برنامه «میدان جمهوری» 5 اسفند با موضوع شكلگیری احزاب در ایران و نقش آنها در انتخابات بر روی آنتن رادیو تهران رفت.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران، اولین فصل از برنامه « میدان جمهوری» رادیو تهران با محور بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی بر روی آنتن رفت اما دومین فصل از این برنامه به مناسبت برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری با موضوع انتخابات بر روی آنتن رادیو تهران میرود.
برنامه «میدان جمهوری» 5 اسفند با موضوع احزاب و انتخابات با حضور امیرضا خواجه وند دانشجو ، نویدرضا موسوی كارشناس و روح الله طالبی طوطی كارشناس ارشد رشته فقه و حقوق دانشگاه تهران بر روی آنتن رادیو تهران رفت.
روح الله طالبی:
- حزب در ساختار دولت دموكراتیك معنا میگیرد.
- در حكومت پادشاهی كه فعالیت سیاسی با استبداد همراه است، احزاب شكل نمیگیرند.
- در ایران همگام با شكلگیری انقلاب مشروطه و ورود مفاهیم مدرن، نشانه هایی از شكلگیری احزاب دیده میشود.
- اولین حزب رسمی ایران؛ حزب ایران است كه در سال 1323 تاسیس شد.
- حزب رستاخیر، حزبی فراگیر بود كه توسط محمدرضا پهلوی تایید شد و الزامی قانونی برای كارمندان بود تا در این حزب عضو باشند. به مرور، احزاب دیگر با وجود این حزب واحد به كنار رفتند.
- در نشان حزب رستاخیز به تمكین از قانون اساسی اشاره شده است.
- پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تدوین قانون اساسی، تشكیل احزاب به رسمیت شناخته شده و در حال حاضر احزاب مختلفی از نظر شكلی در كشورمان وجود دارد.
- اصولگرایان از سال 78 به بعد تكثیر شدند.
- بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، حزب رستاخیز(حزب فراگیر) از بین میرود اما حزب توده كه حزبی غیر رسمی بود به فعالیتهای خود ادامه میدهد.
- اوایل دهه 60 جناحبندی سیاسی راست و چپ شكل میگیرد.
- جبهه پایداری در راستترین نقطه ممكن ایستاده و حزبی اصول گرا است.
- عبور از اصولگرایی و اصلاحطلبی یك واقعیت رایج كشور ما است.
- بین قانون اساسی كه نقش احزاب و تكثر آنها را پذیرفته و آنچه در واقع اتفاق میافتد، شكاف وجود دارد.
- در كشور ما دو جناح اصولگرا و اصلاح طلب كار را پیش میبرند نه احزاب. حضور احزاب در جمهوری اسلامی ایران باید آسیبشناسی شود.
نویدرضا موسوی:
- چند نقطه عطف در خصوص احزاب پیش از انقلاب اسلامی ایران داریم.
- برخی احزاب، اپوزوسیون بودند اما بعدا به حكومت پهلوی دوم راه پیدا كردند.
- با قدرت گرفتن شوروی در ایران پس از اشغال ایران در جنگ جهانی دوم، برخی از اعضای حزب توده كه زندانی بودند آزاد شده و بروز سیاسی پیدا میكنند. حتی وارد ساختار كشوری شد و یكی از بزرگترین مخالفان ملی كردن صنعت نفت بود.
- ساختار یك كشور میتواند تك حزبی(ناسیونالیسم ضد استعماری آفریقا) یا چند حزبی باشد.
- دولت؛ ذیل حاكمیت تعریف میشود.
- مردم ماهیت احزاب را نمیشناسند.
- برای عضویت در یك حزب فراگیر كه ذاتی درونگرا دارد، اعضاء باید اساسنامه حزب را بپذیرند.
- در نظامهای چندحزبی چالشهای زیادی به وجود میآید كه گاهی به كف خیابان كشیده میشود. ماهیت این احزاب برونگرا است.
- در نظامهای چندحزبی خطر سقوط دولت وجود دارد.(انگلیس و لبنان)
- فضا در نظامهای چندحزبی كه عمدتا دموكراتیك هستند، باز است؛ اپوزوسیون معمولا در این نظامها به سختی شكل میگیرند.
- جمهوری اسلامی ایران یك نظام چند حزبی دموكراتیك است.
- ماهیت اپوزوسیون در نظامهای تكحزبی قویتر است.
- احزاب جدید ناخودآگاه خودشان را ذیل چپ(اصلاح طلب) و راست(اصولگرا) تعریف میكنند.
- ماهیت عضویت در احزاب باید نگاهی رو به آینده داشته باشد نه مبتنی بر عملكرد گذشته.
- رای لیستی و حزبی ابعاد مثبت و منفی دارد. در بُعد مثبت، سیاستگذاریهای بلندمدت از حزب و لیست مطالبه میشود. ضمن اینكه با این روش میتوان یك فراكسیون را وارد مجلس كرد.
- بُعد منفی رأی دادن به حزب و لیست هم افزایش تنش میان جامعه رأی و نماینده را به دنبال دارد چون نماینده به حزب پاسخگو خواهد بود نه مردم. ضمن اینكه مسائل حزبی در این نوع رأیدهی پررنگتر است و در آخر وقتی به كسی كه نمیشناسیم رأی میدهیم بحرانزایی خواهیم كرد.
امیرضا خواجه وند:
- احزاب، پل ارتباطی اراده اجتماعی و حاكمیت هستند
- در نظام مردم سالار ، بحث قدرت از پایین به بالا است و ممكن است تشتت آراء مردمی به وجود آید لذا احزاب در این بین نقش خود را ایفا میكنند تا اعمال حاكمیت در نظام حقوقی كشور را تسهیل كنند.
- مردم ما وقایع سال 60 را دیده اند كه افرادی به خاطر منافع خود اقدام مسلحانه انجام دادند.
- تعریف حزب در كشور ما از بالا به پایین است. احزاب میتوانند مردمی نباشند.
- زمانی یك نظام، تكحزبی میشود كه یك حزب قدرتمندتر از بقیه است و به مرور در قانون اساسی جای گرفته و تبدیل به قدرت مطلق میشود و حتی میتواند باعث دیكتاتوری شود البته با ماهیتی متفاوت.
- طیفی از احزاب سیاسی در كشور ما ذیل جناحهای راست و چپ قرار گرفته اند.
- اختلاف در ایدهها و تفاسیر موجب تكثر احزاب میشود.
- تصور مردم ما از جناحهای راست و چپ، مفهومی نیست بلكه كاركردی و بر اساس عملكرد افراد است.
- نتیجه اعمال سیاست حزبی، تامین منافع مردم است.
- حزب به طور دائمی باید مردم را جذب كرده و برنامههای خود را ارائه كند.
مخاطبان در سرتاسر دنیا از طریق وب سایتWWW.RADIOTEHRAN.IR ضمن استفاده از پخش زنده شبكه، در جریان آخرین خبرهای رادیو تهران قرار بگیرید.
كانال رادیو تهران را در پیام رسان بله به نشانی tehraan360@ جستجو كنید.
علاقهمندان میتوانند برنامههای رادیو تهران را از اپلیكیشن ایران صدا دریافت كنند.
*هرگونه بهره برداری و استفاده از محتوای پایگاه اطلاع رسانی رادیو تهران تنها با ذكر منبع مجاز است.