً تمام كارهایی كه اجرا شده است بر اساس یكی یكی از مقامها است. این را میخواستم نشان بدهم كه من دارم مقام را اجرا میكنم و مقام با چیزی كه او میخواند چه پیوندی دارد. به سمت كاری كه خیلی بخواهد در نوازندگی نوآوری داشته یا ساختار شكن باشد، نرفتم. همیشه تركیبها آدمهایی كه محافظه كار هستند را غافلگیر می كنند. اگر كاری نقد شود یعنی شنیده شده است و این جای خوشحالی است.
مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
ما را در اینستاگرام و دیگر شبكه های اجتماعی با شناسه Tehraan360@ پیدا و همراهی كنید.
همچنین علاقه مندان می توانند برنامه های رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.